Жыць на свеце без жанчын нельга, зрэшты, як і без паралельнага імпарту

Ва ўмовах фарміравання новага міжнароднага парадку, прызнаюся, з заміраннем сачу за інтэграцыйнымі працэсамі ў Еўразійскім эканамічным саюзе. 

Часы аднапалярнага свету адышлі ў нябыт, але расслабляцца рана. Краіны Захаду на чале з ЗША так і не адрэфлексавалі перамены, якія адбыліся пасля 24 лютага 2022 года, — і працягваюць навязваць суверэнным дзяржавам свае каштоўнасці. Больш за тое, яны ў адкрытую спрабуюць заблакаваць натуральныя інтэграцыйныя працэсы ўнутры ЕАЭС, наіўна спадзеючыся пры гэтым справакаваць чарговыя «каляровыя рэвалюцыі».

Не атрымліваецца — дый не атрымаецца! Стабільнасць Саюза пяці краін, як і стабільнасць кожнай краіны-заснавальніцы ўзятай паасобку, ёсць стабільнасць іх змяненняў.

Пра змяненні, якія даюць шанц на новае жыццё, чытаю ў Telegram-канале «Мастер пера»: «Супрацоўніцтва ў рамках ЕАЭС дасанкцыйнага перыяду адрозніваецца ад таго, што адбываецца цяпер. Калі раней інтэграцыйныя працэсы мадэраваліся Расіяй з мэтай утрымання найбліжэйшых суседзяў у арбіце свайго ўплыву, то цяпер асноўнай задачай становіцца з іх дапамогай адкрыць форткі для скаванай санкцыямі айчыннай эканомікі і адшукаць новыя шляхі абыходу накладзеных Захадам рэстрыкцый».

Калі бяда ходзіць, з сабою ўсю радню сваю водзіць. Хто б мог уявіць два гады таму, што Расія будзе мець патрэбу ў эканамічнай падтрымцы Кыргызстана ў большай ступені, чым Кыргызстан у падтрымцы Расіі!

Гэта толькі на словах імпартазамяшчэнне здольнае замяніць пастаўку высокатэхналагічнай прадукцыі, у тым ліку і прадукцыі падвойнага прызначэння з «недружалюбных краін». Аднак словамі электронныя мікрасхемы для высокадакладных ракет не замяніць. 

Неспадзяваны крах аўтаматычнай міжпланетнай станцыі «Месяц-25», думаю, яшчэ не забыты. Месяцовая праграма пачыналася як міжнародная, але пасля накладзеных у 2014 годзе заходніх санкцый яе міжнародны складнік адваліўся, а разам з ім знік і апошні шанц на паспяховае выкананне праграмы.

Па словах кіраўніка «Раскосмасу» Юрыя Барысава, праблема аказалася ў адным невялікім прыборы, прызначаным для вымярэння вуглавых хуткасцяў і лінейных паскарэнняў. Першапачаткова на станцыі планавалася ўсталяваць прыбор ASTRIX фірмы Airbus. Не атрымалася... Паставілі айчынны аналаг, які абышоўся ў выніку расійскім падаткаплацельшчыкам у 12,6 мільярда рублёў, а канструктарам станцыі — у два дзесяцігоддзі працы, выкінутых кату пад хвост.

Хутчэй наадварот

У другім квартале 2023 года сальда рахунку бягучых аперацый «нашай Расіі» склала 5 мільярдаў долараў і скарацілася ў параўнанні з аналагічным перыядам 2022 годзе ў 15,4 разы! Такая дынаміка звязаная са скарачэннем цаны аб'ёмаў экспарту тавараў на 33 працэнты (год да года) і адначасовым ростам імпарту на 35 працэнтаў (год да года).

Лепш сто сяброў, чым сто рублёў, як кажа народная мудрасць. Нават някепска мець хаця б чатырох адданых сяброў у ЕАЭС, здольных падставіць плячо пры арганізацыі так званага паралельнага імпарту — гэта значыць імпарту замежных тавараў без дазволу праваўладальніка.

Захаванне чыіх бы там ні было правоў не з'яўлялася моцным бокам у «Саюзе непарушным рэспублік свабодных». 

Па спадчыне грэблівае стаўленне да права ад СССР перайшло да большасці постсавецкіх рэспублік. Таму развагі пра дасягненне тэхналагічнага суверэнітэту паралельнаму імпарту не перашкаджаюць.

Хутчэй наадварот. Паміж першым і другім існуе не зваротная, а прамая сувязь. Яшчэ цёпленькі прыклад, запазычаны ў «самай саліднай» газеты Беларусі: «Так, у мінулым годзе з-за рэзкага разрыву шэрагу эканамічных сувязяў па заходнім вектары ўзнікалі форс-мажорныя абставіны. Але дзелавая прырода не трывае пустэчы. Вызваленыя нішы пачынаюць запаўняцца па лініі паралельнага імпарту вытворцамі з іншых краін».

Прапаную перачытаць такое адкрытае прызнанне. Іншыя краіны праходзяць паводле разраду сяброўскіх ці несяброўскіх? Я адважуся выказаць здагадку, што сяброўскіх. Але калі гэта так, то чаму вырабленыя ў гэтых краінах тавары праходзяць па катэгорыі паралельнага імпарту? Навошта паралелі, ці не прасцей закупляць наўпрост, не звяртаючыся пры гэтым да шэрых схемаў?

Даю маячок

Не ўпэўнены, што большасці чытачоў знаёмы анекдот пра прапаршчыка, які маніпулюе перад узводам гузікам. Гісторыя заканчваецца словамі: «Даю маячок». Анекдот гэты неабходна не столькі слухаць, колькі глядзець. На жаль, тэкст на сайце — не ролік у youtube.

Але пяройдзем ад побытавага ўзроўню на ўзровень геапалітычны. Ён, нягледзячы на прынцыпова іншы маштаб, у не меншай ступені мае патрэбу ў сваім прапаршчыку. І такі ёсць. Пра гэта ў эфіры ток-шоу «Будні» на «Альфа Радыё» распавёў «народны абраннік» у Палату прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Сяргей Клішэвіч.

Мяркуйце самі: у той час, як палітыка Захаду па-ранейшаму толькі правакуе канфрантацыю і перашкаджае мірнаму развіццю на нашай планеце, Саюзная дзяржава Беларусі і Расіі ўзяла на сябе ролю маяка для многіх краін свету, і гэтая роля шматкроць узрасла пасля 24 лютага 2022 года.

Заснавальнікі Саюзнай дзяржавы знаходзяцца ў авангардзе барацьбы за шматпалярнае — і такім чынам, справядлівае, — светаўладкаванне. 

І гэта — не пустыя словы. Роля сусветнага авангарду, калі хто забыўся, за заснавальнікамі Саюзнай дзяржавы была замацаваная 2 сакавіка 2022 года падчас галасавання на экстраннай сесіі Генеральнай Асамблеі ААН.

Нагадаю вынікі галасавання: за асуджэнне ўварвання Расіі ва Украіну прагаласавала 141 краіна, устрымаліся 35 і 5 прагаласавалі супраць (Беларусь, КНДР, Расія, Сірыя і Эрытрэя).

У сваім выступе на «Альфа Радыё» трыумфальнае шэсце працэсу фарміравання новых цэнтраў сілы дэпутат падмацоўваў неаднаразовымі згадваннямі інтэграцыйных абрэвіятур: СНД, ЕАЭС, АДКБ, БРІКС і ШАС. І для кожнай з іх Саюзная дзяржава выступала ў ролі маяка. 

«Гэта самы высокі ўзровень, які забяспечвае суверэнітэт і незалежнасць нашых дзяржаў паасобку і паспяховае вырашэнне агульных задач у цэлым у рамках нашай Саюзнай дзяржавы», — запэўніў слухачоў дэпутат.

На гэтым аптымістычным запэўненні я прапаную і падвесці рысу пад артыкулам.