Амаль вясновыя Гульні
Сёння закрываецца Алімпіяда ў Сочы. Яна стала самай паспяховай у для Беларусі — пяць залатых медалёў і адзін бронзавы — столькі яшчэ не прывозілі з Гульняў у суверэннай гісторыі нашага спорту.
На днях у нарвежскай прэсе быў апублікаваны артыкул пра тое, як мінулым летам лідар біятлоннай зборнай Уле-Эйнар Б’ёрндален прапаноўваў уключыць у склад нарвежскай сэрвіс-брыгады свайго сябра, спецыяліста па лыжных мазяў, але кіраўніцтва каманды не сышлося ў фінансавым пытанні і аддала перавагу іншаму спецыялісту. Прыкладна ў гэты ж самы час беларуская зборная рассталася з французскай сэрвіс-брыгадай, якая працавала з нашай біятлоннай зборнай, і актыўна шукала замену. Так Івар Міхал Улеклеіў апынуўся ў Беларусі, і ў складаных умовах надвор’я Сочы яго сакрэты апрацоўкі лыж далі ашаламляльны вынік — лыжы беларускіх біятланістак слізгалі па цёплым снезе нашмат лягчэй, чым у біятланістак Нарвегіі. І цяпер нарвежскія журналісты задаюцца пытаннем, як біятлонная зборная магла ўпусціць такога спецыяліста і чаму ён апынуўся менавіта ў Беларусі. Ходзяць чуткі, што тут без Б’ёрндалена не абышлося.
Але справа не толькі ў мазях. Поспех беларускіх біятланістак наўрад ці быў бы магчымы без выдатнай працы нямецкага трэнера Клаўса Зіберта. Дзякуючы сваёй паспяховай кар’еры біятланіста і багатаму вопыту, ён ужо чатыры гады ўдасканальвае майстэрства лыжнага бегу і стральбы нашых дзяўчат і стаў для іх амаль што родных чалавекам.
Беларускія залатыя медалісты ў фрыстайле Ала Цупер і Антон Кушнір родам з Украіны і пачыналі займацца акрабатыкай у адным горадзе — Роўна. Але ў далейшым, у розныя гады абодва былі вымушаныя пераехаць у Беларусь, у сувязі з тым, што на радзіме не было магчымасці працягваць развівацца ў спартыўным плане. Усяму, чаго Беларусь дабілася ў гэтым відзе спорту, мы абавязаны трэнеру Мікалаю Казеку, які вось ужо больш за дваццаць гадоў са сваімі падапечнымі дамагаецца поспехаў на міжнародных спаборніцтвах, дзякуючы свайму энтузіязму. Ці жарт: пяць Алімпіяд запар беларускія акрабаты не вяртаюцца дадому без медалёў.
Антон Кушнір
Беларусь сапраўды праславілася на гэтай Алімпіядзе. Увечары панядзелка пошукавы запыт “Belarus” нават заняў пятае месца па папулярнасці на тэрыторыі ЗША. Дзіўна, як беларуская дэлегацыя ў Сочы да гэтага часу не абярнулі такі ажыятаж вакол краіны для рэкламы травеньскага чэмпіянату свету па хакеі.
На прэс-канферэнцыі пасля перамогі Антона Кушніра адзін з замежных журналістаў здзівіўся, чаму Беларусь выйграе залатыя медалі толькі ў біятлоне і фрыстайле. Але арыентаванасць на адзін-два віды спорту на зімовай Алімпіядзе — гэта “фішка” не толькі Беларусі. Так, напрыклад, адзін з лідараў медальнага заліку — Нідэрланды — 19 з 20 сваіх заваяваных медалёў здабылі ў спаборніцтвы па канькабежным спорце. Аўстрыя абодва сваіх золата ўзяла ў горных лыжах. Зборная ЗША атрымала поспех у сноўбордзе і фрыстайле. Большасць медалёў у Нарвегіі — у біятлоне і лыжных гонках.
Дар’я Домрачава ўзначаліла на гэтай алімпіядзе асабісты медальны залік. У аўторак яе ледзь не дагнаў французскі біятланіст Мартэн Фуркад, які на фінішы гонкі з масавым стартам літаральна некалькі сантыметраў прайграў свайму галоўнаму канкурэнту — нарвежцу Эмілю Свендсену. Гонка з масавым стартам пераносілася пяць разоў з-за моцнага туману, які раз-пораз спускаўся на біятлонны комплекс Лаура на працягу трох дзён. Наогул, надвор’е ў Сочы — гэта галоўная тэма абмеркаванняў апошніх дзён. Выдатная сонечнае надвор’е і лёгкі мароз у пачатку Алімпіяды павярнулася рэзкім пацяпленнем. І калі для прыбярэжнай зоны Гульняў, дзе пабудаваныя крытыя стадыёны, амаль летняя тэмпература прыносіць шмат пазітыву, то для высакагорнай Чырвонай Паляны пацяпленне і дажджы — катастрофа. Але да гонару тых, хто рыхтаваў трасы, пакуль ні адно спаборніцтва не было адменена або перанесена з-за праблем са снегам. Чатыры гады таму ў Ванкуверы, дзе арганізатары нечакана сутыкнуліся з падобнымі ўмовамі надвор’я, некаторыя спаборніцтвы апынуліся пад пагрозай зрыву і прайшлі ў выніку ў жахлівых для ўдзельнікаў умовах.
Расійскія арганізатары пакуль спраўляюцца з праблемамі, якія час ад часу ўзнікаюць падчас спаборніцтваў, чым нямала здзіўляюць шматлікіх журналістаў, некаторыя з якіх адкрыта чакалі ад Гульняў нейкага правалу. Але ўсе спаборніцтвы праходзяць на высокім узроўні, і журналісты, якія прагнуць скандалаў, пакуль абмяжоўваюцца малым. Так, у хакейным турніры нямала дасталася арбітрам, якія не залічылі зборнай Расіі пераможную шайбу з-за таго, што амерыканскі галкіпер некалькімі секундамі раней выпадкова зрушыў з месца вароты.
Дасталася і Яўгену Плюшчанку. Легендарны расійскі фігурыст за некалькі дзён ператварыўся з нацыянальнага героя ў галоўнага няўдачніка Гульняў. Яўгена наогул не павінна было быць на Алімпіядзе. З-за правалу ў мужчынскім фігурным катанні на мінулым чэмпіянаце свету, зборная Расіі магла даслаць на гэтыя спаборніцтвы ўсяго аднаго фігурыста. Выбар стаяў паміж маладым Максімам Коўтунам і Плюшчанкам, для якога гэта Алімпіяда павінна была стаць чацвёртай у кар’еры — фенаменальнае дасягненне для гэтага віду спорту. У выніку выбар паў на больш вопытнага Плюшчанку, нягледзячы на тое, што той вярнуўся ў спорт пасля цяжкай траўмы спіны і некалькіх аперацый. На старце Гульняў Плюшчанка прыняў удзел у камандных спаборніцтвах па фігурным катанні і нямала спрыяў заваяванні для зборнай Расіі залатога медаля — другога ў кар’еры вялікага фігурыста. Але на старце індывідуальных спаборніцтваў Яўген так і не з’явіўся — хворая спіна дала сябе адчуваць у самы нязручны момант, і зараз толькі лянівы не крытыкуе Яўгена за тое, што той вырашыўся ехаць на Гульні і не даў дарогу маладому таленту. Спаборніцтвы ў выніку выйграў японец Юдзуру Ханю.
Страшна ўявіць рэакцыю расійскай прэсы і на вылет з хакейнага турніру мужчынскай зборнай Расіі. У чвэрцьфінале суперзоркі Малкін, Авечкін, Дацюк і кампанія саступілі зборнай Фінляндыі — 1:3. І зараз такому жаданаму для тых, хто будзе сачыць за хакейным турнірам Алімпіяды, фіналу Канада — Расія адбыцца не наканавана. Але гэта і не дзіўна — патэнцыял у зборнай Расіі вялікі, але калі залішняя самаўпэўненасць накладваецца на велізарны ціск звонку, які аказваецца на каманду заўзятарамі, чыноўнікамі і журналістамі, гэта хутка прыводзіць да катастрофы.
Беларускай хакейнай зборнай на Алімпіядзе ўвогуле не было — у леташняй кваліфікацыі нашы хакеісты ва ўпартай барацьбе саступілі дарогу ў Сочы зборнай Славеніі. У выніку, ад Беларусі на Алімпіяду паехала ўсяго 27 спартсменаў. Гэта самая маленькая беларуская алімпійская дэлегацыя ў гісторыі. Акрамя біятлону і фрыстайлу, нашы спартсмены прынялі ўдзел у спаборніцтваў па шорт-трэку, лыжных гонках і гарналыжным спорце, аднак ніхто і блізка не паказаў хоць колькі-небудзь прымальны вынік.
На самай справе ў нашым спорце шмат праблем, нават у самых паспяховых відах. І калі на хвалі гучнага поспеху забыцца пра іх цяпер, то мы рызыкуем гадоў праз 10 з настальгіяй казаць: “А памятаеце, які ў нас быў жаночы біятлон? І як Дар’я Домрачава брала золата на Алімпіядзе?”