Топ-10 фільмаў Роберта Дэ Ніра: да 80-гадовага юбілею

Жывы класік сусветнага кінематографа адзначыў свой чарговы дзень народзінаў. На восень прызначана прэм’ера новага фільма Марціна Скарсэзэ «Забойцы кветкавага месяца», у якім Дэ Ніра, як і 50 гадоў таму, іграе галоўную ролю ў свайго ўлюбёнага рэжысёра. А пакуль мы склалі спіс з дзесяці лепшых прац акцёра. Прыемнага прагляду!

Нумар 10. Закаханыя (Falling in Love). 1984

Глядзець на тое, як Робэрт Дэ Ніра закаханы ў Мэрыл Стрып — адно захапленьне. Яшчэ больш прыгожа гэта выглядае напярэдадні Раства. На экране не гангстэр і не кабета з драмай, гэта простыя жыхары мэгаполіса, якія сутыкаюцца, каб ужо не разысьціся.

Чароўная гісторыя каханьня, пазьбегнутая ўсіх магчымых клішэ, што маглі б напрыдумляць сцэнарысты. Мы глядзім іх гісторыю, як нібы сядзім побач зь імі ў цягніку. Дзеяньне разьвіваецца натуральна і элегантна.

Сьнег падае зь неба, а пакункі двух галоўных герояў адначасова падаюць у кнігарні, каб гэтыя двое потым былі адным.

Нумар 9. Кароль камедыі (The King of Comedy). 1982

Гэтая карціна больш слушна павінна быць апісаная, як трагікамэдыя. Чалавек, які жыве тым, што жадае весяліць іншых, у асабістым жыцьці нярэдка бывае скаваны ў добрых эмоцыях. Марцін Скарсэзэ паставіў фільм са сваім улюбёным Робэртам Дэ Ніра, у якім стэнд-ап зьяўляецца зусім ня той ружовай абалонкай, якой падаецца з экранаў.

Акурат гэты фільм быў адным з двух, чым натхняліся стваральнікі нядаўняй знакамітай стужкі «Джокер». Галоўны герой «Караля камедыі» шукае ўсё новыя і новыя спосабы знайсьці свайго гледача і здабыць сусьветны посьпех. Але яго жарты занадта спецыфічныя.

Нумар 8. Дваццатае стагодзьдзе (Novecento). 1976

Вельмі амбіцыйны кінашэдэўр рэжысэра Бэрнарда Берталучы зьяўляецца творам, які апісвае надзвычай бурны сацыяльна-палітычны ляндшафт Італіі ХХ стагодзьдзя. З пільнай увагай да дэталяў Берталучы запрашае гледачоў у эпічнае падарожжа працягласьцю больш за пяць гадзінаў (майце на ўвазе перад пачаткам прагляду!).

Мы сустрэнем двух сяброў з вельмі рознага паходжаньня: землеўладальніка, якога грае Робэрт Дэ Ніра, і селяніна ў выкананьні Жэрара Дэпардзье. Дэ Ніра, у адной са сваіх самых тонкіх і моцных роляў, бліскуча адлюстроўвае ўнутраныя канфлікты герою.

Бэрнарда Берталучы паказвае гістарычныя падзеі ад Першай сусьветнай вайны да ўздыму фашызму і наступнай Другой сусьветнай вайны. У фільме яны пераплятаюцца з асабістымі гісторыямі пра каханьне, здраду і сяброўства.

Нумар 7. Добрыя хлопцы (Goodfellas). 1990

Фільм Марціна Скарсэзэ паглыбляе гледачоў у захапляльны сьвет арганізаванай злачыннасьці, пераасэнсоўваючы гангстэрскі жанр. Скарсэзэ апісвае жыцьцё бандыта і праз гэта паглыбляецца ў спакусьлівую прывабнасьць улады. За якой ідзе непазьбежнае падзеньне да здрады. Стужка раскрывае жахлівы кошт вернасьці ў злачынных структурах.

Ці можна спадзявацца на якую-кольвек спакойную будучыню, калі ў штодзённасьці ты робіш усё магчымае, каб такой будучыні не было для іншых?

Стужка поўная момантаў спантаннай агрэсіі герояў. Выдатным партнэрам Дэ Ніра па фільме стаў Джо Пешы якраз у вобразе чалавека, якога можа вывесьці з сябе проста з паўслова.

Нумар 6. Ірляндзец (The Irishman). 2019

Гэтай стужкай Марцін Скарсэзэ нібы падвёў пяцідзесяцігадовы пэрыяд уласнай творчасьці пра мафію. Дзякуючы Нэтфлікс, у яго атрымалася знайсьці фінансаваньне свайго маштабнага праекту, у якім выкарыстоўваліся найноўшыя здабыткі ў вытворчасьці фільмаў. У сувязі з гэтым стала магчымым фантастычнае пераўвасабленьне амаль без накладаньня грыму галоўных герояў ад трыццацігадовых мужчынаў да састарэлых дзядуляў.

У адным фільме сышліся Робэрт Дэ Ніра, Аль Пачына і Джо Пешы. Сюжэт закручаны вакол прафсаюзнай дзейнасьці героя Аль Пачына. Ён перакручвае працоўнае аб'яднаньне пад свае крымінальныя патрэбы. Дэ Ніра грае кілера, якога наймаюць, каб вырашыць справу дакладна.

Выдатныя дыялёгі і бліскучае выкананьне мастадонтаў кіно пераўтварае гэты нядаўні фільм у сапраўдную клясыку.

Нумар 5. Паляўнічы на аленяў (The Deer Hunter). 1978

Стужка Майкла Чыміна зьяўляецца адным з дасьледаваньняў вайны ў В'етнаме і яе ўзьдзеяньня на псыхіку чалавека. Па сутнасьці, фільм — гэта гісторыя пра сяброўства і незгладжальныя шнары, пакінутыя вайною.

Робэрт Дэ Ніра грае простага працоўнага, які стаў жаўнерам. Яго ператварэньне з чалавека, які атрымлівае асалоду ад звычайных задавальненьняў жыцьця, у змучанага вайной ветэрана прымушае любога чалавека ўзьвесьці актора ў пантэон найвялікшых актораў у гісторыі.

Стужка падзеленая на тры часткі: спакойнае даваеннае жыцьцё, хаатычны ваенны досьвед у В'етнаме і вяртаньне ў сьвет, які назаўжды зьмяніўся. Сумна вядомыя сцэны расейскай рулеткі ў выкананьні Крыстафэра Ўокэна зьяўляюцца моцнай мэтафарай выпадковасьці таго, хто памірае ці хто выжывае на вайне.

Прыгожы вобраз стварае Мэрыл Стрып, якая становіцца закладніцай тых зьменаў, што адбываюцца з іншымі людзьмі.

Нумар 4. Аднойчы ў Амэрыцы (Once Upon a Time in America). 1983

Сэрджыа Леонэ, раней больш вядомы як стваральнік лэгендарнай вэстэрн-трылёгіі з Клінтам Іствудам, у гэтай стужцы яшчэ раз падкрэсьлівае веліч свайго рэжысэрскага таленту. Фільм апісвае жыцьцё групы габрэйскіх гангстэраў у Нью-Ёрку, ад іх дзяцінства ў пачатку 1900-х да іх фінальных акордаў у 1960-х. Каля чатырох гадзінаў вас будзе захапляць гэтая драма.

Робэрт Дэ Ніра грае аднаго з гангстэраў з мянушкай «Локшына». Яго шлях ад вулічнага хлопчыка да стомленага старога чалавека паказаны з той неймавернай глыбінёй, якую можа даць толькі актор узроўню Дэ Ніра.

Ідэальная музыка Эніа Марыконэ дадае новыя эмоцыі ў кожны кадр.

Нумар 3. Шалёны бык (Raging Bull). 1980

Адным з лепшых фільмаў пра спорт зьяўляецца праца Марціна Скарсэзэ з Робэртам Дэ Ніра ў галоўнай ролі, за якую ён атрымаў сваю другую ўзнагароду Оскар. Калі спорт — гэта пра змаганьне, тады тут яно паказанае буйным плянам, магутнымі ўдарамі кулакоў. Скарсэзэ вырашыў здымаць фільм чорна-белым пасьля таго, як праглядзеў першыя зьнятыя сцэны ў колеры: занадта рэалістычнымі былі кадры, і каб не адцягваць празьмерную ўвагу гледачоў на кроў, было прынятае рашэньне абысьціся двума колерамі.

Гэтая карціна пра цяжкі і складаны лёс баксёра Джэйка Ля Мота, які атрымаў мянушку Бронкскі бык. Ужо ў далёкім ад нас 1980 годзе Марцін Скарсэзэ ўзьняў папулярную сёньня тэму аб маскуліннасьці, якая атручвае ўсё на сваім шляху.

Абавязкова паглядзіце фільм.

Нумар 2. Таксіст (Taxi Driver). 1976

Майстар-кляс ад Марціна Скарсэзэ па стварэньні шэдэўру. Для гэтага неабходна спалучыць рэжысэра з лепшым акторам усіх часоў — Робэртам Дэ Ніра і даць ім абодвум волю. У дадзеным выпадку да рэцэпту можна дадаць Джодзі Фостэр, якая грае 13-гадовую прастытутку, і Харві Кейтэля, яе сутэнэра. Ну а Дэ Ніра будзе проста езьдзіць на машыне.

Яго герой — самы звычайны ветэран вайны ў В’етнаме, які выконвае няхітрую працу — развозіць людзей па Нью-Ёрку. Смурод, бруд і дэкаданс сталіцы сусьвету застаецца па левы і па правы бок ад таксіста. А таксама на заднім сядзеньні.

Ён адзін сярод мільёнаў людзей, і ён сьведка таго, што напаўняе Вялікі Яблык сярэдзіны 70-х. Аднак так ці інакш ён становіцца ўцягнуты ў справы. А потым зьявіцца яна — анёл, якая працуе ў перадвыбарчым штабе.

Ігра Робэрта Дэ Ніра ў гэтай стужцы зьяўляецца эталоннай.

Сядайце ў таксі і паехалі.

Нумар 1. Хросны Бацька ІІ (The Godfather: Part II). 1974

Лепшы фільм году па вэрсіі амэрыканскай кінаакадэміі, у якім атрымалася спалучыць двух тытанаў акторскага майстэрства — Аль Пачына і Робэрта Дэ Ніра. У кадры яны так і не сустрэнуцца разам, бо першы грае сына другога, чые раньнія гады мы ўбачым ў рэтраспэктыве. Дэ Ніра адмыслова для фільма вывучыў сіцылійскую мову, каб максымальна дакладна перадаць асблівасьці свайго героя — легендарнага Віта Карлеонэ.

Можна спрачацца, якая з першых дзьвюх частак «Хроснага бацькі» лепш. Фрэнсіс Форд Копала мог сапраўды сканчваць кар’еру ўжо пасьля гэтых дзьвюх стужак — і застацца ў пантэоне самых выбітных рэжысэраў.

Гісторыя сям’і Карлеонэ — гісторыя Віта, які са спужанага сіцылійскага хлопчыка, у якога былі забітыя бацькі, стаў галавой самай значнай мафіёзнай сям’і Амэрыкі, а таксама яго дзяцей, перадусім — Майкла Карлеонэ.

У фільме па-майстэрску адлюстраваны бязьлітасны, але пераканаўчы сьвет арганізаванай злачыннасьці. Сцэнар, напісаны сумесна Копалай і аўтарам рамана Марыё П'юза, зьяўляецца сапраўдным творам мастацтва, у якім лёгка спалучаюцца тэмы сям'і, вернасьці, улады і здрады.

Кожны герой стужкі валодае незабыўнай індывідуальнасьцю. Нават гангстэр, што зьявіцца на некалькі сцэнаў, будзе мець сваю адметнасьць. Акторскі склад, быць можа, стаўся самым моцным ансамблем у гісторыі кіно.

Адна з самых пазнавальных музычных працаў у кіно — гэта саўндтрэк, які напісаў Ніна Рота. Пачуеце раз — і будзеце прайграваць у памяці ўсё жыцьцё.

Прыемнага прагляду!

Іншыя аўтарскія падборкі фільмаў на «Новым Часе» глядзіце тут.