Амерыканскія ўніверсітэты страсаюць антысеміцкія пратэсты
Пратэсты ўяўляюць сабой сур'ёзную праблему для адміністрацыі ўніверсітэтаў, якія спрабуюць, з аднаго боку, захаваць свабодную акадэмічную дыскусію, а з другога — не дапусціць распальвання нянавісці.
Маштабныя пратэсты супраць дзеянняў Ізраіля ў Газе не сціхаюць у кампусах амерыканскіх універсітэтаў. Удзельнікі пратэстных акцый патрабуюць ад універсітэтаў спыніць прымаць ахвяраванні ад абаронных і іншых кампаній, якія вядуць бізнэс з Ізраілем, піша «Русская служба BBC».
За апошні тыдзень паліцыя затрымала больш за 500 чалавек на прапалестынскіх дэманстрацыях.
Пратэсты ўяўляюць сабой сур'ёзную праблему для адміністрацыі ўніверсітэтаў, якія спрабуюць, з аднаго боку, захаваць свабодную акадэмічную дыскусію, а з другога — не дапусціць распальвання нянавісці.
Гарачыя спрэчкі аб дзеяннях Ізраіля ў Газе і свабодзе слова ахапілі студэнцкія мястэчкі ЗША пасля нападу ХАМАС на Ізраіль 7 кастрычніка. З таго часу, як кажуць студэнты, пачасціліся выпадкі антысемітызму і ісламафобіі.
Маштабныя пратэсты ўзмацніліся ў апошнія некалькі дзён і зараз ахопліваюць усё большую колькасць кампусаў.
Пратэстны рух апынуўся ў цэнтры ўвагі на мінулым тыдні пасля таго, як у кампус Калумбійскага ўніверсітэта прыйшлося выклікаць паліцыянтаў, якія затрымалі больш за 100 дэманстрантаў.
З тых часоў геаграфія дэманстрацый і сядзячых забастовак пашырылася, і пратэсты студэнтаў праходзяць у Нью-Йоркскім, Ельскім, Калумбійскім універсітэтах, Гарвардзе, Каліфарнійскім універсітэце ў Берклі, Масачусецкім тэхналагічным інстытуце, Мічыганскім універсітэце, Эмерсан-каледжы і Універсітэсце Тафта іншых ВНУ па ўсёй краіне.
У кампусах пратэстоўцы ўсталявалі намётавыя лагеры, праводзяць сядзячыя забастоўкі і дэманстрацыі.
Адміністрацыі ўніверсітэтаў называюць пратэсты незаконнымі і патрабуюць ад студэнтаў разысціся.
У некаторых выпадках на дапамогу прызываецца паліцыя.
Паліцыянты разганяюць намётавыя лагеры і затрымліваюць пратэстоўцаў.
За апошнія некалькі дзён былі затрыманыя сотні студэнтаў-актывістаў у розных кампусах — па дадзеных Reuters, усяго было затрымана не менш за 550 чалавек. Усім ім уручаюць позвы і пазней вызваляюць.
Аднак былі і выпадкі жорсткага разгону з ужываннем слезацечнага газу і тазераў, і сутыкненняў паміж паліцыянтамі і актывістамі.
Барацьбіты за грамадзянскія правы раскрытыкавалі залішняе прымяненне сілы паліцыяй.
«Ужыванне сілы варта разглядаць толькі як крайнюю меру і павінна быць суразмерна створанай пагрозе», – заявіў у лісце прэзідэнт грамадскай арганізацыі NAACP Джэральд Грыгс.
Кіраўніцтва ўніверсітэтаў спрабуе знайсці тонкую грань паміж павагай свабоды слова і бяспекай.
Раней у Калумбійскім універсітэце адмянілі вочныя заняткі, а ва Універсітэце Паўднёвай Каліфорніі, дзе ў сераду ў кампусе ў Лос-Анджэлесе былі затрыманыя 93 чалавекі, адміністрацыя адмяніла асноўную выпускную цырымонію 10 траўня.
Калумбійскі ўніверсітэт спачатку спрабаваў здушыць пратэст сілай і з дапамогай паліцыянтаў пазбавіцца ад намётавага лагера, чым выклікаў гнеў шматлікіх праваабарончых груп, студэнтаў і выкладчыкаў. Пратэстоўцаў разагналі і затрымалі, але праз некалькі дзён намётавы лагер быў ізноў усталяваны.
Цяпер прадстаўнікі ўніверсітэта праводзяць мірныя перамовы са студэнтамі.
«Перамовы ідуць, ёсць зрухі. У нас ёсць свае патрабаванні; у іх свае», — пракаментавала прэзідэнт Калумбійскага ўніверсітэта Мінуш Шафік.
У размове з агенцтвам AFP студэнтка на імя Мімі апісвае, што адбылося за апошні тыдзень у намётавым лагеры Калумбійскага ўніверсітэта, дзе яна знаходзіцца.
«Яны называюць нас тэрарыстамі і абвінавачваюць нас у гвалце. Але гэта яны выклікалі паліцыю, калі студэнты проста спакойна сядзелі», — кажа дзяўчына. «У паліцыі ёсць зброя, у паліцыі ёсць тазеры, у нас жа — толькі нашы галасы».
Студэнты, якія пратэстуюць, кажуць, што такім чынам выказваюць салідарнасць з палесцінцамі ў Газе, а таксама заклікаюць адміністрацыі прэзідэнтаў раскрыць інфармацыю пра свае «фінансы і ахвяраванні ад вытворцаў зброі і кампаній, зацікаўленых у ізраільскай акупацыі».
Антысемітызм
Студэнты-габрэі скардзяцца, што крытыка дзеянняў Ізраіля ў Газе нярэдка пераходзіць у антысемітызм, а самі яны не адчуваюць сябе ў бяспецы. Рабін пры Калумбійскім універсітэце раней параіў студэнтам-габрэям часова пазбягаць кампуса.
Студэнты-актывісты абвінавачанні ў антысемітызме адмаўляюць і сцвярджаюць, што крытыкуюць толькі ізраільскую дзяржаву і яе прыхільнікаў.
Human Rights Watch і Амерыканскі саюз грамадзянскіх свабод асудзілі арышт пратэстоўцаў і заклікалі ўлады паважаць іх правы на свабоду слова.
Але некаторыя рэспубліканцы ў Кангрэсе абвінавацілі адміністрацыю ўніверсітэтаў у тым, што тыя дазваляюць прыгнятаць габрэйскіх студэнтаў.
У апошнія некалькі дзён у некалькіх кампусах прайшлі і контрпратэсты — тых, хто падтрымлівае Ізраіль.
Павярнуўшыся ў ізраільскія і амерыканскія сцягі, пратэстоўцы прамаршыравалі па вуліцах, якія атачаюць кампус Калумбійскага ўніверсітэта, размахваючы сцягамі.
Пратэсты — візітная картка дэмакратыі
Прэзідэнт ЗША Джо Байдэн на гэтым тыдні сказаў, што асуджае як «антысеміцкія пратэсты», так і «тых, хто не разумее, што адбываецца з палестынцамі».
Дзяржсакратар ЗША Энтані Блінкен назваў студэнцкія пратэсты праявай дэмакратыі, але раскрытыкаваў студэнтаў за тое, што на сваіх дэманстрацыях яны мала гавораць аб ролі ХАМАС у канфлікце.
Пратэсты ён назваў «візітнай карткай нашай дэмакратыі» — «нашы грамадзяне ў любы момант могуць заявіць аб сваіх поглядах, трывогах і гневе», адзначыў ён.
«Я ўжо не аднойчы казаў пра гэта, канфлікт мог бы скончыцца заўтра, ён мог бы скончыцца яшчэ ўчора, усё магло б скончыцца некалькі месяцаў таму, калі б ХАМАС склаў зброю, перастаў выкарыстоўваць мірнае насельніцтва як жывы шчыт і вызваліў бы закладнікаў», — сказаў Блінкен.
Ён дадаў, што пратэстоўцы на дэманстрацыях не абвінавачваюць ХАМАС, нібыта групоўка не адыгрывала ключавой ролі ў цяперашнім канфлікце.