Як забівалі Скрыпаля. Рэканструкцыя на падставе расследавання

У гэтым матэрыяле з дапамогай крыніц адкрытага доступу, на падставе атрыманай новай інфармацыі ад міжнароднай расследавальнай групы мы рэканструюем спробу забойства Сяргея Скрыпаля і яго дачкі Русланам Башыравым і Аляксандрам Пятровым, падазраванымі брытанскім следствам меркаванымі кадравымі афіцэрамі Генеральнага ўпраўлення Генштабу Узброеных сіл РФ — колішняе ГРУ.

Непасрэдным доказам мажлівай датычнасці грамадзян РФ Руслана Башырава (прозвішча ў арыгінале — «Боширов» — заўв. аўт.) і Аляксандра Пятрова да спробы забойства Сяргея і Юлі Скрыпаль можна лічыць інтэрв’ю прапагандысткі Маргарыты Сіманьян, апублікаванае 13 верасня на інфармацыйным канале RT (колішні Russia Today). Адразу зазначым, што імёны гэтых падазраваных відавочна з’яўляюцца несапраўднымі і прыдуманымі, выкарыстоўваюцца дзеля прыкрыцця і пазбягання ідэнтыфікацыі іх сапраўдных асобаў і біяграфічных дадзеных.

Паводле інфармацыі, атрыманай з закрытых крыніцаў у выніку супольнага расследавання The Bellingcat і The Insider, з вялікай доляй верагоднасці вызначаная асоба Руслана Башырава. Гэта палкоўнік Галоўнага ўпраўлення Генштабу Узброеных сілаў РФ Анатоль Уладзіміравіч Чапіга, 05.04.1979 г.н.

Высветлена, што ён служыў у 14-й асобнай брыгадзе спецназу ГУ ГШ (в/ч 74854, месца сталай дыслакацыі — Хабараўск). У снежні 2014 года кіраўнік РФ У.Пуцін надаў яму найвышэйшую дзяржаўную ўзнагароду — званне «Героя Расіі» за выкананне міратворчай місіі.

На той момант адзіным ваенным канфліктам, у якім наўпрост удзельнічалі Узброеныя сілы РФ, былі акупацыя Крыму і вядзенне баявых дзеянняў супроць украінскай арміі на Данбасе. Міжнародная выведвальная супольнасць InformNapalm напрыканцы верасня 2014 года зафіксавала падраздзяленне 14-й АбрСпН у раёне аэрадрому Мілерава ў Растоўскай вобласці — за пару дзясяткаў кіламетраў ад мяжы з Украінай. Вайскоўцаў з брыгадаў спецназу ГУ ГШ перакідвалі на тэрыторыю ўкраінскага Данбасу ў складзе дыверсійна-выведвальных групаў для выканання баявых задачаў. З улікам гэтай інфармацыі, цалкам мажліва, што Анатоль Чапіга атрымаў сваю «зорку героя» менавіта за ўдзел у баявых дзеяннях супраць Украіны.

Выкарыстанне для здзяйснення спецаперацыі ГУ ГШ у Солсберы вайскоўца старшага афіцэрскага складу, да таго ж Героя Расіі, можа сведчыць пра яе замову вышэйшым вайскова-палітычным кіраўніцтвам Расійскай Федэрацыі. Гэта ўскосна пацвярджае перадгісторыя інтэрв’ю з падазраванымі, якое было інсцэнаванае ад самага пачатку.

За дзень да яго, 12 верасня, Уладзімір Пуцін на Усходнім эканамічным форуме ва Уладзівастоку заявіў, што расійскім уладам вядома пра падазраваных у справе Скрыпалёў, і запэўніў, што з імі не звязана нічога крымінальнага (падаем у арыгінале):

«В принципе, мы, конечно, посмотрели, что это за люди, мы знаем, кто они такие, мы их нашли. Надеюсь, что они сами появятся и сами о себе расскажут. Это будет лучше для всех. Ничего там особенного и криминального нет»,— зазначыў Пуцін, а на пытанне прапагандыста Сяргея Брылёва падкрэсліў, што яны з’яўляюцца цывільнымі асобамі. Пасля гэтага звярнуўся наўпрост да падазраваных:

«Я хочу к ним обратиться, чтобы они нас услышали сегодня. Пускай они куда-нибудь придут — вот к вам в средства массовой информации».

Загад галоўнакамандуючага, які, цалкам магчыма, асабіста ўзнагародзіў аднаго з падазраваных, быў выкананы своечасова і ў поўным аб’ёме. Характэрна, што камінг-аўт двух меркаваных «грушнікаў» быў інсцэнаваны не для тэлеканала Брылёва ВГТРК«Россия» ці іншых прапагандысцкіх рупараў Крамля — «Первый канал», НТВ, — але для галоўнага сродку інфармацыйна-псіхалагічнага ўздзеяння РФ за мяжой — каналу RT, разлічанага на замежную аўдыторыю.

Інтэрв’ю з Башыравым-Чапігам і Пятровым сфакусаванае перадусім на англамоўнага масавага гледача дзеля спробаў маніпулявання і наўпроставага ўздзеяння на яго свядомасць з мэтай разбіць аргументацыю брытанскіх следчых органаў непасрэдна на іх тэрыторыі.

Аднак, як было зазначана напачатку, менавіта гэтае інтэрв’ю і стала ўскосным доказам віны падазраваных з абсалютна адваротным эфектам і значэннем не толькі для замежнай аўдыторыі, але і для расійскай. Бо, калі спецслужбы РФ добра валодаюць ведамі і практыкай што да надання формы чыннікам, то пра іх змест відавочна маюць толькі апасродкаванае ўяўленне. Гэта даводзіць падрабязны аналіз ніжэй.

Фігуранты справы самі прызнаюць, што менавіта яны зафіксаваныя ў фота і відэасведчаннях брытанскай выведкі. Аматар англійскай готыкі — Башыраў-Чапіга, паводле сваіх жа слоў пра вядомы на ўвесь свет кафедральны сабор у Солсберы, не здольны нават слушна вымавіць назву гэтай святыні. Абодва падазраваных для падмацавання сваёй легенды пра турыстычную мэту візіту не надаюць абсалютна аніякіх фота- і відэасведчанняў са свайго падарожжа, пра што зазначае сама Сіманьян.

Зробім рэканструкцыю падзеяў паводле наяўнай у адкрытым доступе інфармацыі.

Башыраў-Чапіга і Пятроў вылецелі 2 сакавіка 2018 года з Масквы з аэрапорту Шарамеццева ў Лондан рэйсам «Аэрафлоту» SU2588, прыляцелі а 15.00 (паводле мясцовага часу) у аэрапорт Гэтвік (Gatwick). Падчас праходжання праз выхадную браму з зоны мытнага кантролю яны патрапілі ў аб’ектыў камер вонкавага назірання.

Характэрна, што афіцыйны прадстаўнік МЗС РФ Марыя Захарава ў тыповай для яе правакацыйнай манеры зрабіла заяву адносна гэтых фотаздымкаў (пакідаем у арыгінале):

«Либо это наложенные сверху фотографии дата и точное время, либо это сотрудники ГРУ России, которые научились ходить одновременно, но их образы запечатлены в двух разных фотографиях. Это такой, знаете, уже троллинг уровня бог».

Калі ж уважліва прааналізаваць гэтыя два фотаздымкі і параўнаць з фота выхадной брамы з зоны кантролю, то атрымліваецца зразумелым, што «грушнікі» прайшлі адначасова праз два паралельныя суседнія калідоры гэтай брамы, але не праз адну.

З аэрапорту на цягніку яны едуць у цэнтральны Лондан, прыблізна а 17.40 прыбываюць на станцыю Вікторыя. Затым на грамадскім транспарце дабіраюцца да станцыі Ватэрлоа, у раёне якой знаходзяцца паміж 18.00 і 19.00. Пасля едуць у гатэль City Stay Hotel, што размяшчаецца ў Іст-Лондане на вуліцы Боў-Роўд.

На наступны дзень, 3 сакавіка, яны выходзяць з гатэлю, спускаюцца ў метро і прыкладна а 11.45 з’яўляюцца на станцыі Ватэрлоа. З гэтай станцыі на цягніку рушаць у Солсберы, прыбываюць туды прыблізна а 14.25, дзе, паводле версіі брытанскай паліцыі, здзяйсняюць рэкагнасцыроўку мясцовасці. У горадзе яны знаходзяцца зусім нядоўга. Ужо а 16.11 іх фіксуе камера на чыгуначным вакзале.

У City Stay Hotel яны вяртаюцца а 20.05. Паводле версіі падазраваных, прычынай іх хуткага вяртання з Солсберы ў Лондан быў нібыта «снежны калапс», праз які яны не маглі патрапіць да славутасцяў гораду. Аднак, паводле дадзеных паліцыі графства Уілтшыр, 3 сакавіка большасць дарог была ачышчана ад снегу, а, згодна з сервісам «timeanddate», у Солсберы не было аніякага снегападу.

Фотаздымкі кафедральнага сабору ў Солсберы, зробленыя 3 сакавіка 2018 года, сведчаць пра тое, што вакол храму была невялікая колькасць снежнага покрыва.

У нядзелю, 4 сакавіка, яны зноў выпраўляюцца па сваім папярэднім маршруце: з дапамогаю метро дабіраюцца а 08.05 на станцыю Ватэрлоа, едуць цягніком адтуль у бок Солсберы. Характэрна, што адразу яны накіроўваюцца не да мэты свайго падарожжа — Кафедральнага сабору Дзевы Марыі, — але ідуць у абсалютна супрацьлеглым кірунку ў раён прыватнай забудовы, у якім практычна няма турыстычных аб’ектаў.

Мапа Солсберы з месцамі фіксацыі камерамі вонкавага назірання Башырава-Чапігі і Пятрова 4 сакавіка 2018 года (час GMT, выкарыстаны сервіс Google Earth)

Аб 11.48 іх фіксуе камера на выхадзе з чыгуначнага вакзалу Солсберы.

Праз дзесяць хвілін, аб 11.58, іх ужо фіксуе камера вонкавага назірання на аўтазапраўцы Shell V-Power, што знаходзіцца непадалёк дому Скрыпалёў на вуліцы Уілтан-роўд.

Далей яны, меркавана, збочваюць праз 90 метраў на Канадскае авеню, уздымаюцца 300 метраў уверх да авеню Святога Грыгорыя, ідуць праваруч да кварталу на Крысці-Мілер-роўд, напрыканцы якога, паводле версіі следства, наносяць баявое атрутнае рэчыва «Навічок» на ручку ўваходных дзвярэй дому Сяргея Скрыпаля. А 13.05 падазраваных фіксуе камера на вуліцы Фішэртун-роўд у цэнтры гораду, на шляху да чыгуначнага вакзалу.

Скрыншот з рэжыму вулічнага агляду сэрвісу Google Earth (чырвоным пазначаная камера назірання)

Праз тры хвіліны іх фіксуе ў сваім сектары агляду яшчэ адна камера на Фішэртун-роўд:

А 13.50 яны трапляюць у аб’ектыў камеры, усталяванай на чыгуначным вакзале Солсберы, з якога выязджаюць у Лондан і прыбываюць прыблізна а 16.45 на станцыю Ватэрлоа.

Амаль праз дзве гадзіны, а 18.30, яны спускаюцца ў падземку і едуць у бок аэрапорта Хітроў. А 19:28 праходзяць кантроль сістэмы бяспекі і вяртаюцца рэйсам «Аэрафлоту» SU2585 назад у Маскву, куды прылятаюць а 22.30.

У гэты ж дзень колішняга двайнога агента, расійскага палкоўніка Сяргея Скрыпаля і яго дачку Юлю знаходзяць у крытычным стане на лаве ля гандлёвага цэнтру Maltings у Солсберы. Паводле брытанскага следства, яны былі атручаны нервова-паралітычным рэчывам «Навічок», распрацаваным яшчэ савецкімі вайсковымі навукоўцамі.

Паводле інфармацыі, якая стала даступнай з адкрытых крыніцаў, да свайго сёлетняга сакавіцкага візіту ў Лондан і Солсберы Башыраў-Чапіга і Пятроў былі ў Вялікабрытаніі як мінімум двойчы. Першы раз яны знаходзіліся ў Лондане з 17 па 23 верасня 2016 года. Наступным разам яны наведвалі брытанскаю сталіцу з 28 лютага па 5 сакавіка 2017 года.

Яны мелі дастаткова часу, каб спаталіць сваю прагу пабачыць славутасці Солсберы і перадусім гатычны сабор Дзевы Марыі. Аднак, паводле іх слоў, яны вырашаюць адмыслова дзеля гэтага здзейсніць сваю трэцюю паездку ў Вялікабрытанію ўсяго на адзін дзень. Паводле дадзеных, атрыманых у выніку супольнага расследавання The Bellingcat і The Insider, яны набываюць авіяквіткі 1 сакавіка 2018 года за 15 гадзін да пачатку рэгістрацыі на авіярэйс з Масквы да Лондану.

Гэта цалкам супярэчыць іх версіі пра ранейшую запланаванасць турыстычнага падарожжа. Дадаткова версію «грушнікаў» пра турыстычную паездку разбівае і прыродны фактар — з канца лютага і да першых дзён сакавіка ў Брытаніі панаваў палярны цыклон «Звер з Усходу» (Beast from the East). Яго моц значна ўзрасла, калі на тэрыторыю Англіі абрынуўся ў дадатак яшчэ і самы магутны за апошнія 50 гадоў снежны шторм «Эма», што ператварыў асобныя рэгіёны на зоны стыхійнага ліха.

Менавіта ў момант скасавання авіярэйсаў у Лондане, Глазга, Ньюкасле, абвяшчэння ў шматлікіх раёнах Вялікабрытаніі чырвонага ўзроўню трывогі, суцэльнага хаосу на дарогах, аматары гатычнай архітэктуры і мегалітычных пабудоў вырашаюць паляцець на адзін дзень у Лондан і Солсберы, каб наведаць кафедральны сабор, Олд Сарум і Стоўнхендж. Гэта нонсенс, легенда не вытрымлівае абсалютна аніякай крытыкі. Адзіным лагічным тлумачэннем гэтай раптоўнай паездкі ёсць тое, што акурат 1 сакавіка, раней за падазраваных, квіток на авіярэйс да Лондану на 3 сакавіка набыла Юля Скрыпаль, якая адмыслова ляцела наведаць свайго бацьку. «Грушнікі» мелі наўпроставае пацвярджэнне месцазнаходжання Сяргея Скрыпаля ў гэтыя дні.

Цікава, што, паводле дадзеных з пазначанай вышэй рэгістрацыі на авіярэйс, нумары замежных пашпартоў Руслана Башырава і Аляксандра Пятрова маюць аднолькавую серыю «65» і розняцца толькі адной апошняй лічбай, адпаведна: 65№4341294 і 65№4341297. Не менш цікава і тое, што намеснік расійскага вайсковага аташэ ў Польшчы, афіцэр ГУ Генштабу Узброеных сілаў РФ Эдуард Шышмакоў, які быў у 2014 годзе прызнаны польскім бокам персонай нон-грата і выдалены з краіны, меў замежны пашпарт з той жа серыяй і нумарам — 65№4341323, які адрозніваўся ўсяго на 28 і 25 пазіцыяй ад пашпартных нумароў Башырава-Чапігі і Пятрова адпаведна.

Цалкам мажліва, ГУ Мінабароны РФ зазнае істотны кадравы голад сярод афіцэрскага складу, бо выкрытага польскімі спецслужбамі расійскага «грушніка» ў 2016 годзе ўжо з іншым прозвішчам («Шырокаў») накіроўваць для выканання задання ў Чарнагорыю. Аднак яго выкрываюць зноў, абвінавачваюць у падрыхтоўцы дзяржаўнага перавароту, спробах тэрарызму і абвяшчаюць паводле лініі Інтэрполу ў міжнародны вышук.

Расійскае выданне з Санкт-Пецярбургу «Фонтанка»выявіла яшчэ некалькі чалавек з нумарамі пашпартоў, якія адрозніваюцца толькі апошнімі лічбамі. Гэтак, напрыклад, на некалькі пазіцый раней за Башырава-Чапігу атрымаў замежны пашпарт грамадзянін з прозвішчам Андрэў, адразу за солсберыйскім «Героем Расіі» пашпарт з нумарам 65№4341295 быў выдадзены чалавеку з прозвішчам Крымскі, таксама ў зазначаным дыяпазоне нумароў зарэгістраваны пашпарт Аляксандра Палякова. Усе яны пазначылі ў якасці месца жыхарства аднолькавы маскоўскі адрас — Харашоўская шаша, 76Б. Гэты будынак уваходзіць у комплекс штаб-кватэры Галоўнага ўпраўлення Генштабу Мінабароны РФ.

Паводле інфармацыі, атрыманай The Bellingcat і The Insider ад сваіх крыніцаў у Федэральнай міграцыйнай службе РФ, вынікае, што службовыя дадзеныя пра выдачу ранейшых пашпартоў, біяграфічныя звесткі Башырава-Чапігі і Пятрова засакрэчаныя рэзалюцыяй «Сведений не давать» і пазначэннямі «Есть письмо», «С.С.» — цалкам сакрэтна.

Распачатая ФСБ праверка па факце раскрыцця асабістых дадзеных падазраваных Башырава-Чапігі і Пятрова сведчыць, што інфармацыя, атрыманая супольнай расследавальнай групай, сапраўдная.

Журналіст Патрык Рывэл з амерыканскага тэлеканала ABC News і Олівер Кэрал з брытанскага выдання The Independent патэлефанавалі на нумар «195-79-66», пададзены ў пазначэнні пра забарону надання інфармацыі, дадаўшы маскоўскі прэфікс: +7(499). Ім пацвердзілі, што гэта тэлефонны нумар Міністэрства абароны РФ (1, 2).

Брытанскі бок абвінавачвае Руслана Башырава (Анатоля Чапігу) і Аляксандра Пятрова адразу па чатырох артыкулах — змова з мэтай забойства Сяргея Скрыпаля; спроба забойства Сяргея і Юлі Скрыпаль, паліцэйскага Ніка Бэйлі; захоўванне і выкарыстанне баявога атрутнага рэчыва «Навічок» з парушэннем Канвенцыі пра забарону хімічнай зброі; наўмыснае ўчыненне значнай шкоды здароўю Скрыпалям. Падазраваныя абвешчаныя ў вышук.

Любы, хто мае пра іх інфармацыю аператыўнага значэння, заўважыў іх на тэрыторыі Беларусі і жадае дапамагчы расследавальнай групе, можа даслаць паведамленне на электронную пошту: salisbury2018@met.police.uk.

Спроба забойства Сяргея Скрыпаля ўзняла цэлы пласт праблематыкі што да вялікай небяспекі, якую нясуць цывілізаванаму свету расійскія спецслужбы. Таксама яна засведчыла той узровень дэградацыі і стану распаду, у якім знаходзіцца ключавы орган вайсковай выведкі Узброеных сіл РФ.

На жаль, Беларусь знаходзіцца ў зоне стратэгічных інтарэсаў Расійскай Федэрацыі, інтэграваная з ёй ва ўсе мажлівыя вайскова-палітычныя і эканамічныя хаўрусы, мае вялікую колькасць агентаў расійскага ўплыву на ўсіх узроўнях сістэмы дзяржаўнага кіравання. Расійскія Башыравы і Пятровы актыўна дзейнічаюць і непасрэдна на тэрыторыі Беларусі, адным з яскравых доказаў гэтаму ёсць выкраданне ўкраінца Паўла Грыба.

Задачай палітычнай эліты і грамадзянскай супольнасці павінен стаць выхад з-пад кантролю РФ, узмацненне сістэмы нацыянальнай бяспекі і эканамічная незалежнасць. Прамаруджванне з гэтымі пытаннямі можа каштаваць Беларусі суверэнітэту і незалежнасці.