Максімальны ўзрост людзей абмежавалі 115 гадамі

Амерыканскія навукоўцы прыйшлі да высновы, што працягласць чалавечага жыцця мае натуральныя абмежаванні і ў агульным выпадку не можа перавышаць прыкладна 115 гадоў. Свае довады яны прывялі на старонках часопіса Nature.

Дзякуючы поспехам медыцыны, сацыяльнага забеспячэння і тэхналогій сярэдняя працягласць жыцця павялічылася за мінулае стагоддзе больш чым удвая і працягвае расці. Улічваючы, што працягласць жыцця розных відаў жывёл — велічыня нясталая і можа быць павялічана фармакалагічнымі і генетычнымі метадамі, гэта дазваляе выказаць здагадку, што і людзі тэарэтычна могуць жыць усё даўжэй і даўжэй.
Каб разабрацца ў гэтым пытанні, супрацоўнікі Медыцынскага каледжа імя Альберта Эйнштэйна ў Нью-Ёрку прааналізавалі тэндэнцыі ў глабальных дэмаграфічных дадзеных. Як вынікае з інфармацыі па 40 краінах і тэрыторыях, якая змяшчаецца ў Базе дадзеных чалавечай смяротнасці, гістарычна большасць прыкладаў павелічэння чаканай працягласці жыцця было звязана з памяншэннем смяротнасці на ранніх этапах жыцця. Пазней пачала істотна зніжацца і смяротнасць у пажылым узросце. Аднак прырост працягласці жыцця дасягае піка ва ўзросце каля 100 гадоў, пасля чаго рэзка зніжаецца, што сведчыць аб абмежаванай магчымасці падаўжаць жыццё ў людзей, якія перасягнулі векавой мяжу, пішуць аўтары. Прааналізаваўшы дынаміку гэтага піка ў часе, навукоўцы выявілі, што яна дасягнула плато ў раёне 1980 года. На іх думку, гэта сведчыць аб магчымых натуральных абмежаваннях працягласці чалавечага жыцця, але не даказвае іх наяўнасць.

Пасля гэтага даследчыкі вывучылі дынаміку максімальнага ўзросту на момант смерці за кожны год з 1968-га па 2006-ы ў Японіі, ЗША, Вялікабрытаніі і Францыі (краінах з найбольшай колькасцю зарэгістраваных выпадкаў жыцця да 110 гадоў і больш) па Міжнароднай базе дадзеных доўгажыхарства. Высветлілася, што гэты паказчык хутка рос да пачатку 1990-х гадоў (у сярэднім штогод прыкладна на 0,15 года) і дасягнуў плато каля 1995 года. Неўзабаве, у 1997 годзе, у 122 гады памерла Жана Кальман — найстарэйшая з людзей, чый век пацверджаны дакументальна. Пасля 1995 года максімальны ўзрост на момант смерці перастаў расці і пачаў зніжацца — прыкладна на 0,28 года штогод. Аналіз падобных дадзеных Геранталагічнай даследчай групы таксама ўказаў на дасягненне плато ў 1995 годзе. Максімальны ўзрост пры смерці выраўняўся на сярэднім узроўні ў 114,9 года. Мадэляванне гэтага паказчыка Пуасонаўскім размеркаваннем паказала, што верагоднасць перавышэння яго значэння ў 125 гадоў у кожным асобным годзе складае менш за адзін на 10 тысяч выпадкаў. Гэта значыць пераадоленне выяўленай 115-гадовай мяжы магчыма (што пацвярджае ўзрост Кальман), але толькі ў вельмі рэдкіх выпадках.
Каб пазбегнуць магчымых хібаў звязаных з невялікім лікам звышдоўгажыхароў, навукоўцы ўключылі ў статыстычны аналіз не адзін максімальны паказчык працягласці жыцця, а першыя пяць. Тэндэнцыя апынулася аналагічнай.

Максімальны ўзрост на момант смерці і ўзрост першых пяці доўгажыхароў на момант смерці па гадахпадзяліцца
Як пішуць даследчыкі, атрыманыя імі вынікі выразна паказваюць на тое, што працягласць чалавечага жыцця мае натуральныя абмежаванні. На іх думку, гэтыя абмежаванні звязаны з генетычна запраграмаванымі этапамі развіцця арганізма: нараджэннем, развіццём, размнажэннем, старэннем і смерцю. Каб дадаткова падоўжыць жыццё, просты клопату пра здароўе недастаткова — патрэбныя больш сур'ёзныя ўздзеянні, «некаторыя з якіх даследуюцца ў цяперашні час». Аднак патэнцыйны поспех такіх уздзеянняў першапачаткова абмежаваны разнастайнасцю генетычных варыянтаў, сума якіх і адказвае за спецыфічную для кожнага віду працягласць жыцця, пішуць навукоўцы.
З высновамі аўтараў працы згодны далёка не ўсе навукоўцы. Так, дырэктар Інстытута дэмаграфічных даследаванняў Таварыства імя Макса Планка Джэймс Фаўпель (James Vaupel) адзначыў, што ў тых жа Японіі і Францыі, а таксама Італіі пік прыросту працягласці жыцця яшчэ не дасягнуў плато, якое ў сярэднім зафіксавана з 1980 года. Ён таксама ўказаў, што даследчыкі пішуць аб абмежаванні росту працягласці жыцця на працягу многіх гадоў, а яна, нягледзячы на ​​іх высновы, працягвае расці.
На думку біягерантолага з Брайтанскага ўніверсітэта Рычарда Фарахера (Richard Faragher) і старэйшага навуковага кіраўніка Даследчага фонду SENS ў Каліфорніі Обры дэ Грэй (Aubrey de Grey), высновы даследчыкаў карэктныя, аднак яны не ўлічваюць развіццё медыцынскіх тэхналогій, накіраваных на падаўжэнне жыцця. Між тым, некаторыя з гэтых тэхналогій ужо прадэманстравалі значныя поспехі ў досведах на жывёл.
Паводле nplus1.ru