Народная Тэхаская Рэспубліка. Дасье ў карыкатурах
Паміж уладамі Тэхаса і адміністрацыяй ЗША разгарэўся канфлікт праз кантроль над мяжой з Мексікай. Прычым, на такім узроўні, што загаварылі аб магчымым выхадзе штату са складу федэрацыі.
Напружанасць паміж мясцовымі і федэральнымі ўладамі пачала нарастаць з-за ініцыятыў губернатара Тэхаса Грэга Эбата, накіраваных на стрымліванне патоку мігрантаў, якія нелегальна перасякаюць мяжу з ЗША. Менавіта штаты на мяжы з Мексікай сталі калідорам для пранікнення ў краіну мільёнаў імігрантаў. У гэтай карыкатуры мяжа ЗША і Мексікі не можа быць вызначана з-за вялікай колькасці жадаючых міграваць на Поўнач.
Пару гадоў таму Эбат ініцыяваў няўзгодненую з цэнтральнымі ўладамі аперацыю па прадухіленні нелегальнага ўвозу мігрантаў. Салдатам Нацыянальнай гвардыі Тэхаса было дазволена арыштоўваць нелегальных імігрантаў і нават прымусова дэпартаваць іх. Многія бачылі ў гэтым дыскрымінацыю па прыкмеце расы, колеру скуры і этнічнай прыналежнасці. Тэматычная карыкатура аднаго з прагрэсіўных СМІ, на якой Эбат занепакоены тым, што не зможа дэпартаваць мёртвых мігрантаў, якія загінулі пры спробе ўезду ў ЗША.
Вашынгтон практычна не рэагаваў на сітуацыю, пакуль Нацыянальныя гвардзейцы не пачалі ўмешвацца ў працу федэральных агентаў. 14 студзеня адміністрацыя накіравала ліст ураду Тэхаса, у якім запатрабавала неадкладна аднавіць доступ федэральных улад да ўчасткаў мяжы. 22 студзеня Вярхоўны суд ЗША падтрымаў патрабаванне Вашынгтона. Адначасова да кампаніі супраць Эбата далучылася прэса, якая сімпатызуе дэмакратам. У бой пайшлі таксама мастакі. На адной з карыкатур губернатар Тэхаса намаляваны ў выглядзе блазна ў суправаджэнні вядомай прымаўкі: «У Тэхасе ўсё больш». Іншымі словамі, атрымліваецца, што Эбат — самы вялікі ідыёт у свеце.
Рашэнне Вярхоўнага суда ЗША і рыторыка цэнтра раззлавалі тэхасцаў, якія падтрымліваюць меры Эбата. Сотні пастоў з заклікамі выхаду Тэхаса са складу ЗША былі апублікаваныя ў сацыяльнай сетцы X (раней Twitter). Да прапаганды ідэі Тэхаскай Народнай Рэспублікі далучыліся і некаторыя мастакі. Нарэшце, дзеянні Эбата былі падтрыманы губернатарамі-рэспубліканцамі 25 штатаў з 50, што многія ўспрынялі як пагрозу нацыянальнаму адзінству. Асабліва пасля таго, як 26 студзеня віцэ-губернатар прыгразіў Байдэну канфрантацыяй з узброенымі сіламі штата.
Думаецца, што да сэцэсіі Тэхаса справа не дойдзе. Ёсць закон аж 1869 года, які забараняе выхад суб'ектаў з федэрацыі. Хутчэй усё папахвае сур'ёзным канстытуцыйным крызісам. Пытанне суадносін правоў штатаў і федэральнага ўрада некалькі разоў у гісторыі ЗША стаяла вельмі востра. Тэорыя правоў асобных штатаў адыграла важную ролю ў эвалюцыі канфлікту паміж Поўначчу і Поўднем, які прывёў затым да грамадзянскай вайны. Нядзіўна, што карыкатуры таго перыяду зноў сталі папулярнымі і актыўна публікуюцца ў медыях.
У любым выпадку, падзеі на мяжы тут жа аказаліся ўпісанымі ў перадвыбарчы кантэкст. Аб падтрымцы дзеянняў Эбата заявілі Дональд Трамп і незалежны кандыдат Роберт Кэнэдзі-малодшы. І чым бы ні скончыўся гэты крызіс, няма сумневаў — ён акажа самы сур'ёзны ўплыў на пазіцыі рэспубліканцаў у дыялогу з адміністрацыяй. Пад пагрозай у тым ліку верагоднасць двухпартыйнага кампрамісу ў парламенце наконт пакета дапамогі Украіне. Наконт лёсу гэтага пакета шмат карыкатур.
Між тым у пятніцу скончыўся тэрмін ультыматуму, які цэнтр праз Вярхоўны суд даслаў тэхасцам. Тэхасцы, як бачым, загад не выканалі. Заўтра канфлікт патэнцыйна можа выйсці на новы ўзровень.