Палеантолагі рэканструявалі апошнюю трапезу панцырнага дыназаўра

Раннемелавы панцырны дыназаўр Borealopelta markmitchelli харчаваўся ў асноўным лісцем папараці. Рэканструяваць перавагі старажытнага яшчара дапамог аналіз закамянелага змесціва яго страўніка. Гэта адно з нямногіх прамых указанняў на рацыён дыназаўраў.

Мы прывыклі да думкі, што адны дыназаўры былі драпежнікамі, а іншыя траваеднымі. Аднак у аснове гэтых уяўленняў амаль заўсёды ляжаць ускосныя сведчанні, напрыклад, будаванне зубоў і стрававальнай сістэмы. Прамыя доказы, што той ці іншы выгляд дыназаўраў прытрымліваўся пэўнага рацыёну, сустракаюцца нячаста.
Найбольш каштоўныя дадзеныя аб дыеце старажытных яшчараў могуць даць калаліты — закамянелыя фрагменты змесціва страўніка ці кішэчніка. У розны час паведамлялася пра знаходкі калалітаў заўраподаў (Sauropoda), качканоса (Hadrosauridae) і панцырных дыназаўраў (Ankylosauria). На жаль, многія з іх пры дбайным вывучэнні аказваліся малаінфарматыўныя. Выключэнне складаюць толькі некалькі калалітаў анкілазаўраў, у якіх палеантолагамі атрымалася выявіць насенне раслін і нават косткі рыб.
Рэдкая магчымасць падрабязна вывучыць змесціва дыназаўравага страўніка прадставілася спецыялістам на чале з Калебам Браўнам (Caleb M. Brown) з Каралеўскага Тырэлаўскага Палеанталагічнага музея. У 2011 годзе яны выявілі ў канадскай правінцыі Альберта асобнік Панцырнага дыназаўра узростам 110 мільёнаў гадоў з выдатна захаванымі мяккімі тканінамі. У 2017 годзе ён быў апісаны пад назвай Borealopelta markmitchelli і прылічаны да сямейства нодазаўраў (Nodosauridae).
Акрамя тканін самога дыназаўра, закамянеласць ўтрымоўвала сферу памерам з футбольны мяч, якую палеантолагі з каманды Браўна вызначылі як калаліт. У ходзе новага даследавання яны зрабілі сем зрэзаў закамянелага змесціва кішачніка і ўважліва вывучылі іх пад мікраскопам. Усе фрагменты расліннага паходжання па магчымасці ідэнтыфікавалі.
Аналіз змесціва страўніка паказаў, што ўлюбёнай ежай Borealopelta markmitchelli былі лісце папараці з падкласа Polypodiidae. Яны складалі 85 адсоткаў праглынутай ім лісцяной масы (доля якой у змесціве кішачніка, у сваю чаргу, дасягала 88 адсоткаў). Шырока распаўсюджаныя ў раннім мелу сагаўнікі і хвойныя складалі меншую частку рацыёну, а хвашчы, насуперак існым паданням, і зусім не былі выяўленыя ўнутры калаліта. Сляды драўнянага вугалю паказваюць на тое, што дыназаўр еў малады параснік, які прабіўся з-пад зямлі пасля ляснога пажару.
Палеантолагам таксама атрымалася ўсталяваць час смерці дыназаўра. Мяркуючы па гадавых колцах на праглынутай галінцы і наяўнасці ў калолі спелых спрэчак папараці, яго жыццё абарвалася ў канцы вясны або пачатку лета. Неўзабаве пасля смерці цела аказалася ў моры, дзе яго прытулілі дновыя адклады. Менавіта яны дазволілі мяккім тканінам так добра захавацца.
Па словах аўтараў, вывучаны імі калолі захаваўся нашмат лепш за ўсіх вядомых да гэтага часу. Аналіз яго змесціва дазволіў не толькі ацаніць дыету аднаго віду дыназаўраў, але і часткова рэканструяваць асяродддзе, у якім ён жыў.
Часам вывучэнне рацыёну дыназаўраў прыносіць куды больш змрочныя адкрыцці. Напрыклад, нядаўна даследчыкам удалося выявіць закамянелыя косткі алазаўра са слядамі зубоў суродзічаў. Гэта значыць, што гэтыя дыназаўры былі канібаламі. Магчыма, яны абгрызалі косткі загінулых прадстаўнікоў свайго віду ці нават палявалі падчас бяскорміцы.
Паводле nplus1.ru