Ці ставіць Пуцін Беларусі нафтатранспартавы ультыматум?

Прэзідэнт Расіі заявіў аб неабходнасці ўвязаць пастаўкі нафты на беларускія НПЗ з транспарціроўкай выпрацаваных нафтапрадуктаў праз Расію.

На нарадзе па развіцці транспартнай інфраструктуры Паўночна-Захаду Расіі кіраўнік РЖД Алег Белазёраў далажыў кіраўніку РФ, што беларускія НПЗ адмаўляюцца ад паслуг расійскіх чыгунак на карысць прыбалтыйскай інфраструктуры, нягледзячы на ​​зніжкі ў РФ, спасылаючыся на доўгатэрміновыя кантакты.
— Гэта трэба абмяркоўваць ў больш шырокім фармаце. Бо на беларускіх НПЗ перапрацоўваецца наша нафта, іншай там няма і наўрад ці з'явіцца, таму гэта трэба запакетаваць — атрыманне нашай нафты ад адпаведных пытанняў выкарыстання нашай інфраструктуры, — сказаў Уладзімір Пуцін.
Ці азначае гэта, што ён ставіць Беларусі ультыматум па пытаннях паставак нафты? Навошта гэтая тэма зноў узнікае менавіта цяпер? Сітуацыю тлумачылі эксперты «Заўтра тваёй краіны».
Па словах эканаміста Льва Марголіна, гэта праблема з той ці іншай інтэнсіўнасцю узнікае ўжо некалькі гадоў.
— Рускія спрабуюць спачатку вырашыць пытанне пернікам, то бок зніжкамі, але не атрымалася. А вось зараз паскардзіліся, і пугу атрымаем. Тут яшчэ грае ролю і пагаршэнне стасункаў Расіі з краінамі Балтыі, і атрымліваецца, што нафтапрадукты, выпрацаваныя саюзнікам Расіі з расейскай жа нафты, даюць зарабіць балтыйскім чыгунках і партоў, што для расійскага боку крыўдна. Але для нашага боку, калі прыйдзецца перайсці на расійскія парты, гэта будзе азначаць пэўныя фінансавыя страты.
Марголін лічыць, што іміджавыя страты не будуць моцна хваляваць беларускі бок.
— Праблема для Беларусі перш за ўсё фінансавая. Нашы могуць заяўляць пра доўгатэрміновыя кантракты, пра няўстойкі, кампенсацыі і гэтак далей. Хоць усё залежыць ад таго, як паставіцца да гэтага Расія.
З іншага боку, Леў Марголін не чакае сур'ёзнай і рэзкай рэакцыі афіцыйнага Мінска за такія эскапады Пуціна.
— Ці могуць быць пытанні журналістаў да адпаведных чыноўнікаў. Але не думаю, што хтостці вышэй за ўзровень віцэ-прэм'ера Уладзіміра Сямашкі на гэта адрэагуе (таму што пакуль не варта будзіць ліха, а паглядзець, што будзе далей, і ўжо потым рабіць заявы).
Палітолаг Валерый Карбалевіч адзначае, што пакуль балтыйскія парты ва ўсіх адносінах больш выгадна для Беларусі.
— Тут лагістыка нашмат лепш для Беларусі, і нават змяншэнне на 50% тарыфаў на чыгуначны транспарт з боку Расіі не робіць расійскія парты прывабней. Таму, лічу, што гэта чарговае запрашэнне да перамоваў, выстаўленае не ў якасці ультыматуму.
Але тут, звяртае ўвагу суразмоўца «Заўтра тваёй краіны», існуе яшчэ адна важная праблема.
— У сувязі з падзеннем коштаў на нафту беларускія кампаніі імкнуцца мінімізаваць транзітныя выдаткі. Пастаўкі праз парты азначаюць пастаўкі ў далёкія краіны — Нідэрланды, Вялікабрытанію. Але яны ўжо не вельмі выгадныя, таму Беларусь цяпер спрабуе пастаўляць нафтапрадукты ў бліжэйшыя краіны, напрыклад, ва Украіну, што вельмі выгадна. Гэта яшчэ адзін фактар, які не будзе спрыяць пераарыентацыі на расійскія парты.

Паводле Заўтра тваёй краіны