Чаму ў Беларусі не развіваецца малы і сярэдні бізнэс?
Беларускія прадпрымальнікі не адчулі паляпшэння дзелавога клімату.
Беларусь заняла ў рэйтынгу Doing Business 37-ю пазіцыю сярод 190 дзяржаў. У кастрычніку мінулага года ў гэтым жа рэйтынгу вядзення бізнесу, які складае Сусветны банк, наша краіна займала 50-е месца.
Ці азначае гэта, што беларускім прадпрымальнікам стала лягчэй працаваць?
Карагін: Для сур'ёзнага паляпшэння дзелавога клімату Беларусі неабходна ўвайсці ў першую дзясятку рэйтынгу
— Для нас больш важныя індэкс эканамічнай свабоды, індэкс канкурэнтаздольнасці, індэкс ўспрымання карупцыі, а мы там на сотых пазіцыях, — адзначае старшыня прэзідыума Рэспубліканскай канфедэрацыі прадпрымальніцтва Уладзімір Карагін.
Паводле яго слоў, акрамя Doing Business, які характарызуе дзелавы клімат, у свеце існуе больш за 150 рэйтынгаў, якія вызначаюць розныя грані адносін бізнесу і дзяржавы.
— Некаторыя пазіцыі мы нават здалі. Да прыкладу, па шчырасьці рэгістрацыі прадпрыемстваў некалькі гадоў таму мы займалі 8-е месца, а цяпер — 31-е, — канстатуе суразмоўца.
Эксперт упэўнены: для сур'ёзнага паляпшэння дзелавога клімату Беларусі неабходна ўвайсці ў першую дзясятку рэйтынгу Сусветнага банка.
— Мы шмат прапануем ўраду. Ўдзельнічаем у распрацоўцы стратэгіі развіцця прадпрымальніцтва да 2030 года, прасоўваем Нацыянальную платформу бізнесу Беларусі. Спадзяемся, нас пачуюць, — адзначае Уладзімір Карагін.
Марголін: Да малому бізнесу дзяржава ставіцца як да некіравальнай стыхіі
Па словах эканаміста і прадпрымальніка Льва Марголіна, рэйтынг Doing Business аб'ектыўна адлюстроўвае сітуацыю толькі ў краінах з рынкавай эканомікай.
— У Беларусі ён фармальна як бы адпавядаюць рэчаіснасці, а фактычна — не. Ацэньваецца вялікая колькасць паказнікаў, але па якім з іх Беларусь прасунулася адразу на сем месцаў, незразумела, — кажа эканаміст.
Ён лічыць, што сур'ёзных зрухаў у бок пагаршэння або паляпшэння вядзення бізнесу ў нашай краіне не адбылося. Крызіс у эканоміцы, як мяркуе прадпрымальнік, на прастату вядзення бізнесу не ўплывае.
Эксперт падкрэслівае, што дзяржава сёння практычна не звяртае ўвагі на малы і сярэдні бізнэс.
— У мясцовых органах улады ёсць нейкія фонды на падтрымку тых, хто пачынае бізнэс, у тым ліку і для тых, хто губляе працу. Але гэта ўсё было і ў мінулыя гады. Нельга сказаць, што гэта нейкія крокі ўлады насустрач малому або сярэдняму бізнесу, — лічыць эксперт.
На яго думку, беларускія ўлады хочуць адміністрацыйнымі рычагамі кіраваць усёй эканомікай.
— Буйныя прадпрыемствы, перш за ўсё, дзяржаўныя, а таксама вялікія прыватныя кампаніі лягчэй паддаюцца ўплыву і ўздзеяння, — кажа эканаміст. — А махіна малога бізнэсу, калі б яго раскруціць да ўзроўню 60% ВУП, як гэта ёсць у многіх развітых краінах, была б некіравальнай.
Эксперт адзначае, што толькі там, дзе ўлада пераконваецца, што іншымі спосабамі пытанне наогул вырашыць немагчыма, яна дапускае малы бізнес. Напрыклад, малы прыдарожны бізнес. Спачатку ўлады спрабавалі развіваць яго цэнтралізавана, але ўбачылі, што не атрымліваецца, і аддалі на водкуп прыватнікам.
— А па вялікім рахунку, да малога бізнэсу дзяржава ставіцца як да некіравальнай стыхіі, якая пагражае існуючага ў краіне парадку, — лічыць Леў Марголін.
Паводле Заўтра тваёй краіны