Халодны душ для беларускай эканомікі

Доктар эканамічных навук — пра тое, чаму МВФ песімістычна ацэньвае эканамічныя перспектывы нашай краіны.

Нягледзячы на ​​аптымістычныя дадзеныя афіцыйнай статыстыкі пра рост беларускай эканомікі ў першым квартале на 5,2%, свежыя дадзеныя вырабляюць эфект халоднага душа.

У прыватнасці, па дадзеных аўтарытэтнай арганізацыі, беларусам не варта разлічваць на эканамічны рост вышэй 2,4% у бягучым годзе і 2,5% у наступным. І гэта пры тым, што сярэднесусветны ВУП у гэты перыяд будзе расці значна хутчэй — на 3,9% штогод.

— МВФ з асцярожнасцю ацэньвае перспектывы беларускай эканомікі, — у экспрэс-каментары «Салідарнасці» тлумачыць эканаміст Барыс Жаліба. — Там разумеюць, што яе развіццё шмат у чым залежыць ад знешніх фактараў. Гэта, перш за ўсё, цэны на нафту і нафтапрадукты, на калійныя ўгнаенні і іншыя тавары, якія ідуць на экспарт.

Высокія тэмпы эканамічнага росту ў першым квартале былі звязаны з тым, што была нізкая база ў мінулым годзе. Думаю, што на працягу года мы ўбачым паступовае запаволенне афіцыйных тэмпаў росту.

Суразмоўца упэўнены, што Беларусь яшчэ не выбралася з эканамічнай ямы. І міжнародныя крэдыторы гэта выдатна бачаць:

— Наша эканоміка правалілася, асабліва ў 2015-2016 гадах, калі была магутная адмоўная дынаміка ВУП. Лепшы паказчык у нас быў ў 2014 годзе, калі ўнутраны валавы прадукт складаў 76 мільярдаў даляраў па курсе. А зараз мы выйшлі толькі дзесьці на 55 мільярдаў.

Гэта значыць, мы да гэтага часу б’емся за тое, каб проста аднавіць згубленыя пазіцыі. За гэты час нашы суседзі сышлі далёка наперад — Польшча і краіны Балтыі ўжо ў разы абганяюць Беларусь па ўзроўні ВУП на душу насельніцтва.

Эканаміст лічыць: каб пачаць іх даганяць, патрэбен эканамічны рост парадку 6-7% у год. А для гэтага трэба праводзіць рэформы, якія Беларусі прапануе той жа МВФ.

— Гэта, перш за ўсё, структурныя рэформы ў галіне дзяржсектара. Трэба змяншаць прысутнасць дзяржавы ў эканоміцы, падтрымліваць развіццё прыватнай ініцыятывы, вырашыць пытанне з вялікімі даўгамі дзяржпрадпрыемстваў.

У нас захоўваецца інерцыя і цэнтралізаванасьць эканомікі. Як улады прывыклі працаваць, па накатаных рэйках, так яны і працягваюць. Ёсць боязь страціць ніткі кіравання краінай.

На жаль, без рэформаў эканоміка Беларусі будзе вымушана расці не больш за 3% у год. Гэта азначае, што адставанне ад іншых краін будзе павялічвацца, — падкрэслівае Барыс Жаліба.