«Падставіць плячо гатовыя ўсе суседзі». Мінск вядзе перамовы па нафце з расійскімі кампаніямі

Мінск вядзе перамовы з расійскімі нафтавымі кампаніямі з нагоды памеру прэміі за кожную пастаўленую тону нафты. Ад таго, як будзе вырашана гэта спрэчка, залежыць будучыня паставак сыравіны на беларускія НПЗ. Пра гэта TUT.BY распавялі інфармаваныя крыніцы.

— Гэтая прэмія пакуль складае 10 долараў за тону да цаны пастаўкі. Магчыма, павялічыцца да 12 долараў. Беларускі бок прапануе адмовіцца ад прэміі. Расійскія кампаніі з такім падыходам не згодны, — кажа суразмоўца, знаёмы з ходам перамоваў.
Пытанне аб прэміі педаліравалася беларускімі нафтавікамі на працягу ўсяго 2019 года. У прыватнасці, былі жальбы на якасць расійскай нафты Urals. Маўляў, навошта даплочваць за кіслую і цяжкую расейскую нафту, калі можна ўзяць на сусветным рынку больш «смачную».
Варта сказаць, што Urals заўсёды гандлявалася з дысконтам да Brent. Пры фарміраванні цаны для Беларусі ўлічваліся каціроўкі Urals ў Еўропе за вылікам экспартнай пошліны і дастаўкі. Пры такіх умовах расійскія кампаніі заўсёды хацелі мець маржу-прэмію, і яе памер не раз станавіўся тэмай абмеркавання.
— Адмова ад прэміі за частковую кампенсацыя Расіяй падатковага манеўру, — адзначае крыніца ў нафтавых колах Беларусі. — РФ дапамагае сваім заводам з дапамогай адмоўных акцызаў. У Беларусі такога няма. А цана на расійскую нафту для Беларусі пасля манеўру расце і выглядае ўжо не такой прывабнай.
Па дадзеных «Белнафтахіма», ва ўмовах падатковага манеўру у 2019 годзе кошт імпартаванай у Беларусь расійскай нафты складала каля 80% ад сусветнай, на пачатак 2020 году — 83%. Ні Мінск, ні Масква не раскрываюць цану паставак. Паводле звестак Белстата, у студзені-кастрычніку 2019 году Беларусь імпартавала нафту з Расіі па сярэдняй цане 364 долараў за тону.
У сярэдзіне снежня ўрада Расіі і Беларусі ўзгаднілі індыкатыўны баланс паставак нафты на 2020 год, які прадугледжвае імпарт у краіну 24 млн тон. Не факт, што Беларусь планавала закупляць ўвесь аб'ём. Так, у 2019 годзе было набыта амаль 18 млн тон. Яшчэ 6 млн тон мусілі быць «перамытнены». Але на 2020 год Масква не падоўжыла «перамытнёўку». Страты складуць больш як 420 млн даляраў.
У выпадку, калі ў 2020 годзе Беларусь закупіць усе 24 млн тон нафты, то выдаткі на прэмію расійскім кампаніям складуць не менш за 240 млн даляраў.
— Гэта ўсё ўмоўна. Таму што не факт, што будзе набыты ўвесь аб'ём. Ёсць расійскія нафтавыя кампаніі, якія гатовы знізіць памер прэміі. З імі ідуць перамовы. Ёсць шэраг нюансаў, увогуле, — тлумачыць суразмоўца.
Аляксандр Лукашэнка напярэдадні Новага года паставіў задачу шукаць альтэрнатыўных пастаўшчыкоў нафты.
— Пакуль расійскі вектар у прыярытэце. Ідуць перамовы з шэрагам расійскіх кампаній. Не толькі з ВІНКамі (вертыкальна інтэграванымі кампаніямі. — Заўвага. TUT.BY) тыпу «Раснафты». Але і невялікімі кампаніямі, незалежнымі пастаўшчыкамі, — кажа крыніца ў беларускіх нафтавых колах. — Калі з Расіяй усё зойдзе ў тупік, то тады мае сэнс разглядаць магчымасць паставак нафты з іншых краін. Падставіць плячо гатовыя ўсе суседзі: Літва, Латвія, Украіна, Польшча. Яны не супраць дапамагчы транспартаваць нафту ў Беларусь. Пытанне ў кошце, эканамічнай мэтазгоднасці такіх паставак.
Як паведаміла 4 студзеня прэс-служба «Белнафтахіма», праца па заключэнні кантрактаў на пастаўку вуглевадароднай сыравіны з Расіі ў Беларусь па цане, якая выключае прэмію пастаўшчыкам, працягваецца.
«Сёння афармляюцца дакументы з расійскай кампаніяй на прапампоўку першай партыі нафты, якая закупляецца па кошце без прэміі. Аб'ём сыравіны, якая чакае да пастаўкі ў бліжэйшы час, а таксама назапашаныя рэсурсы дадуць магчымасць забяспечыць няспынную працу айчынных нафтаперапрацоўчых заводаў у студзені 2020 года», — гаворыцца ў паведамленні.