Даследаванне: калі чалавек вырас ва ўмовах аўтакратыі, гэта назаўжды псуе яго здароўе
Жыць у дэмакратычнай дзяржаве недастаткова для таго, каб атрымаць перавагі для здароўя. Мае значэнне і тое, дзе людзі выраслі.
Ілюстрацыйны здымак
Краіны з больш моцнай дэмакратыяй і нізкім узроўнем карупцыі, як правіла, маюць мацнейшыя медычныя кадры, гаворыцца ў новым даследаванні, перадае Euronews.
Дэмакратыя — гэта не толькі свабодныя выбары, правы чалавека і роўнасць. Як паказала новае даследаванне, яна таксама звязана з медыцынскімі работнікамі.
Даўно вядома, што людзі ў багатых краінах з мацнейшымі дзяржаўнымі службамі, як правіла, жывуць даўжэй і маюць мацнейшыя сістэмы аховы здароўя. Але, як аказалася, дэмакратыя і карупцыя таксама з'яўляюцца ў гэтым ключавымі фактарамі, паводле даследавання 134 краін, апублікаванага ў часопісе PLOS Global Public Health.
Даследаванне паказала, што ў краінах, якія лічацца высокадэмакратычнымі — гэта значыць з сумленнымі выбарамі, грамадзянскімі свабодамі і функцыянальным урадам — і менш карумпаванымі, як правіла, больш лекараў.
Наяўнасць лекараў дае ўяўленне аб тым, на якое медыцынскае абслугоўванне могуць разлічваць людзі.
Па дадзеных іншых даследаванняў, на кожныя 10% павелічэння шчыльнасці размяшчэння лекараў даступнасць і якасць медыцынскага абслугоўвання падвышаецца на 2,3%.
Сувязь паміж дэмакратыяй, карупцыяй і медыцынскімі работнікамі захоўвалася незалежна ад таго, колькі грошай краіны трацілі на ахову здароўя ў адносінах да памеру сваёй эканомікі, гаворыцца ў даследаванні.
"Якасць кіравання — як праз дэмакратыю, так і праз карупцыю — адыгрывае найважнейшую ролю ў фарміраванні кадравага патэнцыялу аховы здароўя", — сказаў доктар Амрыт Кірпалані, вядучы аўтар даследавання і дацэнт кафедры педыятрыі медыцынскага факультэта Універсітэта Заходняга Антарыё ў Канадзе.
У якіх краінах Еўропы наймацнейшыя кадры ў сферы аховы здароўя?
У Еўропе лідзіруюць Фінляндыя, Швецыя і Аўстрыя з высокімі паказчыкамі дэмакратыі, нізкім узроўнем карупцыі і моцнымі медыцынскімі кадрамі, распавёў Кірпалані ў інтэрв'ю Euronews Health.
Аднак былі і выключэнні. Балгарыя і Румынія таксама з'яўляюцца дэмакратычнымі краінамі, але маюць праблемы з карупцыяй, якая можа падарваць іх медыцынскія кадры, дадаў ён.
"Краіна можа быць вельмі дэмакратычнай, але пры гэтым змагацца з карупцыяй, ці наадварот", – сказаў Кірпалані.
Атрыманыя вынікі ўносяць некаторыя нюансы ў масіў дадзеных, якія сведчаць аб тым, што па меры распаўсюджвання дэмакратыі ў свеце паляпшаюцца паказчыкі здароўя насельніцтва.
Напрыклад, аналіз 115 краін за перыяд з 1960 да 2015 года паказаў, што па меры росту ўзроўню дэмакратыі ў краіне зніжаліся агульныя паказчыкі смяротнасці, у тым ліку дзіцячай.
У параўнанні з людзьмі, якія жывуць пры дыктатуры, жыхары дэмакратычных краін таксама радзей паміраюць ад сардэчна-сасудзістых захворванняў і няшчасных выпадкаў у ДТЗ, звязаных з аўтамабілямі і іншымі відамі транспарту, гаворыцца ў іншым даследаванні, апублікаваным у медыцынскім часопісе Lancet.
Глядзіце таксама
Выхаванне ў аўтакратычнай сістэме можа паўплываць на здароўе
У аўтакратычных сістэмах "для людзей з добрымі сувязямі, якія ўваходзяць у блізкае кола ўлады, могуць быць даступныя сапраўды добрыя ўстановы, але насельніцтва ў цэлым, у аддаленых раёнах, людзі, якія не маюць палітычнай улады, могуць быць прадастаўлены самі сабе, — сказаў Euronews Health Дамінік Ронер, прафесар міжнароднай эканомікі з Жэнеўскага ўніверсітэта. лепш доступ да аховы здароўя". — Пры дэмакратыі, як правіла, больш падсправаздачнасці, менш карупцыі, лепшы доступ да аховы здароўя”.
Аднак, як высветліў Ронер раней сёлета падчас глабальнага аналізу, праведзенага сумесна з калегамі з Балонскага ўніверсітэта, жыць у дэмакратычнай дзяржаве недастаткова для таго, каб атрымаць перавагі для здароўя. Мае значэнне і тое, дзе людзі выраслі.
Незалежна ад таго, дзе яны жылі ў дарослым узросце, людзі, якія правялі першыя 20 гадоў свайго жыцця ва ўмовах дэмакратыі, мелі працягласць жыцця на 2,8 года больш, чым тыя, хто правёў першыя два дзесяцігоддзі ва ўмовах аўтарытарнага рэжыму, гаворыцца ў даследаванні.
Дзіцячая смяротнасць таксама была на 3,28 працэнта ніжэйшай.
"Нават калі вы выраслі ва ўмовах аўтакратыі, а затым перайшлі ў дэмакратыю, страчаныя гады сыходзяць незваротна, і шкода наносіцца назаўжды", – кажа Ронер.