Эканаміст Уладзімір Кавалкін назваў адзіны спосаб для беларусаў уздзейнічаць на ўладу

Ці выратуюць Асмалоўку ад зносу тысячы подпісаў грамадзян у абарону квартала?

Пад зваротам у абарону мінскага квартала Асмалоўка сабрана 1890 подпісаў грамадзян і 7087 подпісаў электроннай петыцыі. Пра гэта паведаміў у Фэйсбуку блогер Антон Матолька.
Электронная петыцыя адпраўлена ў адміністрацыю Цэнтральнага раёна Мінска. Паводле інфармацыі Еўрарадыё, неўзабаве туды ж перададуць і лісты з подпісамі.
Кіраўнік праекта «Кошта урада» Уладзімір Кавалкін распавёў аб эфектыўнасці электронных петыцый і сабраных подпісаў і пра спосабы адстойваць свае інтарэсы ў Беларусі.
— Сабраныя электронным спосабам подпісы маюць такую ​​ж юрыдычную сілу, як і подпісы, сабраныя на паперы, — тлумачыць эксперт.

На думку Кавалкіна, звароты грамадзян сёння ледзь не апошні спосаб ўзаемадзеяння паміж грамадзянамі і ўладай, які працуе.
— Вядома як у нашай краіне праводзяцца выбары. Іх вынікі не прызнаюцца міжнароднымі арганізацыямі, якія назіраюць за імі. Мясцовыя выбары праходзяць сапраўды гэтак жа, як і рэспубліканскія. Вось чаму дэпутаты не вельмі чуллівыя да меркавання грамадзян і не распрацоўваюць законапраекты, якія ўлічваюць інтарэсы грамадзян, — кажа эксперт. — Па-мойму, звароты грамадзян — гэта адзіны механізм у Беларусі для адстойвання інтарэсаў звычайных беларусаў, паколькі ўсе іншыя інструменты не працуюць.
У якасці прыкладу Уладзімір Кавалкін прыводзіць грамадскія абмеркаванні, якія, па сутнасці, такімі не з'яўляюцца.
— Чыноўнікі прыходзяць і прэзентуюць праект. Пры гэтым ні на этапе распрацоўкі плана афіцыйнай планіроўкі, ні на этапе распрацоўкі архітэктурнага праекта меркаванне грамадзян ніхто не ўлічвае. Вось і атрымліваецца, што ні грамадскае абмеркаванне — то скандалы і негатыў з боку мясцовага насельніцтва. Улады не размаўляюць з людзьмі, не чуюць іх. Яны фармальна выконваюць усе працэдуры без уліку меркавання грамадзян.
Зварот грамадзян — адзіны спосаб для беларусаў сфармуляваць сваё меркаванне ў дачыненні да праблемнай сітуацыі і выказаць яго чыноўнікам.

Ці атрымаецца народу выратаваць Асмалоўку ад зносу?

Рашэнне уладаў залежыць ад спалучэння шматлікіх інтарэсаў, у тым ліку і фінансавых, мяркуе Уладзімір Кавалкін.
— Напрыклад, калі буйныя камерцыйныя структуры, уваходжу ва ўладныя кабінеты, за зачыненымі дзвярыма абмяркуюць з чыноўнікам тэт-а-тэт умовы здзелкі, зацікавяць яго, у тым ліку асабіста. З аднаго боку, чыноўніка будзе грэць магчымасць рэалізаваць план і паставіць галачку, а можа, і асабіста ўзбагаціцца па дарозе, з другога боку — ёсць дакучлівыя «мухі»-грамадзяне, якія чагосьці патрабуюць.
Вядома, чыноўніку цікавей выканаць план, выслужыцца перад начальствам, а пры магчымасці ў адносінах з буйным інвестарам або забудоўшчыкам і свой інтарэс не забыцца. З іншага боку, людзі незадаволеныя і могуць аказваць ціск.
Калі прагназаваць развіццё сітуацыі з Асмалоўкай, магчымыя два варыянты. Альбо трэба праводзіць нейкія пагаджальныя мерапрыемствы, пачынаючы ад кансультацыі і ўліку інтарэсаў грамадзян, заканчваючы мясцовым рэферэндумам, які па законе можна правесці ў Цэнтральным раёне Мінска. Калі ўлады людзей слухаць не будуць, напружанне будзе нарастаць. Абаронцы Асмалоўкі, вычарпаўшы законныя інструменты, могуць выйсці на вуліцу, каб спыніць будаўнічую тэхніку ўласнымі целамі.
Уладзімір Кавалкін звяртае ўвагу на тое, што ў сучаснай гісторыі Беларусі не было праведзена ніводнага мясцовага рэферэндуму. Але гэта не значыць, што іх не трэба праводзіць, упэўнены эксперт.
— На мой погляд, калі ўлада сапраўды хоча выйсці з гэтай складанай сітуацыі і захаваць твар, самае разумнае — вынесці ўсе ўшчыльненні і зносы на мясцовы рэферэндум, і з яго дапамогай прыняць тое ці іншае рашэнне, — прапаноўвае суразмоўца.
Каэфіцыент карыснага дзеяння зваротаў грамадзян у органы ўлады каля 50-60%, адзначае Кавалкін.
— Усё залежыць ад таго, наколькі інтарэсы людзей і ўлады ўступаюць у канфлікт. Ёсць вялікая колькасць пазітыўных прыкладаў, калі людзі дамагаліся рамонту дарог, змены рэгулявання руху, добраўпарадкавання вуліц і г.д. Але ёсць і мноства іншых прыкладаў, калі чыноўніку нявыгадна слухаць людзей, і ён піша адпіскі і спрабуе ўсяляк блакаваць грамадзянскія ініцыятывы.
Усё індывідуальна, і заўсёды гуляюць ролю інтарэсы чыноўніка — як службовы, так і яго асабісты. Колькасць сабраных подпісаў у звароце да органаў улады не грае ролі юрыдычна, кажа Уладзімір Кавалкін, але па-чалавечы гэты фактар ​​нельга ігнараваць.
— У нармальным грамадстве ўлада павінна слухаць людзей, інакш гэта дрэнна для яе сканчаецца, — заключае эксперт.