У перамозе Дональда Трампа абвінавацілі Facebook. Як гэта?
У дні прэзідэнцкіх выбараў ЗША на Facebook абрынуўся вал крытыкі: кіраўніцтва сацсеткі не змагло перашкодзіць распаўсюджванню ілжывых навін, што, на думку некаторых карыстальнікаў і СМІ, магло паўплываць на грамадскае меркаванне і ў канчатковым выніку прывесці да перамогі Дональда Трампа.
Кіраўніцтва Facebook абвяргае гэтыя абвінавачванні, аднак ўнутры кампаніі ўжо зарадзіўся нефармальны рух па барацьбе з фэйкам.
Пытанні да фарміравання навіннай стужкі Facebook ўзнікалі даўно. У траўні 2016 года Gizmodo выкрыў сацсетку ў перадузятасці — па сцверджанні выдання, рэдактары топа Trending News прыбіралі з падборкі самых папулярных навін паведамленні пра рэспубліканцаў, замоўчваючы значную частку навіннай позвы. Улетку кіраўніцтва Facebook паспрабавала выключыць уплыў чалавечага фактару: рэдактараў звольнілі, а блок Trending вырашылі фармаваць аўтаматычна. Аднак праблему гэта не вырашыла: алгарытм адбіраў навіны, грунтуючыся на іх віральнасці, і ў выніку ў топ сталі трапляць фэйкавыя навіны і дурныя відэа.
Падчас перадвыбарчай кампаніі фэйкавыя навіны сталі праблемай. Да прыкладу, BuzzFeed выявіў каля сотні македонскіх сайтаў, якія размяшчалі ў фэйсбуку фэйкавыя паведамленні аб Хілары Клінтан. Як аказалася, арганізатары гэтых сайтаў дзейнічалі не ў інтарэсах Дональда Трампа, а ў сваіх уласных — размяшчаючы заведама віральныя (хоць і фэйкавыя) навіны, яны прыцягвалі да сябе карыстальнікаў і зараблялі на рэкламе. Акрамя таго, высветлілася, што СМІ, якія падтрымліваюць рэспубліканцаў і дэмакратаў, таксама размяшчалі ў сацсетку ілжывыя паведамленні (навіны трох найбуйнейшых кансерватыўных сайтаў складаліся з фэйка на 38%, ліберальных — на 20%).
На сацсетку абрынуўся вал крытыкі: не спрабуючы перашкодзіць нядобрасумленным сайтам, Facebook вольна ці мімаволі заахвочваў распаўсюд ілжывых навін. Напярэдадні выбараў Барак Абама параўнаў сацсетку з «вар'яцкім воблакам пылу». Дайшло да таго, што кампанію абвінавацілі ў маніпуляцыі грамадскай думкай і ўскосна — у перамозе Дональда Трампа.
Марк Цукерберг адмаўляе абвінавачванні ў распаўсюдзе фэйка. Па словах заснавальніка Facebook, доля ілжывых навін на Facebook нікчэмна малая (не больш за адзін працэнт). Выступаючы на канферэнцыі Techonomy 10 лістапада Цукерберг заявіў: «Асабіста мне здаецца, што даволі глупа сцвярджаць, што фэйкі на фэйсбуку, якіх зусім крыху, маглі неяк паўплываць на выбары. Выбаршчыкі прымаюць рашэнні зыходзячы з жыццёвага вопыту». Пры гэтым ён прызнаў, што з фэйкам неабходна змагацца, і паабяцаў, што каманда Facebook будзе працаваць над удасканаленнем навінавага алгарытму.
Facebook ужо паабяцаў змагацца з недобрасумленнымі сайтамі. Перш за ўсё сацсетка паабяцала забараніць ім зарабляць на рэкламе. У інструкцыі для партнёраў Facebook гаворыцца, што фэйкі з'яўляюцца забароненай інфармацыяй нароўні з парнаграфіяй, азартнымі гульнямі, гандлем зброяй і гэтак далей. Аднак пазбавіўшы фэйкавыя сайты доступу да рэкламных пляцоўках, сацсетка не спыніць распаўсюд ілжывых паведамленняў. Плана па барацьбе з распаўсюджваннем фэйка Facebook пакуль не прапанаваў.
Тым часам у кампаніі паўстаў рух па барацьбе з фэйкам. У нефармальнае аб'яднанне ўваходзяць супрацоўнікі з падраздзяленняў Facebook у розных гарадах. Яны лічаць, што Марк Цукерберг недаацэньвае дэструктыўную ролю ілжывых навін і выдатна ведае, колькі іх было падчас перадвыбарнай кампаніі. Аб кампаніі па барацьбе з фэйкам ўнутры Facebook паведаміў BuzzFeed. Колькі супрацоўнікаў кампаніі ў ёй удзельнічае, невядома. Выданню ўдалося пагаварыць з пяццю работнікамі Facebook на ўмовах ананімнасці: кіраўніцтва сацеткі нібыта перасцерагло іх ад размовы з журналістамі — і яны баяцца, што, назваўшы свае імёны, страцяць працу.
P. S. Чатыры студэнта вырашылі праблему Facebook за 36 гадзін. Як піша Business Insider, алгарытм, які ўмее змагацца з фэйкам, распрацавалі ўдзельнікі хакатона ў Прынстанскім універсітэце. Алгарытм ўмее класіфікаваць крыніцы навін па рэпутацыі, правяраць спасылкі па базе фішынгавых і заражаных сайтаў, а таксама шукаць пэўныя крыніцы, правяраючы кантэнт у пашукавіках. На скрыншотах твітэра алгарытм знаходзіць імёны карыстальнікаў, а затым высвятляе, ці пісалі гэтыя карыстальнікі такія твіты ў рэчаіснасці. Прадукт даступны ў выглядзе ўбудовы для браўзэра.
Паводле meduza.io