500 беларусаў на некалькі хвілін увайшлі ў вобраз першадрукара Скарыны

У беларусаў з'явілася магчымасць не толькі дакрануцца да спадчыны Скарыны, але і паспрабаваць яе ўласнаручна адрадзіць. Гісторык і калекцыянер Уладзімір Ліхадзедаў прывёз у Заслаўе, дзе праходзіць Дзень пісьменства, эксклюзіў — адноўлены па гравюрах XVI стагоддзя станок, на якім ён надрукаваў копію Бібліі нашага вялікага земляка.



На свяце ўсе жадаючыя могуць паспрабаваць стварыць ліст з старадаўняга выдання, прычым такім жа спосабам, якім карыстаўся сам першадрукар. Ці цяжка асвойваць старажытную друкарскую справу, спрабавалі высветліць карэспандэнты БЕЛТА.

Гэта так званы драўляны чан, у якім вырабляецца папера для станка. Каб атрымаць беласнежную старонку, ваду змешваюць з ільняной масай. У атрыманы раствор апускаюць спецыяльнае сіта.

Будучая папера, якая атрымала назву чэрпанай, асядае на рэшаце. Пасля непрацяглых «купанняў» сіта трэба страсянуць, каб прыбраць лішнюю ваду, а нарыхтоўку ліста выкласці на лямец.

Затым папера трапляе пад прэс.

Пасля таго, як з паперы выціснуць ўсю астатняе вільгаць, яе адпраўляюць сушыцца. Праз суткі яна гатовая да працы.

Вось і той самы станок.

Над ідэяй стварэння падобнай канструкцыі Уладзімір Ліхадзедаў думаў гадоў пяць. Ён аб'ездзіў усю Еўропу ў пошуках старадаўніх гравюр і здымкаў. Вывучыўшы тонкасці друкарнай справы, здолеў рэалізаваць мару і вырабіць станок, унікальнасць якога зашкальвае. У свеце такіх прадметаў — лічаныя адзінкі.

Прадстаўлены эксклюзіў — з дуба. На пошукі адпаведнага для яго матэрыялу пайшоў немалы час. Знайшлі патрэбнае дрэва ў Беларусі, якое да гэтага дзесяць гадоў знаходзілася ў сушцы.

Паспрабаваць свае сілы ў друкарным майстэрстве можа кожны. З друкарскімі цяжкасцямі спраўляюцца нават дылетанты. Пару хвілін цярпення — і вы ўжо трымаеце ў руках ліст скарынаўскай працы. Толькі за першы дзень святочных гулянняў у ролі першадрукара пабывала больш за 500 чалавек.

«Здаецца, што вырабіць паперу і аддрукаваць ліст вельмі проста. На самай справе — усё значна цяжэй. У мяне нават узнікла ідэя стварыць музей друку, дзе наведвальнікі змаглі б не толькі глядзець на экспанаты, але і правяраць іх у дзеянні», — кажа Уладзімір Ліхадзедаў.

Адпрацаваўшы на Дні беларускага пісьменства, станок адправіцца ў майстэрню. Але ненадоўга. Хутка яго збіраюцца выставіць у экспазіцыі музея «Дудуткі».

А гэта — адноўленая па старажытных тэхналогіях Біблія Францыска Скарыны. Спачатку для кнігі меркаваўся скураны пераплёт, але гэта магло б пазбавіць яе аўтэнтычнасці. Таму выданне апранулі ў мяккую вокладку. Пакуль надрукавана 7 асобнікаў, тым не менш, імі ўжо зацікавіліся ў Польшчы, Германіі і Расіі.

БелТА