Гродзенскі Стары замак адкрылі пасля першага этапу рэстаўрацыі (фота)

Культура 07.11.2021

Стары замак адкрылі для наведвальнікаў 6 лістапада — скончыўся першы этап рэстаўрацыі. Да гэтага замак быў закрыты чатыры гады. У першы дзень працы музея Hrodna.life даведаўся, як выглядае абноўленая экспазіцыя, інтэр'еры замка і пейзажы горада з агляднай пляцоўкі.

*Зала Старога замка, прысвечаная Стэфану Баторыю*

Паселішча на Замкавай гары ў Гродне пачалі забудоўваць яшчэ ў Х ст. Спачатку гэта было ўмацаванае паселішча гараджан. Яно было аточана драўлянымі сценамі-гароднямі. Пасля пажара ў апошняй чвэрці ХІІ ст., які знішчыў ранейшыя гародні, гродзенцы пабудавалі абарончыя муры. У самых важных для абароны месцах іх збудавалі з плінфы.

З 6 лістапада гродзенскі Стары замак адкрылі для наведвання. Можна зайсці і ўбачыць на ўласныя вочы вынікі першага этапу рэстаўрацыі
У часы княжання Вітаўта, пасля чарговага пажара ў 1398 годзе, было вырашана больш не ўзводзіць драўляныя пабудовы, а збудаваць мураваны абарончы замак. Новазбудаваная гатычная крэпасць мела пяць вежаў. Для ўмацавання сцен фундамент з вялікіх камянёў і раствора заклалі на глыбіню метра. Абарончыя сцены дасягалі вышыні 6−8 метраў.

Так выглядае двор замка. Раней тут былі дрэвы. Уязную браму ўпрыгожылі выявамі з каралём Баторыем і дэкаратыўнай ляпнінай
Будаўніцтва скончылася прыкладна ў 1400 годзе. А ў 1402 і 1403 гадах адбыліся апошнія набегі крыжакоў на Гродна. Яны нават не спрабавалі пайсці на штурм замка. Пацярпелі толькі ваколіцы горада.

*Можна ўбачыць частку старой замкавай сцяны*

Замак часоў Вітаўта амаль цалкам быў разбураны пасля перабудовы палаца для караля Стэфана Баторыя. Каралеўскі палац быў пабудаваны нанова ў стылі рэнесансу. Нягледзячы на гэта, новы будынак не губляў сваіх абарончых функцый.

Першая зала распавядае пра гісторыю забудовы Замкавай гары

Калідор, які вядзе да сувенірнай крамы, стаў карціннай галерэяй

У сувенірнай краме можна набыць копію старажытнай гравюры Цюндта

Так выглядаў гродзенскі дзяцінец у XII стагоддзі — У сувенірнай краме можна набыць копію старажытнай гравюры Цюндта

Каменны мост, які вядзе да Старога замка, з’яўляецца найстарэйшым у Беларусі. Яго пабудавалі ў 1580−1590-х гадах.
Першы раз пра рэканструкцыю замка пачалі гаварыць у 20-я гады ХХ ст. У 1928 годзе нават распачалася падрыхтоўка да рэстаўрацыі. Да пачатку Другой сусветнай вайны паспелі правесці толькі археалагічныя раскопкі і кансервацыйныя працы. Пасля вайны, у 1950-я гады, адрамантавалі фасады замка.

Так выглядае фрагмент залы, прысвечанай каралю Стэфану Баторыю

*Калідор, які вядзе да аглядных залаў. Вокны ў ім зроблены накшталт байніц*

Маштабныя работы на тэрыторыі Старога замка распачалі восенню 2017 года. За аснову рэканструкцыі ўзялі праект мінскага архітэктара Уладзіміра Бачкова. Гэты праект выклікаў шмат спрэчак сярод гісторыкаў. У час першай чаргі рэканструкцыі рэстаўравалі браму, галерэю паміж ёй і палацам, а таксама вежу.

Экспазіцыя, прысвечаная Гродна ў XVII—XVIII стст.

Падчас другой чаргі плануюць рэстаўраваць палац. На завяршальным этапе — сцены над Нёманам і ўнутраны двор. Паводле задумкі, замак павінен выглядаць так, як у часы Стэфана Баторыя.