Топ-10 фільмаў пра Парыж

Сталіца Францыі на тры тыдні стала цэнтрам усяго сьвету. Нават тыя, хто не цікавіцца спортам, ня здольныя абмінуць падзеі на Гульнях. А мы запрашаем вас у іншы Парыж – кінематаграфічны. Склалі сьпіс з дзесяці лепшых стужак, дзеяньне якіх адбываецца ў гэтым прыгожым горадзе. Прыемнага прагляду!

Іншыя аўтарскія падборкі фільмаў шукайце тут.

Нумар 10. На апошнім дыханьні (À bout de souffle). 1960

Стужка рэжысэра Жана-Люка Гадара зьяўляецца краевугольным каменем французскай новай хвалі кінематографа, і менавіта тут вобраз Жан-Поля Бэльмандо стаў знакавым. У гэтай ролі актор вызначыў усю сваю будучую кар'еру. Пасьля выхаду фільма на экраны Жан-Поль прачнуўся суперзоркай. Сам фільм дапамог сфармаваць новы стыль кінавытворчасьці, які адышоў ад традыцыйных тэхнікаў апавяданьня.

Пры праглядзе вы ўбачыце Парыж, які ўжо цалкам сыйшоў у нябыт. Вы зразумееце прорву, калі самі падарожнічалі ў сталіцу Францыі ў апошнія гады. Тая Францыя, той Парыж Жан-Люка Гадара застаўся толькі на старонках кнігаў і на кінакадрах.

Вобраз Бэльмандо з яго фанабэрыстасьцю і нязмушанай абыякавасьцю да грамадзкіх нормаў увасабляе расчараваньне моладзі той эпохі. Абавязковая для прагляду стужка, якая зьяўляецца істотнай культурнай зьявай у гісторыі кіно.

Нумар 9. Чатырыста ўдараў (Les quatre cents coups). 1959

Стужка Франсуа Труфо запрашае нас зазірнуць у францускую сям’ю 50-х гадоў. У той час як гульня маленькіх актораў, што здымаюцца ў галоўных ролях, такая пераканаўчая, выкарыстаньне ў фільме іншых дзяцей, якіх нібы здымаюць ледзьве не схаванай камэрай — так усё натуральна выглядае — робіць усю стужку сапраўднай, а таксама часам сьмешнай і трагічнай.

Не ўсе дзеці як тады, так і сёньня маюць такі экстрэмальны досьвед сталеньня, які мы бачым сярод галоўных герояў, якім прыйшлося зьбегчы з дому. Але любы дарослы можа ўзгадаць сябе ў тым пераходным узросьце, калі зь ім абыходзіліся як з дарослым і чакалі, што ён будзе выконваць законы дарослага жыцьця. Хаця па сутнасьці яны яшчэ заставаліся дзецьмі.

Нумар 8. Прыгажуня дня (Belle de jour). 1967

Гісторыя, якая адбываецца на фоне шыкоўнага Парыжу, распавядае пра жыцьцё маладой хатняй гаспадыні, якую з вытанчана грае Катрын Дэнёў. Раніцай яна – паважаная буржуазная пані. А пасьля яна паглыбляецца ў таемнае жыцьцё прастытуцыі. Гэтыя два сьветы, здавалася б, супрацьлеглыя, пераплятаюцца ў жыцьці парыжанкі.

Луіс Буньюэль адчуваў ціск эпохі і падараваў гледачам правакатыўны твор. Чаканьні грамадзтва і ўласныя пачуцьці – у некаторых людзей гэтыя рэчы ўваходзяць у стан грамадзянскай вайны ў межах аднаго чалавека. Нехта павінны зьнікнуць.

Нумар 7. Каралева Марго (La reine Margot). 1994

Ізабэль Аджані была адзначаная ўзнагародай за лепшую жаночую ролю на Канскім кінафэсьце. Прынцэса Марго Валуа на пачатку фільма, сястра каталіцкага караля Францыі вымушаная пайсьці замуж за пратэстанта Генрыха Наварскага ў 1572 годзе.

Цікавы факт, які яшчэ больш заахвоціць да прагляду: брат Марго – Генрых Валуа – той самы, які быў вялікім князем літоўскім 1573-1575 гадах, а потым зьбег у Францыю, калі там пачалі вымалёўвацца прэтэнзіі на трон.

Фільм Патрыса Шэро пастаўлены па кнізе Аляксандра Дзюма, у якой аўтар апісваў гугеноцкія войны і вядома, самую значную падзею, якая прывяла да канца пратэстантызму ў Францыі – Гугеноцкую ноч. Калі гэтыя назвы і імёны знаёмыя і цікавяць вас яшчэ зь дзяцінства – “Каралева Марго” выдатна вам падыйдзе. Можам парэкамендаваць прагляд пад бутэлечку бургундзкага ці бардо.

Нумар 6. Шарада (Charade). 1963

Стужку, якая зьнятая Стэнлі Донэнам, часта называюць «лепшым фільмам Хічкока, які Хічкок ніколі не здымаў». Гэты фільм - бліскучае спалучэньне рамантыкі, напружаньня і камедыі, дзе Кэры Грант дзеліць экранную славу разам з Одры Хёпбэрн.

Гэта стылёвы, олдскульны і вытанчаны трылер, які ідэальна перадае павевы 1960-х гадоў на маляўнічым фоне Парыжу. Грант выконвае ролю чалавека, які сустракае і дапамагае нядаўна аўдавелай жанчыне, якую грае Хёпбэрн. Саспенс з камедыяй – такая сумясь чакае гледачоў. Чым скончыцца гісторыя на экране – будзе не зразумела да апошніх сцэнаў.

Кэры Грант здолеў быць адначасова чароўным джэнтльмэнам і незразумелым незнаёмцам.

Нумар 5. Апошняе мэтро (Le dernier métro). 1980

Франсуа Труфо зьняў звышэмацыйную стужку з Жэрарам Дэпардзье і Катрын Дэнёў у сваім росквіце кінематаграфічных кар’ераў. Мы ўбачым Парыж часоў нямецкай акупацыі, і перадусім – невялікі кінатэатар, кіраваць якім стала гераіня Дэнеў замест свайго мужа-габрэя, што мусіць хавацца.

Мастацтва стане сваеасаблівай арэнай змаганьня з нацыстамі, калі, як падаецца, ужо ўсё задушана, і супраціў выглядае недарэчным. Стужка засяроджаная на душэўных перажываньнях галоўных герояў. У пэўны момант можна нават забыць, што карціна пра вайну. Але ў кожнае падобнае імгненьне гледачоў вяртаюць да рэчаіснасьці.

Вайна зьмяняе як дзяржавы, так і кожнага чалавека. Акупацыя ніколі не праходзіць бяз сьледу.

Нумар 4. Адрынутыя (Les misérables). 2000

Гэтая тэле-вэрсія, пастаўленая Жазэ Даянам зь вялікім засяроджаньнем на эмацыйнасьці, адрозьніваецца імкненьнем паглыбіцца ў заблытаныя пласты гісторыі Віктора Гюго. Стваральнікі прапаноўваюць гледачам дэталёвы разгляд вечных тэмаў французскага клясыка. Магутны вобраз Жана Вальжана ў выкананьні Жэрара Дэпардзье і яго жыцьцёвага ворага інспэктара Жабэра ў манумэнтальным выкананьні Джона Малкавіча – робяць гэтую адаптацыю рамана найлепшай з усіх магчымых.

Узаемадзеяньне паміж Вальжанам і Жавэрам, зьяўляецца эмацыйным ядром стужкі. Інспэктар, якога грае Малкавіч - гэта постаць непахіснай, амаль трагічнай адданасьці закону, якая стварае захапляльную мэтамарфозу ў характары Жана Вальжана.

Рэжысэр няўхільна адлюстроўвае жорсткую рэчаіснасьць Францыі ХІХ стагодзьдзя, ад убоства прадстаўнікоў парыжскай бядноты да багацьця яго буржуа. У той час як шматлікія экранізацыі звужаюцца і спрашчаюцца, вэрсія Жазэ Даяна патрабуе ўсяго неабходнага часу, каб дасьледаваць мноства персанажаў і падсюжэтаў.

Нумар 3. Не чапай здабычу (Touchez pas au grisbi). 1954

Жак Бэкер зьняў фільм, у якім герой Жана Габэна трапляе ў гангстэрскую заблытаную гісторыю, якую неабходна нейкім чынам скончыць. Састарэлы гангстэр, які набліжаецца да канца свайго злачыннага і жыцьцёвага шляху спрабуе пераасэнсаваць усё сваё ранейшае жыцьцё.

Вобраз Габэна паказвае эвалюцыю жанру ад некаторага рамантычнага праслаўленьня жыцьця па-за законам да развагаў аб жорсткім самотным існаваньні ўдзельнікаў злачынных груповак.

Стужка прасякнутая атмасфэрай пасьляваеннага Парыжу, дзе цёмныя кавярні і бары і слаба асьветленыя памяшканьні становяцца маляўнічым месцам для роздумаў аб выхадзе на пакой. Але перад гэтым, як заведзена, неабходна скончыць яшчэ адно рабаваньне. Простая і шчодрая справа прынясе сутыкненьні з новым, больш жорсткім пакаленьнем бандытаў.

Нумар 2. Амэлі (Le Fabuleux destin d'Amélie Poulain). 2001

Фантастычны посьпех гэтай надзвычай мілай стужкі стаў сусьветным прызнаньнем у каханьні да французскага кіно. У Парыжы дагэтуль працуе кавярня, у якой працавала гераіня Адры Тату, там можна выпіць кавы з круасанам, зрабіць здымак ля аднаго з плякатаў, і пайсьці блукаць па вуліцах сталіцы, па якіх бегала, хадзіла, езьдзіла Амэлі.

Таямніца посьпеху стужкі – у чароўнай звыкласьці гісторыі. Дзяўчына, якая магла ўбачыць казачныя праявы ў шэрых падзёртасьцях лёсу, і, паўтараючы за гераіняй, можна задацца пытаньнем, колькі людзей у гэты момант займаюцца каханьнем у Парыжы. Ці то ў Менску.

Гэта адзін з тых фільмаў, якія будуць пераглядаць пакаленьне за пакаленьнем гледачоў. Адзінае, пра што можна шкадаваць, гэта тое, што Адры Тату больш не атрымала магчымасьці знайсьці такі фэнаменальны посьпех у гледачоў у іншых стужках.

Нумар 1. Жыцьцё ў ружовым колеры (La Môme). 2007

Французскі фільм пра найвялікшую французскую сьпявачку — Эдыт Піяф. Марыён Каційяр цалкам заслужана атрымала ўзнагароду Оскар за лепшую ролю. Аліўе Даан зрабіў стужку, якая прасякнутая музыкай. «Не, я не пра што не шкадую», — словы знакамітай песьні Эдыт Піяф.

Знайсьці падставы шкадаваць з таго, што адбылося са сьпявачкай за гады жыцьця — прайсьцей простага. Мы апынемся і на брудных вузкіх французскіх вулках, нібы і не ў пачатку ХХ ст., а ў часы Бальзака. Мы трапім на сцэны кабарэ і шыкоўных заляў. Мы пражывем разам з Марыён Каційяр усё жыцьцё Эдыт Піяф, і не — не пашкадуем пра гэта.

Прыемнага прагляду!