«Еўропа прачынаецца, бо зразумела, што можа застацца адна»
Апошнія заявы прэзідэнта Францыі Эмануэля Макрона аб стварэнні ракетнай кааліцыі, якая закліканая забяспечыць Украіну зброяй далёкага радыусу дзеяння, і нават аб магчымасці ўводу войскаў краін Захаду на тэрыторыю краіны нарабілі шмат шуму, піша расійска-ізраільскі бізнесмен і грамадскі дзеяч Леанід Неўзлін.
Эксперты і палітычныя каментатары вылучаюць масу здагадак, з чым звязаная настолькі незвычайная для французскага лідара рыторыка. Хтосьці лічыць, што гэта праца Макрона над сваёй палітычнай спадчынай. Хтосьці бачыць у гэтым прадуманы ход для стварэння «стратэгічнай нявызначанасці».
Але, мне здаецца, гэтыя словы з'яўляюцца прыкметай глыбокай трансфармацыі, якую прама цяпер перажывае еўрапейская палітычная эліта. У прыватнасці, эліта адзінай краіны Еўрасаюза, якая валодае ядзернай зброяй — Францыі.
Еўрапейцы пачалі разумець, што яны могуць застацца адны. Калі ўжо не засталіся.
Палітычныя працэсы ў ЗША не выклікаюць сумненняў -- Еўрасаюзу і іншым краінам цывілізаванага свету даўно пара задумацца аб самастойным стварэнні сваёй бяспекі.
Можна колькі заўгодна перачытваць знакаміты 5 артыкул Вашынгтонскага дагавора НАТО, але пераканаць сябе ў тым, што амерыканцы і іншыя саюзнікі абавязкова прыйдуць на дапамогу ў выпадку нападу Расіі ці Ірана, ужо не атрымліваецца.
Хоць уся канцэпцыя еўрапейскай бяспекі была звязаная менавіта з верай у неадкладнае ўмяшанне Амерыкі і яе ж «ядзерным парасонам». Еўрапейскія краіны ўтрымлівалі «маленькія разумныя арміі», і, чаго граху таіць, сапраўды не да канца выконвалі свае абавязацельствы па абаронным фінансаванні ў рамках НАТО, пра што любіць успамінаць Дональд Трамп.
Можа падацца, што страхі еўрапейцаў (і не толькі) звязаныя менавіта з патэнцыйнай перамогай Трампа на будучых прэзідэнцкіх выбарах у ЗША. Але гэта толькі частка праўды. Перамога прадстаўніка Дэмакратычнай партыі, у якой набірае сілу «прагрэсісцкае» крыло, таксама не абяцае нічога добрага.
Высокая верагоднасць, што пры любым зыходзе выбараў у Штатах, Амерыка пойдзе па шляху ізаляцыянізму. Проста рознымі дарогамі.
Вяртацца да бясконца абмяркоўваемай тэмы аб няздольнасці Кангрэса ўхваліць дапамогу для Украіны, Ізраіля і Тайваня не будзем. Ёсць яшчэ адзін свежы прыклад.
У пачатку лютага прэзідэнт Джо Байдэн выпусціў мемарандум, які актыўна прасоўвалі «прагрэсісты», і цяпер яго называюць «тэктанічным зрухам у амерыканскай палітыцы». Згодна з дакументам, усе краіны, якія атрымліваюць ваенную дапамогу ад ЗША, павінны выконваць нормы міжнароднага права, забяспечваць доступ да гуманітарнай дапамогі і выконваць правы чалавека.
Акрамя таго, атрымальнікі амерыканскай зброі павінны цяпер пастаянна даваць справаздачу з гэтай нагоды. Інакш дзяржсакратар можа прыпыніць аказанне ваеннай дапамогі. Гэты дакумент у Дэмпартыі хочуць узвесці ў ранг закона, каб любы наступны прэзідэнт ЗША не мог яго адмяніць.
Глядзіце таксама
Цалкам відавочна, што цяпер гэты мемарандум адрасаваны Ізраілю, супраць якога выступае значная частка дэмакратаў. Але ў адзін дзень гэтыя нормы, калі палітыкам спатрэбіцца, могуць быць разгорнутыя і супраць іншых атрымальнікаў амерыканскай ваеннай дапамогі. У тым ліку, Украіны ці патэнцыйна краін Еўропы.
Так што праблема не толькі ў Трампе і яго паслядоўніках. Яна значна глыбейшая, і ў Еўропе, мяркуючы з усяго, гэта ўжо разумеюць.
На фоне публікацый найбуйнейшых СМІ аб магчымай агрэсіі Расіі супраць краін Балтыі, Польшчы і нават Германіі, еўрапейскія ўрады пачалі выдзяляць мільярды еўра на пераўзбраенне.
І ў гэтай справе ў Еўропы ёсць два натуральныя саюзнікі — Украіна і Ізраіль. Яны першымі прынялі на сябе ўдар ад ужо сфарміраванага блока агрэсіўных дыктатур, якія маюць намер навязаць свае правілы ўсяму цывілізаванаму свету.
Ізраіль можа прыняць актыўны ўдзел у пераўзбраенні краін Еўропы, і падобна, ужо гэта робіць. Напрыклад, Германія закупляе самую сучасную сістэму ПРА «Хец», здольную збіваць балістычныя ракеты ці ледзь не ў космасе, і паспяхова правераную ў баявых умовах пры нядаўніх абстрэлах Ізраіля еменскімі хусітамі. Гэтую ж сістэму закупляюць Нідэрланды.
Акрамя таго, ізраільскія абаронныя карпарацыі падпісваюць вялікія кантракты з еўрапейскімі краінамі на пастаўку сістэм для бронетэхнікі — узбраення, патрулявання, кіравання і маніторынгу сітуацыі.
Украіна валодае неацэнным вопытам вядзення найбуйнейшай вайны на кантыненце з часоў Другой сусветнай. Узброеныя сілы Украіны — найбольш баяздольная армія ў Еўропе, якая вядзе вайну высокай інтэнсіўнасці на гіганцкім фронце.
Глядзіце таксама
Ніхто ў Еўропе не ведае на практыцы, як ваяваць у сучаснай поўнамаштабнай вайне. Ёсць падазрэнне, што нават грамадзянская інфраструктура не гатовая да патэнцыйнага ўдару Расіі і яе саюзнікаў. Наяўнасць сучасных узбраенняў, якасць якіх даказаная на полі бою ва Украіне, не азначае ўменне іх эфектыўна ўжываць. А УСУ гэта ўмеюць.
Выходзіць так, што да моманту канчатковага афармлення і адпрацоўкі ўзаемадзеяння саюза Расіі, Ірана, КНДР і іх проксі-армій, стары кансерватыўны еўраатлантычны альянс падышоў у стане свайго заняпаду. У гэтым альянсе згубленае галоўнае — давер. І пакуль няма ніводнай прычыны для яго ўмацавання.
Каб вытрымаць націск мафіёзных дыктатур, неабходныя новыя формы ўзаемадзеяння. І здаровы разлік на ўласныя сілы.
Не будзе іншага шляху, акрамя як марнаваць на абарону значна больш. Прыйдзецца зноўку разганяць свой ваенна-прамысловы комплекс. Забыцца многія праекты, якімі так захаплялася Еўропа да пачатку поўнамаштабнай вайны Расіі супраць Украіны.
На вялікі жаль, аказалася, што вызначальным фактарам з'яўляецца не колькасць аб'ектаў «зялёнай» энергетыкі, а колькасць 155-міліметровых снарадаў.
Так, для Еўропы гэта будзе азначаць падзенне ўзроўню жыцця грамадзян, згортванне многіх сацыяльных праграм і гэтак далей. Але, калі прыйдуць пуцінскія войскі або Корпус вартавых ісламскай рэвалюцыі, «сацыялка» можа і не спатрэбіцца. Яны такімі глупствамі не цікавяцца.
Еўрасаюз сёння павінен спадзявацца не толькі і не столькі на старыя пагадненні з саюзнікамі, а прыняць вельмі непапулярныя і балючыя рашэнні — для ўласнай бяспекі. Актыўна прыцягваючы Кіеў і Ерусалім да самага цеснага супрацоўніцтва, аказваючы палітычную, фінансавую і ваенную падтрымку.
Украіне і Ізраілю таксама карысна некалькі пераацаніць сітуацыю. Гэтыя краіны, хоць і кожная па-рознаму, сутыкнуліся з сур'ёзнымі праблемамі з-за ўнутрыпалітычнага крызісу ў ЗША. І пакуль няма ніякіх прыкмет паспяховага яго пераадолення.
Здаецца, на бліжэйшыя гады менавіта ў краінах
Еўрасаюза мы павінны бачыць бліжэйшых сяброў і саюзнікаў. У нас агульныя
пагрозы, агульныя ворагі, і нам ёсць чым дапамагчы адзін аднаму.