Пуцін будзе кіраваць да смерці: сваёй ці – расійскай дзяржаўнасці

Алесь Кіркевіч на budzma.by разважае пра тое, чаму расійскі прэзідэнт будзе займаць сваю пасаду пажыццёва.

Напэўна, вы ўжо чыталі, што Канстытуцыйны суд РФ пацвердзіў законнасць абнулення пуцінскіх тэрмінаў. Цікава, што такім чынам КС адмяніў сваю папярэднюю пазіцыю, якая ў далёкім 1998-м забараніла балатавацца на трэці тэрмін Ельцыну.
Вядома, усё было зразумела ўжо пасля прапановы Валянціны Церашковай. Не для таго ж легендарная жанчына-касманаўт рабіла свой рэверанс, каб застацца непачутай. Шмат хто быў здзіўлены не столькі прапановай Церашковай, колькі фактам таго, што яна жывая. Цётухна, якая яшчэ да нараджэння шмат каго з нашых чытачоў стала фальклорным персанажам («Валянціна Церашкова ляціць-ляціць над нашай школай...»), як выявілася, яшчэ можа рабіць нешта заўважнае ў гісторыі.
Зразумела, што гісторыя з Канстытуцыйным судом — усяго толькі фармальнасць, элемент «суверэннай дэмакратыі». Калі інстытуты дэмакратычнай дзяржавы нібы ёсць, але ў рэальнасці з’яўляюцца адно касметычным фактарам. Дзярждума — прыгожы фрак з фалдамі, Канстытуцыя — элегантны цыліндр, прэм’ер — мятлік, а Сабчак з Навальным — дзве срэбраныя запанкі. Увесь гэты гарнітурчык надзяваецца хоць на людажэра з Новай Каледоніі і — бінга! — яго ўжо прымаюць ва ўсіх салонах Парыжа і Лондана.
Цяпер, здаецца, і вожыку ясна, што Пуцін будзе кіраваць да канца. Да смерці. Або сваёй, або расійскай дзяржаўнасці. Ну праўда, а што яму яшчэ рабіць на, даруй божа, пенсіі? Пісаць мемуары? Лятаць з гусямі ці прымаць роды ў тыграў? Падымаць амфары з дна Чорнага мора?.. Усе гэтыя гульні вясёлыя, але ж не тое.
А яшчэ ёсць вельмі забаўны момант, абумоўлены шматсотгадовай расійскай гісторыяй. Цары і генсекі, асабліва легендарныя і гістарычна значныя, ніколі не сыходзяць на пенсію. Яны паміраюць або іх забіваюць. Бо ўлада — гэта не прафесія, гэта наканаванне. На ўсё жыццё. Важак зграі не можа сысці на пенсію: яго мае забіць вораг ці новы важак. У жывёльным свеце ёсць адно дарога на вяршыню, а для зваротнай не трэба зберагаць сілаў. Яе проста не будзе.
Ну глядзіце: цары ды імператары паміралі на троне ад старасці або рабіліся ахвярамі табакеркі ці бомбы. За Мікалаем Другім, які дабравольна выракся царства, усё развалілася, а сам ён не нашмат перажыў імперыю. З сямі кіраўнікоў СССР жывымі з алімпу спусціліся толькі двое: ніякаваты Хрушчоў ды Гарбачоў, за якім Саюз сканаў як дзяржава. Элегантны сыход Ельцына можна спісаць на кароткі, нібы лета на поўначы, перыяд адлігі, старасць і хворую пячонку. А вось за Пуціным усё мае вярнуцца на свае месцы: узяўся кіраваць — значыць да скону.
Пытанне экзістэнцыі мужчыны на пенсіі ў Расіі ды ў краінах былога СССР, мабыць, заслугоўвае асобнага даследавання. Усе мы ведаем, што ў нашым рэгіёне жанчыны перажываюць сваіх мужоў. Варта заехаць у любую вёсачку і пераканацца: на дзясятак бабулек добра калі знойдзецца адзін спраўны дзед. Чаму?
Дзяды сохнуць і мруць не толькі ад перажытых за 55-60 гадоў стрэсаў і колькасці выпітага самагону ці шклоачышчальніка. Жанчыны таксама стрэсуюць, таксама, хоць і радзей, співаюцца. Гэта спрашчэнне. А рэч у тым, што яшчэ ў Саюзе для мужчыны на пенсіі (вядома, калі ён не савецкі пісьменнік ці ветэран з аратарскімі здольнасцямі) не было прадугледжана ніякай функцыі.
Бабуля хоць унукаў можа глядзець, а дзеду што застаецца? Піць, гуляць у даміно, памідоры падвязваць на дачы... Спружына, якая была сціснутая цягам усяго жыцця, выстрэльвае: сэрца перастае біцца. І тут зусім не важна, быў дзед раней токарам на заводзе ці палкоўнікам міліцыі. Алгарытм для ўсіх вельмі характэрны.
А цяпер вернемся да Пуціна. Уявіце, вам 68 гадоў. У вас ёсць усё, што можна і нельга ўявіць. Усё, да чаго вы ішлі па галовах жывых і мёртвых. Усё, ад Кабаевай да Крымскага моста. І вы вось так проста адмовіцеся, прызначыўшы пераемніка (магчыма, здрадніка)? Вы ж, ідучы да мэты, нарабілі такога, пасля чаго проста нельга сказаць «я па-за гульнёй» ці «я стаміўся». Урэшце, як можна памяняць увесь гэты драйв на падвязванне памідораў?..
А ў дадатак застаецца столькі незавершаных справаў. Напрыклад, адраджэнне СССР. Успомніце, Уладзімір Уладзіміравіч неаднойчы казаў, што распад Саюза — галоўная траўма ў ягоным жыцці. Вось так проста пакінуць незавершаны гештальт?.. Ды ну, несур’ёзна. Акурат гэтая апошняя гульня важака зграі абяцае быць самай цікавай. І ў гэтай гульні на кон можна ставіць усё. А там ужо «хоць камяні з неба» ці «ядзерны попел».
Алесь Кіркевіч, budzma.by