Яўген Ліпковіч: Няхай Лук'яненка піша ў ААН аб пазбаўленні рускай мовы статусу міждзяржаўнай
Антыўкраінскія выказванні фантаста Сяргея Лук'яненка не засталіся без адказу - у мінскім парку была спаленая яго кніга «Чыставік».
Негатыўная рэакцыя на Майдан у Расіі выйшла з палітычнай плоскасці і перакінулася на мастацтва і літаратуру. Першай гучнай заявай стаў зварот піцерскага дэпутата Віталя Мілонава да міністра
культуры Расіі аб забароне гастроляў ўкраінскага гурта "Акіян Эльзы", які ў сакавіку меўся выступіць у Санкт-Пецярбургу. Следам за ім выказаўся ў сваім "Жывым Журнале"
расійскі фантаст Сяргей Лук'яненка. Назваўшы актывістаў Майдана "фашысцкай навалаччу", ён забараніў пераводзіць свае кнігі на рускую мову і прыгразіў украінскім пісьменнікам,
што дарога на расійскія канвенты пісьменнікаў-фантастаў ім будзе закрыта.
У адказ на заяву пісьменніка, беларускі блогер Яўген Ліпковіч правёў акцыю спалення кнігі Лук'яненка гэтак жа, як тры гады таму ён спаліў кнігі старшыні Саюза пісьменнікаў Беларусі
Мікалая Чаргінца.
Яўген Ліпковіч распавёў карэспандэнту Службы інфармацыі "ЕўраБеларусі" пра акцыю пратэсту і сваёй пазіцыі ў дачыненні да выказванняў у адрас украінцаў з боку пісьменніка
Лук'яненка.
- Чаму вырашылі правесці акцыю спалення кнігі?
- Лук'яненка ўяўляў сабе і чакаў, што выказванне ў адрас украінскіх пісьменнікаў атрымае рэзананс. І спаленне кнігі - гэта мой адказ на яго дзеянні. Я лічу, што заявы, якія ён выказаў у
сваім ЖЖ, - фашысцкія. Ён зневажае людзей па нацыянальнай прыкмеце, нападае на мову - сімвал свабоды. Але чамусьці Лук'яненка не абурае, напрыклад, кніга Кнута Гамсуна, які падтрымліваў
Гітлера.
- Якое пасланне нясе ваша акцыя для расійскага фантаста?
- Такім чынам я выказаў сваё стаўленне да таго, што Лукьяненка - чалавек падвойных стандартаў. Як гэта заўсёды адбываецца з імперыялізмам нашых суседзяў, расійцы бачаць у чужым воку саломінку,
але ў сваім ігнаруюць нават бервяно. Замест таго, каб вырашаць свае праблемы, расійцы пачынаюць змагацца з украінскімі фантастамі, якія пішуць на рускай мове. У іх краіне таксама адбываюцца
неверагодныя рэчы з нацыяналізмам, які набывае вар'яцкія формы. Вось няхай разбяруцца са сваімі праблемамі на Каўказе. Лук'яненка можа з'ездзіць туды і напісаць ліст мясцовым
імамам. Тыя, хто ўспрыняў украінскія падзеі, як асабістую крыўду, хай ўважліва паглядзяць на сябе ў люстэрка.
А калі аўтару "Начнога дазору" не падабаецца, што ў суседніх краінах пішуць на рускай, хай адправіць ліст у ААН, каб руская мова пазбавілі статусу міждзяржаўнай.
- Наколькі апраўдана ўмяшанне пісьменніка ў справы іншай краіны?
- Любы пісьменнік мае права ўмешвацца ў палітыку. Гэта адбываецца ўвесь час - творчая эліта адкрыта падтрымлівае або крытыкуе пэўныя дзеянні ўладаў, краін, нейкіх арганізацый. Але адна справа,
калі творчае асяроддзе выказваецца за ці супраць палітычных падзей, і зусім іншае, калі гэта пераносіцца на народ.
Лук'яненка спрабуе па палітычных матывах, выкарыстоўваючы ўласную папулярнасць, закрыць рынак. І гэта не першая рэакцыя расійцаў на падзеі ва Украіне - нядаўна Мілонаў спрабаваў
забараніць гурт "Акіян Эльзы". Атрымліваецца, прадстаўнікі шоу-бізнэсу ад палітыкі пачынаюць скакаць ламбаду, падтрымліваючы пэўныя павевы.
- Вы ў гэтай сітуацыі падтрымліваеце украінцаў?
- Адназначна. Я падтрымліваю тое, што адбылося ва Украіне, і буду падтрымліваць Майдан.
- Ці страціць нешта Украіна, калі там забароняць выдаваць кнігі Лук'яненка ці іншых расійскіх аўтараў?
- У першую чаргу страты панясе сам Лук'яненка, таму што адбудзецца скарачэнне сферы выкарыстання рускай мовы. Але пасля гэта можа паўплываць і на тое, што ў расійцаў паменшыцца імперская
свядомасьць, што павінна было адбыцца даўно. Напрыклад, калі б ён забараніў пераводзіць свае творы на беларускую, наша мова ад гэтага толькі выйграла бы .
- Як варта было б адрэагаваць украінскім пісьменнікам на яго выказванні?
- Ім не так важна, што кажа гэты аўтар. Некаторыя, магчыма, і не ведаюць, хто такі Лук'яненка. Ён пісьменнік сярэдняга ўзроўню. Гэта не Талстой, не Чэхаў і не Набокаў, які мог бы рухаць
культуры, і якім можна ганарыцца.
- Наколькі этычна для вядомай асобы фразы тыпу "фашысцкая навалач" або "майданутые"?
- Я не магу вучыць Лук'яненка гаварыць. Скажу толькі, што ў Расіі хапае сваіх супярэчнасцяў, якія вось-вось лопнуць, як мыльная бурбалка. І ўсё "вострыя" выказванні
закліканы схаваць ломку, якая ў іх пачнецца пасля таго, як пройдзе эйфарыя пасля перамогі на Алімпіядзе. Некаторыя расійцы хваравіта ўспрымаюць тое, што адбываецца ва Украіне. І высвятленне адносін
паміж расіянамі і ўкраінцамі яшчэ будзе развівацца. Але ў канчатковым выніку, думаю, ім атрымаецца дамовіцца.