Just a business? Як літоўская турфірма спансуе рэжым у Беларусі
У той час як літоўскія ўлады заклікаюць сваіх грамадзян не ездзіць у Беларусь пад пагрозай адвольнага затрымання, некаторыя бізнесмены наадварот арганізоўваюць паездкі ў беларускія санаторыі — і выглядае на тое, што няблага на гэтым зарабляюць.
Ілюстрацыйнае фота: ltr.lt
Заклікі літоўскіх уладаў не ездзіць у Беларусь даходзяць да вушэй далёка не ўсіх літоўцаў. Многія жыхары Літвы спакушаюцца прапановамі турфірмы «Kelvita» адпачыць і аздаравіцца ў Беларусі. Кіраўнік агенцтва сумняваецца ў рэальнасці пагроз і абвінавачаннях у падтрымцы рэжыму і сцвярджае, што абароніць людзей, якія адпраўляюцца ў суседнюю краіну.
«Лячэнне ў Беларусі, у санаторыі "Нарач", з харчаваннем!» — гэтая і яшчэ як мінімум пяць аналагічных прапаноў па адпачынку і аздараўленні ў Беларусі размешчаны на сайце турыстычнага агенцтва «Kelvita».
Хоць у паведамленні ад 16 жніўня пра гэтыя турыстычныя прапановы гаворыцца, што паездкі на дадзены момант часова недаступныя, 11 жніўня, калі дэбаты аб скарачэнні прапускной здольнасці мяжы з Беларуссю набіралі абароты, яны яшчэ былі даступныя для пакупкі.
Як высветліў LRT.lt, ад жадаючых спакусіцца такім нібыта аздараўленчым адпачынкам няма адбою.
«Цяпер у нас ёсць вольныя месцы з 10 верасня. Аўтобусы і санаторыі запоўненыя — месцаў няма. Ёсць два месцы на тыдзень з 10 верасня, а калі хочаце два тыдні, то з 17 верасня. Санаторый "Нарач" даступны на тыдзень за 400 еўра, а на два тыдні за 600 еўра за аднаго чалавека. Калі вы хочаце санаторый "Нёман" пад Гродна, то 460 еўра за тыдзень і 710 еўра за два тыдні. Гэта з дастаўкай, з усім», — растлумачыла журналісту LRT.lt Дзіяна, супрацоўніца турфірмы «Kelvita». Журналістка прадставілася пакупніцай, зацікаўленай у падарожжы.
Глядзіце таксама
Тыя, хто ездзіць у Беларусь, расказваюць, што ім даводзіцца праводзіць па некалькі гадзін у чэргах на мяжы, аднак прадстаўнік турфірмы не быў схільны драматызаваць сітуацыю.
«Некалькі гадзін — не дзясятак, але ўсё можа здарыцца. Паколькі мы едзем у санаторыі, у нас асобная чарга, але майце на ўвазе, што ўсё залежыць ад таго, ці будзе нейкая праверка на мяжы ці не. Калі там ФСБ правярае кожную машыну, то ўсе стаяць. Таму што такія сітуацыі таксама бываюць. А калі не, то мы едзем на пару гадзін», — сказаў супрацоўнік агенцтва.
Дзіяна, падобна, таксама не ўспрыняла сур'ёзна ўсё больш гучныя заклікі не ездзіць у Беларусь і згаданыя пагрозы.
«Мы ездзім кожныя выхадныя, вось і ўсё... Ведаеце, калі пачнецца вайна, мы нават не будзем ведаць, калі яна пачнецца. Ці будзе гэта нешта падобнае, ці гэта будзе закрыццё межаў — мы не можам загадваць. Але пакуль едзем спакойна, усё добра», — супакоіла прадстаўніца агенцтва журналістцы, якая выдавала сябе за кліентку, на яе пытанне, ці сапраўды цяпер бяспечна ехаць у Беларусь.
Вырашылі зрабіць часовы перапынак
Тыдзень таму, калі агенцтва запрашала жадаючых паехаць у Беларусь з мэтай аздараўлення, LRT.lt паспрабаваў звязацца з кіраўніцай «Kelvita» Ірынай Шэйнкер, але яна на той час знаходзілася ў Егіпце і не захацела размаўляць па тэлефоне пра паездку ў Беларусь праз высокі кошт званка.
Неўзабаве на сайце агенцтва з'явілася аб'ява, што паездкі ў недружалюбную Беларусь не арганізуюцца. Аднак гэтае рашэнне носіць часовы характар. 16 жніўня, калі журналісты ЛРТ зноў прыкінуліся звычайнымі падарожнікамі і звярнуліся да прадстаўнікоў агенцтва з пытаннем аб магчымасці паездкі ў Беларусь, ім былі названыя кошты на адпачынак у Беларусі і прапанавана пракансультавацца наконт дакладных дат выезду праз пару-тройку тыдняў.
Кіраўніца агенцтва, якая ўжо вярнулася ў Літву, таксама пацвердзіла, што ў браніраванні паездак наступіў часовы перапынак.
«Некаторы час таму мы прапаноўвалі такую паездку, але цяпер мы яе пакуль не ажыццяўляем. Аднак, пакуль мы яе прапаноўвалі, гэта была папулярная паездка, бо мы прапаноўвалі ў асноўным санаторна-курортнае лячэнне. Апошнім часам мы перасталі прапаноўваць. Новыя не прадаём. Мы назіраем, маніторым. Вы ведаеце, як тут усё будзе адбывацца», — сказала Шэйнкер.
Паводле слоў суразмоўніцы, раней паездкі ў беларускія санаторыі былі вельмі папулярныя сярод літоўцаў. Часцей за ўсё іх наведваюць пажылыя людзі ва ўзросце 65 гадоў і старэй, якія гавораць па-літоўску горш, чым па-руску і па-польску.
Глядзіце таксама
«Пажылыя людзі пытаюцца пра гэтыя санаторыі, таму што лячэнне ў іх усё роўна танней, чым у Літве», — кажа Шейнкер.
Яна таксама сцвярджае, што гэтыя турысты не сутыкаюцца з асаблівымі перашкодамі пры перасячэнні беларускай мяжы, паколькі маюць пацверджанне аб планаваным знаходжанні ў санаторыях.
«Я думаю, што ёсць праблемы для тых людзей, якія спрабуюць правезці тавары ці нешта яшчэ, але тут... Тут гэта вандроўнікі. Ёсць тыя, хто едзе на лячэнне», — сказала яна.
На пытанне, ці не лічыць яна, што, прадаючы такія паездкі, «Kelvita» накіроўвае літоўскія грошы ў Беларусь і тым самым папаўняе бюджэт гэтай краіны, падтрымліваючы саюзніка Расіі, які пралівае кроў украінцаў, кіраўніца турфірмы адказала, што не хоча гаварыць на гэтую тэму і наогул не хацела б, каб назва турфірмы і яе імя сталі здабыткам грамадскасці.
«Ва ўсіх вельмі розны пункт гледжання на гэтае пытанне. Сказаць, ці лічым мы, што мы тут нешта фінансуем... Шчыра кажучы, я не лічу, што мы фінансуем. Таму што людзі хочуць лячыцца. Калі хтосьці маладзейшы, мы прапануем лячэнне і ў Грузіі, і ў Балгарыі. Тыя, хто можа сабе гэта дазволіць, едуць. (..) Разумееце, мы павінны глядзець на тое, ці добра гэта для нашых грамадзян, а не на тое, што мы фінансуем ці не фінансуем», — сказала Шэйнкер.
Яна таксама падкрэсліла, што літоўскія ўлады хоць і заклікаюць людзей устрымацца ад паездак у Беларусь, але не забараняюць іх. Кіраўніца турфірмы сумняваецца, што пажылыя вандроўнікі, якія адпраўляюцца ў Беларусь, могуць быць завербаваныя беларускімі службамі.
Прыезджыя — ідэальная мішэнь для беларускіх уладаў
Палітыкі, якія адказваюць за нацыянальную бяспеку і абарону, бачаць у гэтай сітуацыі шэраг пагроз і ставяцца да арганізацыі і правядзення такіх паездак толькі адмоўна.
Дайнюс Гайжаўскас, намеснік старшыні Камітэта па нацыянальнай бяспецы і абароне (КНБА), заявіў, што не ў курсе падобных паездак, але не хавае свайго здзіўлення тым, што хоць літоўская дзяржава і яе службы бяспекі і вайсковай выведкі кожны год інфармуюць насельніцтва пра небяспекі, якія чакаюць у Беларусі, усё роўна знаходзяцца кампаніі, якія, падобна, жывуць у іншай рэальнасці і клапоцяцца толькі пра свой матэрыяльны дабрабыт.
Глядзіце таксама
На думку палітыка, беларускія службы могуць выкарыстоўваць падарожнікаў з Літвы ў сваіх мэтах.
«Я думаю, што гэта адзін са сродкаў, які можа выкарыстоўваць беларускі КДБ ці расійская выведка, якая можа пад пэўным прыкрыццём прыцягваць пэўных літоўскіх грамадзян і вербаваць іх праз пэўныя пасады, санаторыі і г. д., а потым іх дыскрэдытаваць, скампраметаваць і г. д. На мой погляд, нашы спецслужбы павінны абавязкова гэтым зацікавіцца», — сказаў Гайжаўскас.