Прэзідэнт Нікарагуа рыхтуецца выйграць свае пятыя выбары, для гэтага ён змяніў канстытуцыю

У Нікарагуа стартуюць выбары, на якіх, як чакаецца, перамогу зноў атрымае дзейны прэзідэнт Даніэль Артэга, які ўзначальвае краіну апошнія 14 гадоў. На пасаду віцэ-прэзідэнта прэтэндуе яго жонка Расарыё Мурыльё.

Артэга, які ў 1979 годзе разам з паўстанцкім рухам удзельнічаў у звяржэнні дыктатара Анастасіа Самасы, упершыню стаў прэзідэнтам Нікарагуа яшчэ ў 1985 годзе. Потым ён перамагаў на выбарах тры разы запар — у 2006, 2011 і 2016 гадах. Для ўдзелу Артэгі ў выбарах 2011 года прыйшлося ўнесці змены ў канстытуцыю краіны.
Такім чынам, 75-гадовы Артэга балатуецца на свой пяты прэзідэнцкі тэрмін. Нягледзячы на ​​тое, што даныя аднаго з апошніх апытанняў паказалі, што аддаць свае галасы за Артэгу збіраюцца менш за пятую частку выбаршчыкаў, чакаецца, што перамога дастанецца менавіта яму.

Адсутнасць канкурэнтаў

На крэсла прэзідэнта прэтэндуюць яшчэ пяць кандыдатаў, найбольш вядомыя з якіх прадстаўнік Ліберальнай канстытуцыяналісцкай партыі Уолтар Эспіноса і лідар Нікарагуанскай партыі хрысціянскага шляху Гільерма Асорна, які ўдзельнічаў у прэзідэнцкіх выбарах у 1996 годзе.
Кандыдатаў, дапушчаных на выбары, у апазіцыйна настроеных СМІ называюць «калабарацыяністамі», якія ўдзельнічаюць у «перадвыбарным фарсе». Тым жа, хто, на думку апазіцыі, мог скласці рэальную канкурэнцыю Артэгу, балатавацца не дазволілі.
Улетку ў Нікарагуа былі затрыманыя некалькі апазіцыйных палітыкаў, якія заяўлялі аб намеры змагацца за пасаду кіраўніка дзяржавы. У іх ліку аказаліся журналістка і дачка былога прэзідэнта Крысціяна Чамора, дыпламат Артура Круз, палітолаг Фелікс Марадыага, эканаміст Хуан Себасцьян Чамора і журналіст Мігель Мора Барберэна.
Дачку былога прэзідэнта краіны Віялеты Барыяс дэ Чамора Крысціяна Чамора, якая, паводле некаторых даследаванняў грамадскай думкі, магла стаць фаварытам перадвыбарнай гонкі і галоўным супернікам Артэгі, абвінавацілі ў адмыванні грошай і яшчэ шэрагу злачынстваў.
Напярэдадні дня галасавання апазіцыйныя арганізацыі і актывісты заклікалі да перадвыбарнай забастоўкі і байкоту выбараў. Улады аб'явілі, што для забеспячэння бяспекі ў дзень выбараў па ўсёй краіне будуць задзейнічаны 15 тысяч ваеннаслужачых.
Апошні раз буйныя акцыі пратэсту праходзілі ў Нікарагуа ў 2018 годзе. Іх удзельнікі патрабавалі, у тым ліку, адстаўкі прэзідэнта і арганізацыі датэрміновых выбараў. Пасля таго, як пратэсты былі задушаныя вайскоўцамі, дэманстрацый у краіне практычна не было, а многія апазіцыйныя палітыкі былі вымушаныя пакінуць краіну.

Рэакцыя міжнароднай супольнасці

Пасля падаўлення пратэстаў 2018 года ЗША і Еўразвяз увялі санкцыі ў дачыненні да «адказных за парушэнні правоў чалавека або рэпрэсіі ў дачыненні да грамадства і дэмакратычнай апазіцыі» ў Нікарагуа.
Чакаецца, што пасля сёлетніх выбараў ціск на ўрад Нікарагуа можа быць узмоцнены. Так, напярэдадні агенцтва Рэйтэр паведаміла, што адміністрацыя прэзідэнта ЗША Джо Байдэна разам з замежнымі партнёрамі працуе над падрыхтоўкай новых санкцый супраць Манагуа.
З заклікам падрыхтаваць новыя санкцыі супраць урада Нікарагуа і яго афіцыйных асоб выступілі міністры замежных спраў ЕС. Кіраўнік еўрапейскай дыпламатыі Жазэп Барэль на мінулым тыдні заявіў, што лічыць галасаванне ў Нікарагуа «поўнай фальшыўкай», а да гэтага назваў рэжым Артэгі «адной з самых жудасных дыктатур у свеце».
Дзяржсакратар ЗША Энтані Блінкен выступіў з заявай, у якой абвінаваціў Артэгу і яго жонку і віцэ-прэзідэнта Мурыльё ў «падрыхтоўцы фальшывых выбараў, якія не выклікаюць даверу».

Сандынісцкая рэвалюцыя

Палітычная кар'ера Артэгі пачалася ў 1967-м, калі ён увайшоў у склад кіраўніцтва прасавецкага Сандынісцкага фронту нацыянальнага вызвалення (СФНВ) і ўзначаліў кампанію гарадскога супраціву, якая складалася ў асноўным у рабаванні банкаў: для рэвалюцыйнай дзейнасці патрэбны былі грошы. Неўзабаве Артэга быў арыштаваны і пасаджаны ў турму.
У 1974 годзе ён быў вызвалены ў абмен на закладнікаў, якія ўтрымліваліся санданістамі. Пасля гэтага ён паехаў на Кубу, якая аказвала нікарагуанскім рэвалюцыянерам усю неабходную дапамогу, і вярнуўся да камандавання паўстанцамі.
Праз пяць гадоў, у 1979-м, сандыністы зрынулі дыктатарскі рэжым дынастыі Сомаса, і Артэга стаў адным з пяці чальцоў новага кіраўніцтва Нікарагуа, а неўзабаве і фактычным кіраўніком краіны. У 1984-м ён правёў выбары і стаў прэзідэнтам, атрымаўшы падтрымку 63 % выбаршчыкаў.
У 1990 годзе ён прайграў прэзідэнцкія выбары Віялеце Барыяс дэ Чамора, якую падтрымліваў антысандынісцкі альянс, які аб'ядноўваў 14 партый, ад кансерватыўнай да камуністычнай.
Вялікую ролю ў паразе Артэгі адыграла і дзейнасць шматлікіх паўстанцкіх рухаў, вядомых пад абагульняючай назвай «контрас» (ад іспанскага La Contra, скарочанага варыянту «руху контррэвалюцыянераў»), якія атрымлівалі грошы і зброю ад аргенцінскага ўрада і ад амерыканскіх спецслужбаў.
Сутычкі сандыністаў з «контрас» забралі жыцці каля 50 тысяч нікарагуанцаў.
Артэга да гэтага часу захоўвае добразычлівае стаўленне да Расіі. У прыватнасці, у 2008 годзе яго ўрад прызнаў незалежнасць Абхазіі і Паўднёвай Асеціі, якія адкалоліся ад Грузіі.
Невялікая краіна ў Цэнтральнай Амерыцы з таго часу таксама стала адным з найбуйнейшых атрымальнікаў фінансавай дапамогі ад Расіі.
bbc.com