Створаны метад датавання наскальных малюнкаў

Навукоўцы распрацавалі методыку датавання дагістарычных наскальных малюнкаў і выпрабавалі яе на узорах старажытнага мастацтва ў Паўднёвай Афрыцы.

cave.jpg

У аснове метаду ляжыць ужо даўно вядомае радыёвугляроднае датаванне. Але раней да наскальных малюнкаў яго было вельмі цяжка ўжыць. Поспеху атрымалася дамагчыся дзякуючы вельмі дбайнаму хімічнаму аналізу складу пігментаў і забруджванняў на паверхні каменя. Навукоўцы бралі невялікія, менш квадратнага міліметра ўзоры, з якіх для далейшай працы адбіраліся тыя, што ўтрымлівалі досыць вугляроду. Іх ізатопны склад аналізаваўся з ужываннем паскаральнай мас-спектраметрыі, якая дазваляе фактычна паштучна пералічваць патрэбныя атамы ва ўзоры. Пры гэтым утрыманне цікаўнага ізатопа можа складаць усяго 10-12 — 10-15 адносна асноўнага ізатопа, а для аналізу неабходна ўсяго 0,001 грама рэчыва. Падобнымі магчымасцямі з усіх відаў мас-спектраметрыі валодае толькі УМС. Затым па суадносінах ізатопаў вугляроду ўсталёўваўся ўзрост ўзору.
Навуковы калектыў, у які ўваходзілі дырэктар Інстытута даследаванняў наскальныя мастацтва Універсітэта Вітватэрсранд прафесар Дэвід Пірс (David Pearce), Адэльфіна Боно (Adelphine Bonneau) з Універсітэта Лаваль і іх калегі з Оксфардскага універсітэта, вызначылі, што малюнкам з паўднёва-ўсходняй Батсваны не менш 5500 гадоў, а узорам з Лесота і з Драконавых гор (Усходняя Капская правінцыя, Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікі) каля 3000 гадоў. Усяго атрымалася датаваць 43 аб'екты, прычым малюнкі з Лесота і Батсваны былі датаваныя ўпершыню.
Таксама атрымалася ўсталяваць, што ў некаторых месцах новыя малюнкі з'яўляліся на працягу больш за тысячу гадоў пасля з'яўлення самых першых малюнкаў. «Людзі вельмі доўга вярталіся ў адны і тыя ж скальныя хованкі, каб стварыць малюнкі, вельмі падобныя на тыя, што былі зробленыя стагоддзямі раней», — распавядае Дэвід Пірс.
Паводле Pro Science