Такі футбол нам не патрэбны. Дасье ў карыкатурах

Чым бліжэй чэмпіянат свету па футболе ў Катары, тым больш заклікаў байкатаваць імпрэзу з-за парушэння ў краіне правоў чалавека.

Нагадаем, Катар стаў першай арабскай краінай, якая атрымала права на правядзенне сусветнага футбольнага першынства. Здарылася гэта яшчэ ў 2009 годзе. Прычым Катар атрымаў тое права не без скандалу. Хадзілі чуткі, што катарскія шэйхі далі хабар функцыянерам ФІФА. У 2019-м спекуляцыі пацвердзіліся. Брытанская прэса апублікавала копіі дакументаў аб пераводзе на рахункі ФІФА амаль мільярда долараў напярэдадні галасавання па выбары краіны-гаспадыні. Нягледзячы на гучны карупцыйны скандал, ФІФА абвергла даныя аб магчымым пераносе чэмпіянату з Катара. Зрэшты, імідж арганізацыі ўсё роўна пацярпеў. У тым ліку і дзякуючы карыкатурам, якія высмейвалі карупцыйную прыроду ФІФА.

Многім выбар на карысць Катара ў 2009-м здаўся парадаксальным таксама таму, што ў Катары на той момант не было ніводнага стадыёна, які адпавядаў стандартам чэмпіянату. Катарскія ўлады абяцалі пабудаваць іх да старту турніру. Сапраўды, неўзабаве ў Катары пачалася гіганцкая будоўля, на якую запрасілі два мільёны працоўных з суседніх краін.

Будаўнікоў прыцягвалі добрымі заробкамі, але на справе гэта аказалася казкай. Пачала паступаць інфармацыя аб пастаянных затрымках па зарплаце, прымусовай працы і цяжкіх умовах. Працадаўцы канфіскавалі ў працоўных пашпарты, каб будаўнікі не маглі пакінуць Катар. Праблема працоўных мігрантаў у Катары неўзабаве патрапіла ў сусветныя карыкатуры.

Зрэшты, парушэнні з графікам выдачы заробкаў аказаліся толькі часткай айсберга. Па даных выдання The Guardian, з 2010 года ў Катары на будоўлях стадыёнаў памёр мінімум 6751 працоўны — велізарная лічба. Нядзіўна, што хутка ў карыкатурах з'явіўся ўстойлівы сюжэт — выява футбаліста, які гуляе на катарскіх футбольных палях, якія на самай справе з'яўляюцца імправізаванымі могілкамі.

Таксама сярод графікаў стала модна адлюстроўваць катарскія стадыёны ў выглядзе трунаў.

Жудасная статыстыка смерцяў у Катары выклікала пратэсты, да якіх таксама далучыліся футбалісты. Як правіла, яны выходзяць на поле ў футболках з лозунгамі ў абарону правоў працоўных у Катары. Салідарнасць спартоўцаў і будаўнікоў вельмі спадабалася некаторым графікам.

На Захадзе ўвагу грамадскасці прыцягнуў прававы статус сексуальных меншасцей у Катары. Прадстаўнікам ЛГБТ пагражаюць штраф і турэмнае зняволенне тэрмінам да сямі гадоў. На думку нейкіх праваабаронцаў, гэтага дастаткова, каб адмяніць чэмпіянат свету. Футбольныя чыноўнікі гавораць, што яны працуюць у гэтым напрамку. Напрыклад, ім удалося пераканаць улады Катара дазволіць вясёлкавыя сцягі на стадыёнах. Зрэшты, мяркуючы па малюнках, у талерантнасць катарскіх улад асабліва ніхто не верыць.

Тым часам турнір, які пройдзе з 20 лістапада па 18 снежня, набліжаецца. Па ходзе растуць і рухі за яго байкот. Так, шэсць французскіх гарадоў, уключаючы Парыж, не будуць арганізоўваць мерапрыемствы або даваць у горадзе экраны для трансляцыі матчаў чэмпіянату свету. Гэтае рашэнне з'яўляецца актам пратэсту супраць мундзіяля, які, па словах аднаго з мэраў, можна разглядаць як экалагічную і гуманітарную катастрофу. Таксама адмаўляюцца ад паказу матчаў з Катара ўладальнікі шматлікіх бараў і кавярняў Еўропы. Некаторыя выданні кшталту парыжскага Le Quotidien вырашылі таксама па палітычных прычынах не асвятляць турнір на сваіх старонках. Пачалася кампанія супраць спонсараў Чэмпіянату, да якой прыядналіся і мастакі. На гэтым малюнку яны крытыкуюць кампанію Coca Cola.

Відавочна, што рух будзе толькі развівацца. І калі байкот будзе маштабным, то пасля Катара ніводная аўтарытарная краіна, відавочна, не зможа прыняць буйны сусветны спартовы турнір.