Бацькі выратаванага з палону ХАМАС ізраільскага закладніка распавялі пра аперацыю
«Іх прымушалі размаўляць шэптам», — кажа Міхаіл Казлоў. Ягоны сын Андрэй — адзін з чатырох закладнікаў, якіх ізраільскі спецназ у суботу вызваліў з палону ХАМАС у цэнтры Газы.
Андрэй Казлоў. Reuters
«Іх прымушалі размаўляць шэптам», — кажа Міхаіл Казлоў. Ягоны сын Андрэй — адзін з чатырох закладнікаў, якіх ізраільскі спецназ у суботу вызваліў з палону ХАМАС у цэнтры Газы.
У 27-гадовага Андрэя расійскі і ізраільскі пашпарты. Для яго бацькоў яго вызваленне — гэта не што іншае, як цуд.
У гутарцы з Бі-бі-сі Яўгенія і Міхаіл Казловы эмацыйна распавялі пра тое, як пачулі навіну аб вызваленні сына, і пра восем месяцаў, якія ён правёў у палане.
На запісах з камер назірання, апублікаваных ізраільскімі вайскоўцамі, відаць, як Андрэй і яшчэ адзін закладнік спалохана паднімаюць рукі, спрабуючы скрыцца за падушкамі, калі спецназаўцы ўрываюцца ў пакой, дзе іх трымалі.
Маці Андрэя Яўгенія расказвае, што пасля шматмесячнага прамывання мазгоў выкрадальнікамі закладнікі не былі ўпэўненыя, што будуць рабіць салдаты, якія ўламаліся ў пакой — ратаваць іх ці забіваць.
Ім усім сказалі, што ізраільцяне ўжо даўно забыліся на тых, каго ХАМАС узяў у закладнікі, што ізраільскія ўлады лічаць іх праблемай і, калі іх прысутнасць будзе выяўлена, ад іх могуць пазбавіцца.
Міхаіл Казлоў расказвае, што яго сыну і іншым закладнікам загадалі гаварыць шэптам, таму што, паводле слоў іх ахоўнікаў, над імі кружыць спецыяльны разведвальны беспілотнік, які можа засекчы размову на іўрыце.
«Гэта выклікала настолькі глыбокую, відаць, псіхалагічную траўму і прымусіла яго ў нейкай меры, напэўна, паверыць гэтым словам, што калі за ім прыйшлі спецслужбы ратаваць яго, у яго былі думкі ў галаве, а не забіць мяне прыйшлі, і ён губляўся, пакуль ён не зразумеў, што яго ратуюць, — кажа Казлоў. — Ён не быў упэўнены ў тым, што гэта выратавальная аперацыя, а не аперацыя па ўхіленні праблемы».
Усіх чатырох закладнікаў, вызваленых падчас рэйду ў лагеры бежанцаў «Нусейрат» у Газе, — Андрэя, Ноа Аргамані, Альмага МеіраЯна і Шломі Зіва, — выкралі з музычнага фэсту Nova раніцай 7 кастрычніка. Андрэй працаваў там ахоўнікам, пераехаўшы ў Ізраіль з Расіі ўсяго за паўтара гады да гэтага.
Глядзіце таксама
Яго маці Яўгенія, якая жыве ў Санкт-Пецярбургу, рэгулярна прыязджала ў Ізраіль, каб прыняць удзел у мітынгах сваякоў закладнікаў і сустрэцца з палітыкамі і прадстаўнікамі войска. Яна якраз збіралася ляцець у Тэль-Авіў, калі ізраільскія ўлады патэлефанавалі ёй з навінамі пра яе сына.
«І я падумала, што прыйшла дрэнная навіна. І я стала адказваць — не! Я выкінула тэлефон, у мяне тэлефон упаў кудысьці пад стол, — успамінае яна. — І я чую, як яны крычаць з-пад стала: «У нас добрая навіна, у нас добрая навіна». Я папаўзла пад стол. «Што», я кажу? «Вельмі добрая навіна. Андрэя вызвалілі». І мая англійская не такая добрая. Я папрасіла паўтарыць гэта яшчэ раз».
Бацькі моцна перажывалі, як будзе выглядаць сын пасля васьмі месяцаў зняволення, але, убачыўшы яго па відэасувязі, з палёгкай выявілі, што ён падобны да сябе.
«Ён смяяўся, ён жартаваў. Вось літаральна праз тры гадзіны пасля таго, як ён быў у Газе, ён прымудраўся жартаваць, — кажа яго маці. — Ён быў у турме, па сутнасці, ён быў там палонным. І праз нейкую колькасць гадзін нязначную, невялікую, ён апынуўся зноў на тэрыторыі Ізраіля».
Казловы не ўдаюцца ў падрабязнасці таго, што менавіта іх сын расказаў пра абставіны свайго выратавання.
Як сцвярджаюць ізраільскія вайскоўцы, пасля таго як траіх мужчын-закладнікаў вызвалілі з кватэры адной з сем'яў у лагеры бежанцаў «Нусейрат», адбылася перастрэлка з ахоўнікамі ХАМАС.
Затым грузавік, у якім эвакуіравалі закладнікаў і смяротна параненага байца ізраільскага спецназа, зламаўся. Яго акружылі ўзброеныя людзі.
ВПС Ізраіля нанеслі бомбавы ўдар, каб прыкрыць аператыўнікаў і даць ім час для вяртання ў Ізраіль.
Прадстаўнікі падкантрольнага ХАМАС Міністэрства аховы здароўя Газы кажуць, што гэтая бамбардзіроўка — адна з самых смяротных з пачатку вайны — каштавала жыцця 270 палестынцам.
Ізраільскія вайскоўцы сцвярджаюць, што загінула менш за 100 чалавек. Адказнасць за гібель мірных жыхароў яны ўсклалі на ХАМАС, які хаваў закладнікаў у густанаселеным раёне.
«Два месяцы ён быў звязаны па руках і нагах»
«Адна з рэчаў, якая мяне ўразіла, мы даведаліся ад яго, што два месяцы ён быў звязаны, ён быў звязаны па руках і нагах», — кажа яго маці. Паколькі Андрэй не хацеў прыніжацца і есці проста ротам, «як жывёла», ён спрабаваў выгінацца, каб выцягнуць рукі з-за спіны.
«І ён успрыняў як падарунак ад Газы тое, што яму рукі ў рэшце рэшт звязалі спераду, а не ззаду, не ззаду спіны», – дадае яго бацька.
Захопнікі зневажалі і білі закладнікаў, працягвае Міхаіл Казлоў, але горшым за ўсё быў псіхалагічны ціск.
«Яны ўвесь час адчувалі псіхалагічны ціск… здзекі, ды здзекі. «Твая мама ўжо з'ехала адпачываць у Грэцыю, яна зараз ужо ў Грэцыі. Мы ведаем, што мы гэта бачылі. Ой, а твая жонка ўжо сустракаецца з іншым. Ой, а твая мама ўвогуле навіны не чытае. Яна паняцця не мае, дзе ты», — успамінае Яўгенія.
Рэакцыя на вызваленне закладнікаў у Ізраілі была блізкая да эйфарыі.
«Людзі высоўваюцца з машын і крычаць, і вітаюць Андрэя. Мы зараз глядзім навіны, і я здзіўляюся, што вызваленне чатырох закладнікаў стала для ўсяго Ізраіля святам», — кажа Яўгенія.
Ізраіль усё яшчэ не акрыяў ад нападу ХАМАС восем месяцаў таму, у выніку якога загінула каля 1200 чалавек. З 240 закладнікаў, захопленых і вывезеных у Газу, больш за 100 удалося вызваліць падчас тыднёвага перамір'я ў лістападзе.
Ізраіль сцвярджае, што зараз у Газе застаюцца 116 закладнікаў, выкрадзеных у той дзень. Па меркаванні ізраільскіх уладаў, прыкладна траціны з іх ужо няма ў жывых.
Да аперацыі ў мінулую суботу толькі траіх закладнікаў, якія ўтрымліваюцца ў Газе, удалося вызваліць у выніку наземных аперацый узброеных сіл. Гэты поспех надаў нацыі новы імпульс.
Яўгенія знаёмая з многімі сваякамі закладнікаў. Яе атачаюць пастаянныя напаміны аб тым, як ёй пашанцавала: па ўсім Тэль-Авіву, ды і побач з домам Андрэя ў Рышон-ле-Цыёне, развешана мноства плакатаў з выявамі тых, хто да гэтага часу лічыцца прапаўшым без вестак.
«Вельмі горка глядзець на гэтыя партрэты, — кажа яна. — Яны расклееныя па ўсім Ізраілі. Постэры закладнікаў, яны ўсюды. І я зараз гляджу ў іх твары, а яны ўсё ўсміхаюцца. І ў мяне нібыта ўзнікае пачуццё віны, таму што мы вельмі добра разумеем, і мы кожны дзень адзін аднаму гаворым па некалькі разоў на дзень, што гэта цуд. Гэта цуд!»
Нягледзячы на ўсё, што перажыў іх сын, Казловы схільныя верыць яго ахоўнікам, якія казалі яму, што ён знаходзіўся ў лепшай сітуацыі ў параўнанні са шматлікімі іншымі закладнікамі — іх трымалі ў падземных тунэлях і без святла.
«Мы ўвесь час думаем пра тых людзей, якія ўсё яшчэ там. Мы абавязкова павінны іх выратаваць», — заяўляе Міхаіл Казлоў.
Хаця бацькі Андрэя не перасталі ўдзельнічаць у кампаніі па вызваленні закладнікаў, галоўную ўвагу зараз яны надаюць Андрэю — яму трэба дапамагчы адаптавацца да жыцця дома пасля таго, як ён прайшоў медыцынскае абследаванне і быў выпісаны з лякарні.
Яму яшчэ трэба даведацца пра многае, што адбылося ў краіне і ў свеце за тыя 245 дзён, што ён знаходзіўся ў палоне — у тым ліку і аб шматлікіх дэманстрацыях з патрабаваннем да ізраільскага ўрада вярнуць закладнікаў дадому любымі сродкамі.
«Ён быў здзіўлены вельмі шматлікімі момантамі, і навіны, якіх ён не ведаў тады, часам перашкаджаюць яму спаць, — кажа яго маці. — Ён дагэтуль чытае. І ён кажа: «Гэта праўда, гэта праўда, гэта так і было?»