«Нястрашна, але крыўдна пакінуць сваю краіну. Стаць чужаніцам». Аляксандру Памідораву — 50!

«50 гадоў... Я святкую не канцэртам, ці вечарынай, ці выступам з гітарай раптоўна на вуліцы ці ў клубе. Як гэта было звычайна раней. Я святкую ў чужой краіне, седзячы на хаце ў сяброў, пазіраючы на торбу з нейкімі рэчамі, палова з якіх мне амаль непатрэбная. На гітару, што забраў з сабой. Адну», — распавёў музыка «СНплюс»

Рэжысёр драматычнага тэатра па спецыяльнасці, ён шмат працаваў на розных радыё. З апошняй станцыі звольніўся летась па палітычных матывах. Тады ж пасля імправізаванага канцэрту на мінскай вуліцы Ангарскай шоумен, музыка і архіварыус рок-эпохі трапіў «на суткі». З чым зараз сустракае свой юбілей? Як ацэньвае ўчарашняе і што думае пра заўтрашняе? Прапануем роздум Аляксандра Памідорава.

Ёсць адзін вельмі стары жыдоўскі (ці, як хочаце, габрэйскі) анекдот.

Позна ўначы бацькі паклалі малога спаць, а самі заасобіліся, ну і давай старыя часы маладосці ўзгадваць. Не старыя ж яшчэ, чаму і не?! І вось яны няблага праводзяць сабе на ложку час, як раптам заўважаюць, што ў адчыненых дзвярах пакоя стаіць іх пяцігадовы сынок. Як трэба, у піжаме. І досыць сур’ёзна на бацькоў глядзіць. Ну, дарослыя спрабуюць неяк прыкрыцца прасцінай, коўдрай.

—  Давідзік, што здарылася?

—  Нічога.

—  Ты хочаш піць?

—  Не.

—  Хочаш есці?

—  Не!

—  Ты хочаш у туалет!

—  НЕ!!!

Бацькі разам, крыкам:

—  Дык чаго ты хочаш?!?

Давідзік, насупіўшыся:

—  Я хачу глядзець.

Я даволі доўгі час адчуваю сябе вось такім Давідзікам. Які хоча глядзець, ці паглядзець. На тое, на што яму не проста глядзець не трэба. На тое, што яму наогул не прынясе аніякай карысці.

Мы жывём ва ўмовах, калі ўсё ляціць па адрасе, пра які добра праспяваў калісьці Ягор Летаў. Ну, там яшчэ пра тое, што «Винтовка —  это праздник!».

Прычым мы так жывём не 10, і не 15, і не 27 гадоў. Мы так жывём у сваёй — не сваёй краіне апошнія амаль 35 гадоў. І становіцца ўсё горш.

Ну, пра гэта яшчэ класічны склад гурта «N.R.M.» некалі спяваў адну з маіх улюбёных песень «Лепей не будзе».

Больш-менш разумныя яшчэ за 9-10 гадоў да з’яўлення гэтага твору пакідалі ў торбы-скрынкі-мяхі свае рэчы, кінулі хаты, жыццё, кар’еру ды рванулі аўтобусамі, цягнікамі, хто пазаможней — самалётамі. На Вену, Нью-Ёрк, Хайфу, Тэль-Авіў, Мельбурн, Берлін, да чорта лысага, куды там яшчэ…

Няма мапы пад рукамі, не да яе. І гэты працэс дагэтуль не спыняецца.

І тое, што гэты працэс, гэты вір зацягвае ўсё больш і больш людзей маладых, значна маладзейшых за тых, хто кінуўся ў тую «трэцюю хвалю», дае разуменне дзвюх рэчаў.

Вялікай і горкай —  што нават не надыходзіць, а ўжо надышоў піпец (калі хочаце, гамон).

Не краіна, а край. У сэнсе, апошні адбітак. Знаёмы нам усім жоўта-чорны пас, якіх стала шмат у грамадскіх месцах на падлозе.

Раней бачыць іх можна было толькі перад будкай памежніка. Толькі за будкай памежніка нешта ёсць, там, куды ты хочаш патрапіць з-за гэтага паску.

А ў нашым выпадку па-за ім у Беларусі нічога няма. Пустэча.

Невялічкая надзея, што, з філасофскага пункту гледжання, пустэча —  выпрабаванне, у пустэчы ёсць жыццё і ніколі не было зусім нічога, нешта абавязкова будзе. Новае, убачым нейкі аазіс. Учкудук той самы…

Толькі насамрэч акрамя аазісу, сапраўдны Учкудук быў месцам, дзе здабываўся ўран. Сіламі асуджаных, голымі рукамі. І тыя з іх, хто ўжо не мог далей працаваць ад апраменьвання, атрымліваў «свабоду», але без права выехаць з закрытай тэрыторыі.

Гэтую блытаніну я распавядаю сёння, калі ў мяне Дзень народзінаў. Горда кажучы, юбілей.

50 гадоў.

Я святкую не канцэртам, ці вечарынай, ці выступам з гітарай раптоўна на вуліцы ці ў клубе. Як гэта было звычайна раней.

Я святкую ў чужой краіне, седзячы на хаце ў сяброў, пазіраючы на торбу з нейкімі рэчамі, палова з якіх мне амаль непатрэбная. На гітару, што забраў з сабой. Адну. Бо іншыя адправіў па розных маршрутах у эвакуацыю яшчэ з паўгода таму.

Перайшоўшы мяжу легальна, па пашпарце і візе —  во якое дасягненне для грамадзяніна Беларусі ў ХХІ стагоддзі!

30 год сябры пыталіся ў мяне: «Чаго ты не зедзеш?»

Амаль усю тую частку жыцця, што была адданая рок-музыцы, тэатру, кіно, і радыё.

У выніку мне наўпрост давялі, што працы на радыё ў Беларусі для мяне няма.

Нам усім наўпрост кажуць, што канцэртаў граць няма магчымасці. Мы працягваем граць —  і трапляем за краты. На суткі і гады. І гэта таксама дасягненне…

Каб мне ў мае 14 год, калі я толькі пачаў спрабаваць пісаць нейкія песенькі, выдурваючыся з гітарай перад люстрам, сказалі, што з 2004 года я буду забароненым музыкам…

Што я, толькі што адскакаўшы на лёдзе Палаца спорту, сарваўшы голас пад бондаўскія «Койданава» і «Слуцкую Браму», буду ад канца стагоддзя сябраваць з вакалістам і лідарам групы Ігарам Варашкевічам —  я б смяяўся вельмі доўга…

Атрымаць турэмнае пакаранне ў сваёй краіне за тое, што ты проста робіш сваю справу, —  гэта ў Беларусі цяпер дасягненне. І адчуць, што зусім гэта не страшна. Ні турма, ні тэрмін, ні вочы ката. Бо там страх. Страшна, калі тваё непаўналетняе дзіцё носіць табе перадачы ў турму.

Страшна падумаць, што, можа быць, і ты некалі спрычыніўся да таго, каб такое ў перспектыве сталася магчымым.

А пазбавіцца нейкіх званняў, ганарараў, запрашэнняў, кантрактаў, рэпутацыі ў грамадстве і гэтак далей —  зусім нястрашна.

Нястрашна быць прыбіральшчыкам ці грузчыкам у краме, на базары ў сваім краі.

Зрэшты, не вельмі страшна і раптам памяняць не нешта ў жыцці, а, хіба, самое яго. Нястрашна, але крыўдна пакінуць сваю краіну. Стаць чужаніцам.

А часам, магчыма, адчуць сабе здраднікам для тых, хто цябе падтрымліваў і стаяў за цябе: сваіх сям’і, дзяцей, сваіх жанчын, родных, кроўных, продкаў.

Хаця ты з пэўнага моманту, як і шмат хто з іх, і з сяброў і калег, даўно персанаж той самай песні гурта «Уліс».

Сябрам я тады на іх пытанні адказваў, што хачу паглядзець, што будзе далей. Тое самае казаў на допыце ў ДФР цнатліваму дзіцяці-следчаму. Што хачу паглядзець, мне цікава да канца паслухаць усе пытанні, што ён мне задасць па метадычнай падставе, па КДБ-стскай цыдулцы. І што толькі таму я яшчэ пра нешта з ім размаўляю.

Вось і зараз мне цікава, што будзе далей.

Я хачу глядзець. Як той малы Давідка. Няправільны жыд (ці, як хочаце, габрэй).

Нават, калі тое, на што гляджу, не прыносіць карысці.

Чакайце, а чаму? Прыносіць!

Хаця б, каб паглядзеўшы, потым, можа, зрабіць іначай. Зручней. А хоць і тачку на Камароўцы цягаць іншым спосабам, чым табе раяць.:-)

—  Ці ты, жыдзе, не наглядзеўся яшчэ?

—  Не. Не дачакаецеся. Буду глядзець.