«Дэфіцыт працоўнай сілы — аб'ектыўная эканамічная рэальнасць». Дырэктар BEROC Леў Львоўскі пра беспрацоўе і новы «тунеядскі» закон
Ці сапраўды ў Беларусі ёсць «лішнія» працоўныя рукі, якія можна вярнуць у эканоміку з дапамогай новага закона? Ці спрацуюць усе астатнія інструменты ўладаў па прыцягненні працоўнай сілы? Разважае дырэктар Даследчага цэнтра BEROC Леў Львоўскі.
Ідэя ўладаў развязаць праблему недахопу працоўных рук пакараннем дармаедаў, мае нулявыя шанцы на поспех. І не толькі таму, што прымушаць працаваць тых, хто не хоча працаваць – эканамічна неэфектыўна. На думку акадэмічнага дырэктара Даследчага цэнтра BEROC Льва Львоўскага, дэфіцыт працоўнай сілы ў Беларусі — аб'ектыўная эканамічная рэальнасць, якую нельга змяніць пакараннямі.
Колькасць тых, каго беларускія ўлады лічаць дармаедамі, вылічаецца сотнямі тысяч чалавек. Паводле мінімальнай ацэнкі, гаворка можа ісці пра паўмільёна працаздольных беларусаў, якія не занятыя ў эканоміцы. А ўладам, вядома, вельмі хацелася б іх заняць. Таму што дэфіцыт кадраў набыў такі маштаб, што хутка няма каму будзе вырабляць дадатковы прадукт.
«Недахоп кадраў выходзіць цяпер на першы план, і ўрад гэта разумее», — сказаў Львоўскі сайту «Беларусы і рынак».
Глядзіце таксама
Эканамічны блок прапануе вырашаць праблему прыцягненнем працоўных эмігрантаў. І нават нясмела кажа аб стварэнні ўмоў, якія дазволілі б вярнуцца ў краіну беларусам, якія з'ехалі з яе. Пра гэта гаворыцца ў нядаўна прынятай Канцэпцыі нацыянальнай міграцыйнай палітыкі.
Але, на думку Львоўскага, хутчэй за ўсё, большасць яе палажэнняў так і застануцца добрымі пажаданнямі. Беларускім уладам трэба занадта радыкальна змяніць сваю палітыку, каб гэтыя пажаданні сталі рэальнасцю. «Прапановы эканамічнага блока занадта добрыя, каб быць праўдай», — лічыць Леў Львоўскі.
Тым больш што МУС прапанавала звярнуцца да праверанага метаду пагроз і пакаранняў: ведамства паведаміла, што падрыхтавала праект закона аб пакаранні «дармаедаў».
«Ім здаецца, што ў нас ёсць шмат дармаедаў. І мы цяпер увядзем новы ўказ, больш жорсткі, чым стары і такім чынам знойдзем новыя працоўныя рэсурсы для заводаў. Але новых рэсурсаў мы не знойдзем», — кажа Львоўскі.
Таму што лішак свабодных працоўных рук — толькі ілюзія. Беларускія «дармаеды» насамрэч не тыя, кім яны здаюцца. Большасць беларускіх дармаедаў з'яўляюцца дармаедамі толькі ў вызначэнні ўладаў, для якіх галоўная прыкмета – фармальная занятасць, працоўная кніжка і выплата адлічэнняў у Фонд сацыяльнай абароны.
Сучасны свет крыху больш складаны, чым уяўленні некаторых чыноўнікаў аб рэаліях савецкай эканомікі. Большасць тых, каго беларускія ўлады лічаць дармаедамі — гэта людзі, якія працуюць, забяспечваюць свае сем'і і плацяць падаткі.
Глядзіце таксама
А свабодных працоўных рук у не хапае не таму, што ў краіне шмат людзей, якія не хочуць працаваць. А таму, што сотні тысяч беларусаў з'ехалі з Беларусі. Таму, людзей у эканоміцы сапраўды не хапае.
Са слоў Льва Львоўскага, беспрацоўе ў Беларусі цяпер складае 3,5%. І гэта не беспрацоўе, якім выхваляецца беларускі Белстат, улічваючы толькі афіцыйна зарэгістраваных беспрацоўных. Гэта беспрацоўе, палічаная па методыках Міжнароднай арганізацыі працы. Нармальны ўзровень беспрацоўя для Беларусі складае каля 5%.
«У нас цяпер стагоддзе нізкага беспрацоўя», — сказаў Львоўскі.
Гэта азначае, што ўжо цяпер людзі з занадта нізкім узроўнем кампетэнцый, тыя, хто павінен вучыцца або перавучвацца, занятыя ў эканоміцы. І эканоміцы ад гэтага больш шкоды, чым карысці.
«Гэта павялічвае выдаткі, гэта ставіць пад пагрозу іншыя часткі эканомікі», — сказаў Львоўскі.
Гэта значыць, насамрэч у краіне проста няма рэзерву працоўных рэсурсаў і няма лішніх людзей, якіх можна было б прыцягнуць да працы. Таму нічога з задумы з пакараннямі за дармаедства не выйдзе. Прынамсі, не выйдзе нічога добрага.
Глядзіце таксама
