Літва рыхтуе план блакады паставак электраэнергіі з БелАЭС

Літва ў бліжэйшы час падрыхтуе план поўнай блакады электраэнергіі з Беларускай АЭС (БелАЭС) у Астраўцы, заявіў BNS міністр энергетыкі Літвы Дайнюс Крэйвіс.

Паводле яго слоў, Латвія па-ранейшаму гандлюе беларускай электраэнергіяй, якая паступае і ў Літву.
"Я думаю, што гэты план, асабліва ў вырашэнні пытання БелАЭС, народзіцца ў канцы студзеня — у пачатку лютага ў нас ужо будзе ўвесь план, узгоднены паміж ведамствамі, і мы зможам па ім дзейнічаць", — сказаў Крэйвіс.
Паводле яго слоў, прыняты ў Літве "антыастравецкі" закон не рэалізуецца.
"Дзяржаўная служба рэгулявання энергетыкі — рэгулятар — зусім ясна заявіла, што электраэнергія, якая сёння паступае ў Літву, закупляецца ў Беларусі, і закупляецца на Рыжскай біржы, парушае закон. (...) Факт застаецца фактам: латышы гандлююць беларускай электраэнергіяй", — канстатаваў Крэйвіс.
З 1 студзеня Літва старшынюе ў Балтыйскім савеце міністраў, таму Крэйвіс спадзяецца, што пытанне байкоту БелАЭС будзе адным з цэнтральных у яго парадку.
Новы ўрад Літвы, які прыйшоў да ўлады ў снежні 2020 года, мае намер паскорыць рэалізацыю праекта сінхранізацыі энергасетак з сеткамі мацерыковай Еўропы і блакаваць трапленне электраэнергіі з БелАЭС у рэспубліку. Урад будзе прытрымлівацца ўстаноўкі, што АЭС не можа дзейнічаць, бо яна небяспечная, а Літва не стане купляць электраэнергію ў Беларусі. "Абсалютная блакада БелАЭС і дасягненне яе ў маштабе Еўрасаюза" пазначаны ў мэтах праграмы ўрада.
Літва ў лістападзе мінулага года адмовілася зацвярджаць методыку гандлю электраэнергіяй краін Балтыі з трэцімі краінамі, якую павінны былі пачаць выкарыстоўваць пасля запуску Беларускай АЭС. На думку Вільні, новая методыка не заступае шлях для гандлю беларускай электраэнергіяй, і такі гандаль па-ранейшаму можа ажыццяўляцца з выкарыстаннем энергаінфраструктуры Літвы.
Методыку, якую раней узгаднілі аператары сістэм электраперадач і міністры энергетыкі трох краін Балтыі, ужо ўжываюць Латвія і Эстонія пасля зацвярджэння рэгулятарамі гэтых краін.
Літва 3 лістапада 2020 года, пасля запуску БелАЭС, спыніла гандаль электраэнергіяй з Беларуссю. Пры гэтым Латвія 5 лістапада пачала гандляваць электраэнергіяй з Расіяй, што Вільня палічыла парушэннем трохбаковага пагаднення паміж краінамі Балтыі.
У рамках байкоту электраэнергіі з БелАЭС тры краіны Балтыі дамовіліся прыняць новую методыку гандлю электраэнергіі з трэцімі краінамі, згодна з якой пастаўкі будуць ажыццяўляцца праз перамычку мяжы Латвіі і Расіі, тады як да 3 лістапада яны ажыццяўляліся праз перамычку Беларусь-Літва. Пры гэтым літоўскі бок лічыць, што новая методыка павінна ўступіць у сілу толькі пасля яе зацвярджэння рэгулятарамі ўсіх трох краін Балтыі, а да гэтага дзейнічае методыка 2018 года. Згодна з апошняй, у рамках рэжыму байкоту электраэнергіі з БелАЭС усе тры прыбалтыйскія краіны павінны спыніць гандаль электраэнергіяй з Расіяй (за выключэннем Калінінградскай вобласці) і з Беларуссю.
Беларусь завяршае будаўніцтва АЭС побач з горадам Астравец у Гродзенскай вобласці па расійскім праекце "ВВЭР-1200". Яна будзе складацца з двух энергаблокаў магутнасцю 1200 МВт кожны. Генпадрадчыкам будаўніцтва АЭС з'яўляецца група ASE. Фізічны пуск першага энергаблока станцыі адбыўся 20 жніўня, яго ўвод у прамысловую эксплуатацыю запланаваны на першы квартал 2021 года. Увод у эксплуатацыю другога блока чакаецца ў першым паўгоддзі 2022 года.
interfax.by