Moody's указала на рызыкі для банкаў Беларусі з-за зняцця ўкладаў

Moody's паказвае на верагоднасць зніжэння рэйтынгаў адных з найбуйнейшых беларускіх банкаў, сярод якіх «дочкі» Ашчадбанка і Газпрама. Іх стабільнасці пагражае зняцце ўкладаў насельніцтва на фоне палітычнай нестабільнасці.

Moody's паставіла на перагляд доўгатэрміновыя рэйтынгі чатырох беларускіх банкаў у сувязі з магчымасцю іх паніжэння, гаворыцца ў аглядзе агенцтва. Гаворка ідзе пра АСБ Беларусбанк, Белінвестбанк (абодва належаць дзяржаве), Белгазпрамбанк (належыць «Газпрому» і Газпромбанк) і БПС-Ашчадбанк (належыць Сбербанку).
«Рэйтынгавыя дзеянні тлумачацца рызыкамі для ліквіднасці і якасці актываў банкаў, якія звязаны з палітычнай нестабільнасцю і сацыяльнай напружанасцю пасля прэзідэнцкіх выбараў», — сказана ў аглядзе.
Сярод асноўных рызык для ліквіднасці і фандавання названых банкаў Moody's называе зняцце дэпазітаў насельніцтвам. «Узмацніць сацыяльныя хваляванні могуць значна падарваны давер укладчыкаў да банкаў і выклікаць усплёск канфіскацыі дэпазітаў», — лічаць аналітыкі. Пры гэтым дэпазіты насельніцтва — важная крыніца фандавання для беларускіх банкаў, яны складаюць 36% ад агульнага аб'ёму абавязацельстваў сістэмы.
У агенцтве не называюць дакладны аб'ём адтоку ўкладаў, але спасылаюцца на дадзеныя банкаў, згодна з якімі адток быў умераным і не перавысіў 10% агульнага аб'ёму дэпазітаў фізічных асоб. Акрамя таго, страты ў фандавання часткова былі кампенсаваныя прытокам сродкаў карпаратыўных кліентаў.
Найбольшая рызыка для ліквіднасці рейтингуемых банкаў звязаная з верагоднасцю «значнага зняцця дэпазітаў у замежнай валюце», лічаць у агенцтве. На 1 ліпеня 2020 года 58% дэпазітаў у беларускіх банках былі ў замежнай валюце. У трох з рэйтынгуемых Moody's банках ліквідныя актывы ў замежнай валюце пакрывалі толькі 52-67% кароткатэрміновых абавязацельстваў у замежнай валюце. «Пры гэтым гэтыя ліквідныя актывы ўяўлялі сабой, па большай частцы, дзяржаўныя або квазигосударственные аблігацыі, якім цяпер не дастае ліквіднасці, бо часцей за ўсё яны гандлююцца на лакальным рынку і ўпалі ў цане на фоне палітычнай нявызначанасці», — адзначаецца ў аглядзе.
Зрэшты, Moody's паказвае, што ў банкаў ёсць і цвёрдыя запасы ліквіднасці. У адпаведнасці з законам ад 2015 года некаторыя тэрміновыя ўклады нельга здымаць датэрмінова. Такія дэпазіты маюць доўгія тэрміны пагашэння і, напрыклад, у Беларусбанку (адзіны раскрывае гэтую інфармацыю) складаюць 56% ад усіх дэпазітаў. Беларусбанк — найбуйнейшы банк па аб'ёме прыцягнутых сродкаў насельніцтва ў краіне.
У канцы жніўня беларусы пачалі скупляць валюту, пра ажыятаж ля пунктаў абмену валюты ў Мінску пісалі мясцовыя Telegram-каналы і паведамляў ТАСС. На гэтым фоне беларускі рубель значна аслабеў да долара і еўра: да 2,6 беларускіх рублёў за долар, і 3,2 за еўра на 1 верасня. Для параўнання, 8 жніўня, за дзень да выбараў прэзідэнта, даляр і еўра каштавалі каля 2,45 і 2,89 беларускіх рублёў адпаведна.
Паводле РБК