Згубная залежнасць
Беларуская прамысловасць пакуль так і не знайшла альтэрнатывы расійскаму рынку і ў бліжэйшы час рызыкуе зноў страціць у тэмпах росту.
Адзначаны эканамічны рост у беларускай эканоміцы генеруе ў першую чаргу апрацоўчую прамысловасць, у прыватнасці вытворчасць калійных угнаенняў, машын і абсталявання, а таксама дрэваапрацоўку. Узнікае заканамернае пытанне: «Адкуль узяўся рост у галіне, якая вось ужо два гады з'яўляецца чэмпіёнам па падзенні?» На мой погляд, адказ відавочны: у дадзеным выпадку рост прамысловасці цалкам абумоўлены ростам экспарту. Павялічваюцца пастаўкі калійных угнаенняў, абсталявання, прадукцыі дрэваапрацоўкі на знешнія рынкі. Небяспека крыецца ў тым, што калі не браць пад увагу геаграфію паставак калійных угнаенняў, то астатні экспарт дадаецца ў асноўным за кошт росту паставак у Расійскую Федэрацыю.
Расія заўсёды была традыцыйным рынкам збыту для нашай прамысловасці. Аналіз дадзеных знешняга гандлю паказвае, што нават апошні крызіс не пахіснуў дынаміку: дыверсіфікаваць рынкі збыту нам так і не ўдалося, мы ўсё яшчэ вельмі моцна залежым ад сітуацыі на рынку РФ.
Нягледзячы на тое што наша краіна вядзе актыўныя перамовы з Індыяй і Кітаем аб умацаванні гандлёвых сувязяў, асноўны артыкул экспарту ў гэтыя дзяржавы — калійныя ўгнаенні. Як мы ведаем, рынак калію ў значнай ступені залежыць ад сусветнай кан'юнктуры коштаў, такім чынам, і ў дадзеным выпадку пазіцыі Беларусі ўразлівыя.
Экспарт астатніх тавараў па-ранейшаму трывала звязаны з пастаўкамі на расійскі рынак і залежыць ад сітуацыі ў эканоміцы ўсходняй суседкі. У апошні год яна аднаўлялася, як вынік, беларускі экспарт пачаў актыўна нарошчваць абароты. Цяпер тэмп росту прамысловасці ў РФ запаволіўся, і, хутчэй за ўсё, мы не зможам разлічваць на бурны рост паставак айчынных тавараў. Наўрад ці нават зможам захаваць яго на які склаўся узроўні.
Трывожны сігнал: за два сур'ёзных крызісы і падзення аб'ёмаў экспарту ў Расійскую Федэрацыю мы так і не змаглі знайсці альтэрнатыўных рынкаў збыту прадукцыі, выпушчанай прадпрыемствамі апрацоўчай прамысловасці. Яшчэ раз падкрэслю: залежнасць ад РФ захоўваецца, што ставіць беларускую эканоміку ў вельмі нявыгаднае становішча, бо, як вядома, сама расійская эканоміка адчувае моцны ўплыў нафтавых катыровак і з'яўляецца няўстойлівай. Да таго ж у нашай усходняй суседцы пастаянна ўзрастае роля палітычных рызык. Выходзіць, мы прывязаныя да вялізнай крыніцы эканамічных ваганняў і пакуль не можам змяніць сітуацыю.
Рост эканомікі, заснаваны на знешніх фактарах, заўсёды не дужа стабільны. Праўда, у дадзенай сітуацыі радуе, што з'явіліся новыя крыніцы росту. Па-першае, унутраны попыт. Пачалі павышацца зарплаты, і, нягледзячы на тое што іх рост пакуль вельмі павольна адлюстроўваецца на рэальных даходах насельніцтва, актывізавалася раздробны гандаль. Па-другое, надзея, што, калі ў поўным аб'ёме адновяцца пастаўкі расійскай нафты, гэта пазітыўна адаб'ецца на нафтаперапрацоўцы, транспарце і аптовым гандлі. Таму ў нас яшчэ ёсць дадатковыя рэзервы.
Паводле belmarket.by