Біў сваю маці, пісаў расісцкія каментары. Расказваем, што вядома пра польскага салдата, які ўцёк у Беларусь

У апошнія некалькі дзён адна з галоўных тэм дзяржСМІ — уцёкі польскага жаўнера Эміля Чэчкі ў Беларусь. З ім запісалі інтэрв'ю для канала «Беларусь 1», у якім Чэчка распавёў шмат шакуючай інфармацыі: так, паводле яго слоў, польскіх жаўнераў пояць алкаголем і прымушаюць у такім стане патруляваць мяжу, дзе яны рэгулярна ладзяць пакаранні мігрантаў. Пры гэтым інфармацыі пра самога Эміля Чэчку вельмі няшмат. Журналісты zerkalo.io расказваюць, што вядома.

Эміль Чэчка

Эміль Чэчка


Чэчка нарадзіўся ў 1996 годзе ў польскім горадзе Барташыцы. Гэта невялікі населены пункт, у якім, паводле звестак на 2018 год, пражывалі 23 810 чалавек. Барташыцы знаходзяцца на поўначы Польшчы, прыкладна ў дзесяці кіламетрах ад мяжы з Калінінградскай вобласцю Расіі.
Польскія журналісты размаўлялі з жыхарамі горада, спрабуючы даведацца пра тое, якім яны памятаюць Эміля Чэчку. Аднак нічога асаблівага даведацца не ўдалося: людзі, якія вучыліся разам з Эмілем, успамінаюць толькі тое, што ён быў не вельмі спартыўным, а ў школе яго дражнілі з-за знешнасці. Але знаёмыя не ўзгадваюць, каб Чэчка выяўляў прыкметную агрэсію.
— Калі я ўбачыў навіны, яго імя і прозвішча, а потым і твар — я быў у шоку. Не верылася, што Эміль гэта зрабіў. Але яшчэ больш мяне здзівіла тое-сёе іншае. Як такі хлопец наогул мог трапіць у войска? — распавёў журналістам адзін з мясцовых жыхароў.

Пакідаў расісцкія каментары, хацеў трапіць у войска


У Эміля Чэчкі ёсць старонка ў Facebook, але зараз вялікая частка інфармацыі з яе схаваная. Фота профілю загружана 4 лютага 2021-га, і на ім Чэчка стаіць на фоне пашкоджанага аўтамабіля «Mercedes», які, верагодна, незадоўга да здымкі вылецеў у кювет. У каментары пад фота Чэчка піша: «Так заканчваюць жыццё старыя заднепрывадныя аўто».
На іншым фота профілю, загружаным 27 снежня 2020-га, Чэчка можна ўбачыць з гітарай у руках. Ёсць і відэа, на якім ён грае на інструменце. У профілі захавалася мноства старонак і персон, якія хлопец у розны час адзначыў, як упадабаныя. У спісе можна адшукаць гістарычныя паблікі, ТБ-шоу, відэа і музычных выканаўцаў. Ёсць сярод упадабаных ім персон і былы прэзідэнт ЗША Дональд Трамп. У цэлым, нічога характэрнага ў профілі Чэчкі ў сацыяльнай сетцы няма.
Затое ў Facebook можна знайсці некалькі каментароў, якія малады чалавек пакідаў на іншых старонках. Некаторыя з іх можна расцаніць як расісцкія. Напрыклад, пад малюнкам з выявай цемнаскурых лекараў і подпісам «5 чарнаскурых лекараў ратуюць члена Ку Клукс Клана» (расісцкая арганізацыя, якая катуе цемнаскурых), Чэчка піша: «Цікава, ці застаўся ў яго гадзіннік пасля аперацыі?»
Іншы каментар пакінуты пад малюнкам з пытаннем аб тым, ці варта адмяніць дні Афрыкі ў польскім горадзе Лодзь. Чэчка адказвае пытаннем на пытанне: «Хіба дні Афрыкі не павінны праходзіць у Афрыцы?»
Сярод YouTube-каналаў, якім цікавіўся Чэчка, ёсць CEPERolkV4 — ён прысвечаны палітыцы, пераважна дзейнасці польскай партыі «Канфедэрацыя свабоды і незалежнасці». Гэта аб'яднанне еўраскептыкаў, якое выступае ў тым ліку за забарону абортаў, увядзенне смяротнага пакарання і абарону моладзі ад «гей-прапаганды».
Суседзі Чэчкі распавядалі, што ён выглядаў ветлівым маладым чалавекам, шмат часу праводзіў, рамантуючы свой аўтамабіль.
Польскім журналістам удалося пагутарыць з некаторымі былымі працадаўцамі Чэчкі ў Барташыцах. Адзін з іх, дырэктар фірмы па абслугоўванні будаўнічага інструменту, распавёў, што Чэчка працаваў у іх два месяцы з верасня 2018-га, меў дыплом тэхніка-мехатроніка. На працу яго накіравала Працоўная служба. Паводле ўспамінаў працадаўцы, з самага пачатку малады чалавек гаварыў, што не плануе затрымлівацца надоўга, бо хоча стаць вайскоўцам.
— Ён быў моцным хлопцам, для яго не было праблемай што-небудзь перанесці або загрузіць. Я даваў яму даручэнні, і ён іх выконваў, аднак думкамі ён ужо быў у войску, — успамінае мужчына.
Увосень таго ж года Чэчка нядоўга працаваў будаўніком. Дырэктар фірмы распавёў, што неўзабаве пасля працаўладкавання малады чалавек пайшоў на трохмесячны курс ваеннай падрыхтоўкі. Пасля гэтага на працы ён не з'яўляўся. Працадаўца тэлефанаваў Чэчку, і той адказваў, што пасля ваеннай падрыхтоўкі яму паложаны месяц аплачваемага адпачынку. Дырэктар распавёў, што ў фірме навялі даведкі ў арміі і ім сказалі, што ніякі адпачынак яму не паложаны. Пасля гэтага Чэчку звольнілі за парушэнне працоўнай дысцыпліны.

Чакаў суду ў канцы снежня?

Эміль Чэчка спачатку служыў у родным горадзе, аднак пазней яго перавялі ў Венгажэва (невялікі горад у Варміньска-Мазурскім ваяводстве). І ўжо адтуль адправілі на мяжу. Журналісты выдання «Fakt» высветлілі некаторыя іншыя падрабязнасці мінулага Чэчкі. Паводле іх інфармацыі, апошнія месяцы ён чакаў разгляду сваёй апеляцыі ў судзе. А судзілі яго за тое, што вясной 2021-га Чэчка збіў сваю маці.
— 7 мая 2021-га неаднаразова ўдарыў пацярпелую адкрытай далонню па твары і патыліцы, пасля чаго абедзвюма рукамі сціснуў яе шыю. Таксама ўдарыў кулаком і галавой у твар, пагражаў пацярпелай забойствам, — распавёў прэс-сакратар акруговага суда Ольштына Альгерд Дамброўскі-Жагальскі.
Журналісты паведамляюць, што тады Чэчку затрымала вайсковая паліцыя. На судзе высветлілася, што малады чалавек з 2020 года здзекаваўся з маці, крычаў на яе, прымушаў купляць алкаголь і цыгарэты. Чэчку прысудзілі да шасці месяцаў пазбаўлення волі, забаранілі набліжацца да жанчыны бліжэй чым на 50 метраў і звязвацца з ёй цягам года. Чэчка абскардзіў свой прысуд і чакаў паўторных слуханняў, якія прызначаны на 29 снежня. У чаканні разгляду апеляцыі Чэчку зноў адправілі на мяжу. На момант дэзертырства з войска ён з'яўляўся вайскоўцам 11-га Мазурскага артылерыйскага палка 16-й Паморскай механізаванай дывізіі імя караля Казіміра.
Калі інфармацыя, атрыманая польскімі журналістамі, слушная, то ў выпадку адхіленні скаргі Чэчку накіравалі б адбываць пакаранне ў выглядзе пазбаўлення волі ўжо ў бліжэйшыя дні.
Таксама ў прэс-службе польскай вайсковай паліцыі паведамлялі, што на выходных 11-12 снежня Эміля Чэчку затрымалі паліцыянты на дарозе каля горада Гіжыцка. Паводле інфармацыі ведамства, ён у яго крыві было 1,5 праміле алкаголю. Ён не сказаў паліцыянтам, што з'яўляецца вайскоўцам. У гэтым выпадку яны б выклікалі ваенную паліцыю. У інтэрв'ю «Беларусь 1» Чачко прызнаў гэты выпадак і заявіў, што салдатам «даюць алкаголь»:
 Ды і таму збег праз калючы дрот — таму, што ў мяне забралі правы. Выдатны падыход. Кожны раз, калі я распавядаў пра які-небудзь выпадак, да якога нас прымушалі, заўсёды за гэтым стаяла вялікая колькасць алкаголю, які давалі салдатам. А потым кажуць, што я ехаў п'яным.
Нагадаем, Эміль Чэчка, паводле інфармацыі беларускіх уладаў і СМІ, збег у Беларусь 16 снежня. Ён папрасіў палітычнага прытулку. У Польшчы ў дачыненні да яго распачатая крымінальная справа за дэзерцірства — яму пагражае пакаранне аж да 10-ці гадоў пазбаўлення волі. У сувязі з інцыдэнтам былі звольненыя яго камандзіры. Раней Эміль Чэчка заявіў на дзяржТБ, што польскія вайскоўцы застрэлілі валанцёраў, якія хацелі дапамагчы мігрантам.