Як і дзе ў Мінску прыбіраюць апалую лістоту
Лістапад у сталіцы ў разгары, як і ўборка апалай лістоты. Куды яе вязуць з мінскіх вуліц і як маглі б выкарыстоўваць — у матэрыяле карэспандэнта агенцтва «Мінск-Навіны».
Існуюць дзве супрацьлеглыя думкі: адны спецыялісты лічаць, што ў апалым лісці зімуюць шкоднікі і ўзбуджальнікі хвароб, змяшчаецца значная колькасць забруджвальных рэчываў і таму прыборка лістоты ідзе дрэвам на карысць, іншыя адзначаюць, што апалае лісце ўяўляюць сабой каштоўнае арганічнае ўгнаенне, якое падвышае урадлівасць глебы, абараняюць яе ад прамярзання.
Яшчэ пару гадоў таму раслінныя адходы, у склад якіх уваходзіць і апалае лісце, у асноўным звозілі на палігон бытавых адходаў. У цяперашні час маюцца пляцоўкі для кампаставання раслінных адходаў, якія з'яўляюцца другаснымі матэрыяльнымі рэсурсамі, таму хаваць іх забаронена. Куды падзець зараз галоўны атрыбут залатой восені? Адказ відавочны — перапрацоўваць і выкарыстоўваць для якіх-небудзь мэтаў.
Восеньскую другсыравіну можна перадаць некаторым сталічным прадпрыемствам, якія займаюцца вывазам адходаў. Напрыклад, у кампаніі «Рэмондыс» ёсць кампостная пляцоўка, дзе расліннасць раскладаюць, ператвараючы ва ўгнаенне. Праўда, за тое, каб лістоту там прынялі, прыйдзецца заплаціць.
У перспектыве свая лінія па кампаставанні павінна з'явіцца і ў «Мінскзелянбуда». З яе дапамогай азеляніцелі змогуць ствараць урадлівы грунт не толькі з лісця, але і з травы, а таксама адходаў драўніны.
У раёнах горада вызначылі месцы, куды прадпрыемства зялёнага будаўніцтва і жыллёва-камунальнай гаспадаркі могуць звазіць лістоту з абслугоўваемых тэрыторый для часовага захоўвання. Частку апалага лісця гатовы прыняць у дар «Спецкамбінат КБА», каб выкарыстоўваць на могілках для ўцяплення на зіму участкаў пад будучыя пахаванні.
У свеце ўжываюць больш за дзясятак спосабаў ўтылізацыі апалай лістоты. Акрамя звальвання яе на смеццевых палігонах, якое практыкуецца ў шэрагу краін, лістоту ператвараюць ва ўгнаенне шляхам кампаставання (прычым існуе некалькі метадаў), закопваюць у спецыяльна адведзеных месцах, пераворваюць з глебай, выкарыстоўваюць для вырабу цвёрдых відаў паліва. Напрыклад, у Вялікабрытаніі з падсушаных і спрэсаваных апалых лісцяў вырабляюць «экадровы», якія пры гарэнні вылучаюць шмат цеплавой энергіі. Драбленне і прэсаване лістоты ў некаторых краінах ужываюць для рэнатуралізацыі звалак. А некаторыя вынаходнікі прыдумляюць спосабы вытворчасці з яе паперы. Дзе-нідзе лістоту спальваюць на смеццязаводах, абсталяваных комплекснай сістэмай ачысткі дыму. У гэтым выпадку рэшткавы попел пасля тэрмічнай апрацоўкі ў далейшым выкарыстоўваюць у якасці мінеральнага ўгнаення, але толькі пераканаўшыся ў яго экалагічнай бяспецы. А проста спальваць у вогнішчах лісце з гарадскіх вуліц небяспечна. У большасці краін Еўропы і ў Паўночнай Амерыцы гэта нават забаронена заканадаўча. І гэта нядзіўна: у працэсе гарэння ўтворыцца дым, у складзе якога пыл, аксід азоту, угарны газ, цяжкія металы і шэраг небяспечных канцэрагенных злучэнняў.
Дзе прыбіраюць лістоту ў Мінску, а дзе — не
У скверах, на бульварах і вуліцах горада лістоту прыбіраюць цалкам. У першую чаргу гэта звязана з бяспекай: на мокрых лістах на пешаходных дарожках лёгка паслізнуцца і атрымаць траўмы. А з-за ветру лістота з гэтых тэрыторый у любы момант можа апынуцца на тратуары. З тых жа меркаванняў паўсюдна горнуць лістоту і ў дварах. А вось пры ўборцы паркаў дзейнічае іншае правіла. Там чысцяць ад лісця толькі пяціметровыя зоны ўздоўж пешаходных дарожак, ўваходных груп, дзіцячых гульнявых пляцовак і зон правядзення масавых мерапрыемстваў. На астатніх участках лісце застаецца зімаваць, грэючы глебу. Паступова перагніваючы, яно ператвараецца ў натуральнае ўгнаенне. Пакідаючы лістоту на зямлі, азеляніцелі спрыяюць захаванню біяцэнозу, ствараюць камфортныя ўмовы для птушак, казурак і іншай жыўнасці. Да таго ж гэта эканоміць сродкі, якія давялося б выдаткаваць на ўборку і транспарціроўку другаснай сыравіны.