Не адны гумовыя кулі: што ўжываюць для разгону пратэстаў у Беларусі

На акцыях пратэсту ў Беларусі кожныя выхадныя затрымліваюць сотні чалавек. Сілавікі пры гэтым выкарыстоўваюць розныя спецсродкі. DW сабрала дадзеныя аб тым, што менавіта ўжываецца супраць дэманстрантаў.

Фота Дзмітрыя Дзмітрыева
Падчас акцыі пратэсту ў нядзелю, 1 лістапада, відавочцы заўважылі ў цэнтры Мінска калону з некалькіх бронеўсюдыходаў без нумароў, але з буйнакалібернымі кулямётамі, а таксама спецыяльную ваенную тэхніку. Да таго Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што дэманстранты "пераступілі чырвоныя лініі" і што цяпер сілавікі будуць дзейнічаць жорстка: "З сённяшняга дня мы ў палон нікога не бярэм. Калі хтосьці дакранецца да вайскоўца, ён павінен сысці адтуль як мінімум без рук".
Заўважаныя бронеаўтамабілі — гэта "Ліс-ПМ" і Volat V1, такія машыны з'яўляліся ў горадзе і на пачатку верасня, тлумачыць у інтэрв'ю DW журналіст tut.by Дзяніс Буркоўскі.

Паводле яго слоў, значную частку свайго арсенала беларускія сілавікі прадэманстравалі ўжо падчас "гарачай стадыі" падаўлення пратэстаў — 9-11 жніўня, але потым з'яўляліся і раней не заўважаныя мадэлі зброі і тэхнікі. DW распавядае, што ўлады Беларусі ўжываюць для падаўлення пратэстаў у краіне.

Дубінкі, слезацечны газ, гумовыя кулі

Вулічныя дэманстрацыі ў Беларусі ў асноўным разганяе АМАП: гэта мужчыны, як правіла, апранутыя ва ўсё чорнае, часта яны не маюць ніякіх нашывак на форме. Акрамя таго, у падаўленні пратэстаў ўдзельнічаюць супрацоўнікі антытэрарыстычных падраздзяленняў МУС і КДБ Беларусі — адпаведна "Алмаза" і "Альфы", а таксама байцы спецатрада адмысловага прызначэння (САХР) унутраных войскаў.

Так, амапаўцам выдаюць кайданкі, шлемы, гумовыя дубінкі, шчыты, аўстрыйскія пісталеты Glock, у верасні ў іх былі заўважаныя амерыканскія драбавік Mossberg. Акрамя дубінак для падаўлення пратэстаў АМАП актыўна ўжывае электрошокеры і балончыкі са слезацечным газам. Яго распыляюць у твар пратэстоўцам перад тым, як пачаць затрыманні.
Сілавікі страляюць гумовымі кулямі з помпавых стрэльбаў, мяркуючы па ўсім, як у паветра, так і ў дэманстрантаў. Такой куляй мог быць забіты першы загінулы падчас акцый пратэсту ў Беларусі — мінчук Аляксандр Тарайкоўскі, заявіў цяпер ужо былы кіраўнік МУС Юрый Караеў. "Я не следчы. Так, ён памёр ... Але мы не ўжывалі агнястрэльнай зброі, а толькі тое, якое з'яўляецца не смяротным", — сказаў Караеў.

Святлашумавыя боепрыпасы

На Маршы пенсіянераў 12 кастрычніка адзін з сілавікоў стрэліў з траўматычнага пісталет "Аса" — спачатку ў паветра, а затым у бок дэманстранта. Пісталет быў зараджаны святлашумавымі патронамі, паведаміла пазней сталічная міліцыі.
Акрамя гэтага супраць пратэстуючых выкарыстоўваюць святлашумавыя гранаты, іх запускаюць з гранатамётаў ГМ-94, помпавых драбавікоў ці проста кідаюць. Па дадзеных tut.by, на Маршы гонару 11 кастрычніка ў Мінску сілавікі ўжылі боепрыпас, які нагадвае касетную святлашумавую гранату савецкай распрацоўкі РГК-60СЗ. Такая граната спачатку разрываецца ў паветры, потым разлятаецца на некалькі элементаў, кожны з якіх выбухае ўжо асобна.

Вадамёты, бронетэхніка і "Сонечны захад"

Пры разгоне дэманстрантаў таксама былі задзейнічаны вадамёты "Драпежнік" і "Цунамі", на стыхійным мітынгу 23 верасня з іх палівалі пратэстуючых вадкасцю аранжавага колеру.
Яркі колер вадкасці быў патрэбны, каб пазначаць пратэстуючых, распавёў пазней начальнік прэс-службы ўнутраных войскаў Уладзімір Пархомцаў: "Пры затрыманні гэта будзе доказам іх удзелу ў масавым мерапрыемстве". Паводле яго слоў, для гэтага ў ваду дадавалі харчовую фарбу "Сонечны захад", якую выкарыстоўваюць пры выпуску кандытарскіх вырабаў.

Удзельнікі апошніх масавых акцый звяртаюць увагу на тое, што невядомыя пачалі пазначаць іх пейнтбольнымі маркерамі. На вуліцах Беларусі падчас дэманстрацый з'яўляліся бронеаўтамабілі "Зубр", "Тыгр", БТР-70МБ, БТР-80, а таксама "Ліс-ПМ" і Volat V1. Дзве апошнія мадэлі вырабляюцца ў самой Беларусі, у дні пратэстаў яны былі заўважаныя каля палаца Незалежнасці — рэзідэнцыі Аляксандра Лукашэнкі.

Загараджальныя комплексы

У якасці загарод беларускія сілавікі ўжываюць калючы дрот, сістэму "Забор-бар'ер" з драцяной сеткі і штурмавы загараджальны комплекс "Рубеж". Ён, у адрозненне ад першай сістэмы, складаецца і з сеткі, і з металічных лістоў.

У канцы кастрычніка мясцовыя журналісты звярнулі ўвагу на новы тып загарод, якія зроблены на базе процітанкавых ракетных комплексаў "Конкурс". Такія, напрыклад, усталёўвалі на праспекце Пераможцаў, каб перакрыць дэманстрантам дарогу да рэзідэнцыі Лукашэнкі. Яе падчас пратэстаў традыцыйна ахоўваюць некалькі бронетранспарцёраў.