Не жылі багата — няма чаго і пачынаць!

Шырока вядомая показка пра тое, яе праўнучка дзекабрыста, пабачыўшы рэвалюцыю ў 1917-м, усхвалявана пацікавілася, чаго хочуць рэвалюцыянеры. І ёй адказалі: «Каб не было багатых». «Эх — расчаравалася яна, — мой прадзед хацеў, каб не было бедных». Кіраўнік Беларусі — сапраўдны выхадзец з СССР, і таму ён таксама расчараваў бы тую праўнучку.

Ілюстрацыйнае фота з cherikovnews.by

Ілюстрацыйнае фота з cherikovnews.by

Лукашэнка дагэтуль лічыць, што для вясёлых моладзевых святаў дастаткова аднаго гармоніка. Падчас наведвання Касцюковіч яму задалі пытанне, як ён ставіцца да выпускных, якія «ператвараюцца ў шоу на лімузінах і з наведваннем забаўляльных устаноў».

«Да таго, пра што вы сказалі, стаўлюся вельмі негатыўна. Гэта павінна быць свята, куды ідуць дзяўчына, хлопец, за рукі ўзяўшыся, — кампаніяй, калектывам. Патанчаць, сустрэнуць світанак. Гэта вельмі важна», — сказаў ён і ў кантэксце выпускных згадаў, што нельга «дапускаць расслаення».

«А як іншыя глядзяць? А як бацькі глядзяць? Гэта няправільна. Я публічна кажу: нам нельга гэта культываваць, нельга нам гэта падтрымліваць. Гэта дрэнна», — заявіў ён і канешне ж, даручыў узяць «на жорсткі кантроль» правядзенне выпускных. Займацца гэтым будуць члены ўрада і кіраўнік Адміністрацыі прэзідэнта.

Па-першае, ва ўсім свеце бацькі будуць толькі задаволеныя, калі іх дзеці, скончыўшы школу, будуць не швэндацца па вуліцы, узяўшыся за ручкі, а паедуць у спецыяльна прызначанае завядзенне, каб адзначыць заканчэнне школы. Там больш бяспечна, прынамсі. Па-другое, калі нам «нельга падтрымліваць» імкненне людзей да лепшага жыцця — то што нам яшчэ падтрымліваць? І гэта, канешне, не пра лімузіны для школьнікаў, аднак жыць лепш, чым жылі іх бацькі — гэта натуральнае жаданне маладых людзей. І не дзіўна, што цяпер найбольш таленавітыя і перспектыўныя з іх імкнуцца навучацца за мяжой. Бо, «дзякуючы» нашаму правадыру шмат беларусаў аказаліся за мяжою. І выявілася, што атрымаць еўрапейскую адукацыю не так ужо і цяжка, і не так дорага каштуе ў параўнанні з тымі ж айчыннымі вну.

Ну а тое, што чальцы ўраду і кіраўнік Адміністрацыі прэзідэнта будуць персанальна назіраць за правядзеннем выпускных… А што ім яшчэ рабіць?

Можна было б адправіць іх на вырашэнне праблемы дэфіцыту знешняга гандлю? Бо імпарт тавараў працягвае расці апераджальнымі тэмпамі ў параўнанні з экспартам. Экспарт у першым квартале вырас на 1,05% да 9,825 млрд долараў. Імпарт пры гэтым павялічыўся на 2,75% да 10,76 млрд долараў. То-бок, дэфіцыт замежнага гандлю склаў 934 млн долараў, што на 24,8% больш, чым за аналагічны перыяд мінулага года.

Але кіраўнік дзяржавы лічыць, што на вырашэнне сур’ёзных праблем у яго падначаленых мазгоў не хопіць. Іх узровень — выпускныя. Менавіта так трэба разумець ягоныя словы.

Рэйтынгавае агенцтва Moody's правяло паўторную ацэнку прымальнасці крэдытных рэйтынгаў Беларусі. Па яе выніках бягучыя рэйтынгі былі пацверджаны на ўзроўні «С».

Moody's па-ранейшаму разглядае выплаты па еўрааблігацыях у нацыянальнай валюце ў якасці дэфолту. Таксама ў справаздачы гаворыцца, што гэты рэйтынг «адлюстроўвае абмежаваную здольнасць Беларусі абслугоўваць свой абавязак ва ўмовах узмацнення жорсткасці санкцый у адказ на падтрымку ваеннага ўварвання Расіі ва Украіну. Moody's чакае, што санкцыі нанясуць доўгатэрміновы ўрон эканоміцы і дзяржаўным фінансах, бо падтрымка з боку Расіі толькі часткова кампенсуе іх уздзеянне, што прывядзе да вельмі высокай рызыкі дэфолту па бягучых і будучых выпусках даўгавых абавязацельстваў, у той час як гандлёвая і фінансавая залежнасць Беларусі ад Расіі мае намер працягнуць рост».

Агенцтва мяркуе, што рост ВУП у 2024 годзе замарудзіцца да 1,5%. Паводле ацэнак Moody's, дзяржаўны доўг Беларусі ў 2023 годзе складаў каля 45% ВУП і, верагодна, застанецца прыкладна на гэтым узроўні ў гэтым годзе.

«Стабільны прагноз паказвае на тое, што крэдытны профіль Беларусі наўрад ці істотна палепшыцца, калі санкцыі не будуць знятыя, чаго мы не чакаем у сярэднетэрміновай перспектыве.

«C» з'яўляецца самым нізкім рэйтынгам па рэйтынгавай шкале Moody's, і малаверагодна, што рэйтынг Беларусі падымецца з бягучага становішча, калі санкцыі не будуць знятыя, што стане ключавой умовай для аднаўлення выплат па знешнім доўгу ў замежнай валюце. Нават у выпадку адмены санкцый пазіцыя Беларусі па ліквіднасці, верагодна, застанецца вельмі слабой, што абмяжоўвае яе здольнасць абслугоўваць суверэнную запазычанасць», — адзначылі ў Moody's.

Такім чынам, па меркаванні экспертаў сусветнага крэдытнага агенцтва, урон эканоміцы Беларусі, нанесены санкцыямі, мае доўгатэрміновы характар, і паляпшэння гэтай сітуацыі адмыслоўцы не бачаць нават у сярэднетэрміновай перспектыве. З гэтай высновы самы час згадаць, за што на нашую краіну былі накладзеныя санкцыі, і хто з’яўляецца гэтаму першапрычынай. Узгадаць гэта карысна.

І, варта зазначыць, што справаздача Moody's з такімі несуцяшальнымі высновамі — гэта яшчэ аптымістычная і пазітыўная падзея. Таму што два іншыя крэдытныя агенцтвы «вялікай тройкі» — Fitch і S&P — увогуле адмовіліся ад публікацыі рэйтынгаў Беларусі. То-бок, Fitch і S&P не бачаць у РБ ніякай перспектывы, а вось Moody's яшчэ трымаецца.

І з гэтым чальцы ўрада і кіраўнік Адміністрацыі прэзідэнта таксама, падаецца, зрабіць нічога не могуць.

І ў чарговы раз парадаваў нас Нацыянальны цэнтр абароны персанальных даных. Ён заявіў, што навучанне на платформе ZOOM супярэчыць беларускаму заканадаўству, у прыватнасці, указу «Аб мерах па ўдасканаленні выкарыстання нацыянальнага сегмента сеткі Інтэрнэт». Па меркаванні НЦАПД, пры аказанні адукацыйных паслуг праз відэаканферэнцыі ZOOM «мае месца трансгранічная перадача персанальных даных (у тым ліку ў краіны з неналежным узроўнем іх абароны)».

У якасці альтэрнатывы НЦАПД рэкамендуе ўжываць для навучання «інфармацыйныя сеткі, сістэмы і рэсурсы нацыянальнага сегмента Інтэрнэту, размешчаныя на тэрыторыі Беларусі і зарэгістраваныя ва ўстаноўленым парадку».

Хто ў Беларусі прыдумаў альтэрнатыву ZOOM і Google Meet, не паведамляецца. Таксама не паведамляецца, ці быў у РБ скасаваны закон, па якім Следчы камітэт можа атрымліваць даныя з інфармацыйных сістэм, якія ўтрымліваюць персанальныя даныя грамадзян, без іх згоды.

Фактычна, НЦАПД просіць грамадзян карыстацца платформамі (ёсць яны ці не — невядома), які ў любы момант даступныя сілавікам. І гэты цэнтр «абараняе» персанальныя даныя?

Ну, а пасля таго, як «Кіберпартызаны» выкачалі 40 тысяч зваротаў у КДБ, узламаўшы іх сайт, пра якую «абарону персанальных даных» у Беларусі можа ісці гаворка?

І, што цікава, за гэты правал ніхто не быў пакараны. Хаця ведамстваў, якія ў нас абараняюць гэтыя даныя — ад НЦАПД і ААЦ да Міністэрства інфармацыі. У сямі нянек дзіцё крывое, але нехта ж павінен быў за гэта адказаць?

Цікава, што там яшчэ ў «Кіберпартызанаў» у кубышцы?