Па 20 акругах Мінска ініцыююць адкліканне дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў

На 20 выбарчых акругах Мінска частка выбаршчыкаў ініцыявала адкліканне дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў. Пра тое, што ў грамадзян ёсць такое права, напярэдадні нагадаў сябра Прэзідыума Каардынацыйнай Рады Павел Латушка.

52f9b6470f6f8737f794ffc8dacbcf48.jpg


Аб праве грамадзян на адкліканне абраных імі дэпутатаў, калі тыя страцілі іх давер, нагадаў сябра Прэзідыума Каардынацыйнай Рады Павел Латушка.
— 109 са 110 дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў глядзяць на тое, што адбывацца ў краіне, і нічога не рабяць. < ... > Дэпутаты абавязаны абараняць інтарэсы сваіх выбаршчыкаў і несці адказнасць за сваё бяздзеянне, — заявіў Латушка.
Да гэтага часу ініцыятыва «Сумленныя людзі» запусціла праект #ВыНасДажеНеПредставляете, які дапамагае ініцыяваць сход выбаршчыкаў па пытанні адклікання дэпутата. За суткі форму для атрымання ўзору адпаведнай заявы спампавала больш за 1500 чалавек, паведамляецца ў афіцыйным телеграм-канале ініцыятывы.
На 20 выбарчых акругах Мінска ўжо ініцыяваная працэдура збору подпісаў за правядзенне сходу, на якім будзе пастаўленае пытанне аб адкліканні свайго дэпутата Палаты прадстаўнікоў.
А выбаршчыкі Сеніцкай выбарчай акругі № 76 пайшлі далей. Яны ўжо сабралі патрэбную колькасць подпісаў і падалі заяву ў сельсавет на правядзенне сходу, на якім выкажуцца за ці супраць адклікання дэпутата Людмілы Падлужнай.
У Сеніцы мясцовыя жыхары падрыхтавалі заяву аб правядзенні сходу, на якой будзе вырашацца пытанне аб адкліканні дэпутата, паведамілі аб сваіх намерах у мясцовым чаце. У выніку на працягу трох гадзін пад заявай падпісаліся 150 выбаршчыкаў — дастаткова, каб зрабіць наступны крок.
У дакуменце мясцовыя жыхары паказалі на шэраг парушэнняў падчас выбарчай кампаніі і адсутнасць, на думку заяўнікаў, спробаў дэпутата абараніць правы выбаршчыкаў, чые інтарэсы ён прадстаўляе.
24 жніўня выбаршчык з Мінскага раёна Сяргей Смірноў падаў заяву ў мясцовы сельсавет. Такая ж працэдура, па яго словах, стартавала і ў іншых сельсаветах гэтага выбарчай акругі.
— Алгарытм дзеянняў досыць просты, хоць і шматкрокавы. У кожным сельскім савеце ўтворыцца незалежная група, якая збірае подпісы, піша заяву, падае яго ў свой сельсавет.
Далей мясцовыя жыхары правядуць сход, на якім выслухаюць бакі дэпутата і ініцыятараў яго адклікання і прагаласуюць, ці хочуць яны яго адклікаць. Калі больш за палову прысутных выкажуцца "за", сфармуецца ініцыятыўная група, справа дойдзе да ЦВК, і пры яго станоўчым рашэнні пачнецца працэдура збору подпісаў за адкліканне дэпутата, абранага ў 2019 годзе на Сеніцкай выбарчай акрузе № 76.
Пасля праходжання неабходных бюракратычных працэдур будучай ініцыятыўнай групе трэба будзе сабраць каля 12,5 тысячы подпісаў выбаршчыкаў гэтай акругі. Але Смірноў ўпэўнены, што ў іх усё атрымаецца.
— Акрамя Сеніцы цяпер фармуюцца ініцыятыўныя групы ў Ждановічах, Шчомысліцы, Міханавічах, Мачулішчах. Там на месцах ёсць актыўныя людзі. Калі мы пройдзем усе папярэднія этапы, то наперадзе вельмі вялікая праца. І людзі, якія ўключаюцца, разумеюць, што гэта не тое ж, што выйсці на мітынг, тут праца вялікая і трэба ісці да канца, — распавядае Сяргей Смірноў.
Ён падкрэслівае важнасць такой працэдуры, каб «дэпутаты ведалі, што людзі, якія іх абралі, не толькі маюць права, але і ўмеюць адклікаць».
Хто мае права адклікаць дэпутата Палаты прадстаўнікоў?

Адклікаць дэпутата Палаты прадстаўнікоў могуць выбаршчыкі акругі, дзе ён быў абраны. Як вынікае з артыкула 129 Выбарчага кодэкса, парламентарый можа быць адкліканы, калі ён не апраўдаў даверу сваіх выбаршчыкаў. Гэта можа выяўляцца ў невыкананні прадугледжаных законам дэпутацкіх абавязкаў, парушэнні Канстытуцыі або законаў, здзяйсненні дзеянняў, якія дыскрэдытуюць дэпутата.
Працэдура адклікання дэпутата прапісаная ў Выбарчым кодэксе і ў законе "Аб статусе дэпутата Палаты прадстаўнікоў, члена Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу".
Пытанне аб адкліканні дэпутата можа быць распачатае на сходзе выбаршчыкаў акругі, ад якога абраны дэпутат, гаворыцца ў арт.131 Выбарчага кодэкса. Але гэтаму папярэднічае яшчэ некалькі этапаў.
Як праходзіць падрыхтоўка да адклікання дэпутата?

Першы этап — складанне пісьмовай заявы аб правядзенні сходу выбаршчыкаў аб адкліканні дэпутата і яго падача ў мясцовы Савет дэпутатаў. Важна, каб у заяве былі пазначаныя матывы, па якіх выбаршчыкі хочуць ініцыяваць адкліканне іх прадстаўніка ў парламенце.
Ініцыяваць такі сход па законе могуць выбаршчыкі акругі, ад якой абраны дэпутат. Ініцыятары склікання сходу выбаршчыкаў звяртаюцца да старшыні мясцовага Савета дэпутатаў, на тэрыторыі якога плануецца правесці сход выбаршчыкаў, з пісьмовай заявай аб скліканні такога сходу. Прычым пад заявай трэба будзе сабраць подпісы 150 выбаршчыкаў акругі.
Рашэнне аб правядзенні сходу прымаецца на працягу 10 дзён пасля рэгістрацыі заявы ў мясцовым органе ўлады. І пры станоўчым рашэнні яшчэ праз тры дні выбаршчыкам паведамляюць дату, час і месца яго правядзення.
Дарэчы, у выпадку адхілення прапановы аб правядзенні такога сходу яго ініцыятары атрымліваюць копію рашэння і ў трохдзённы тэрмін могуць яго абскардзіць у раённым або гарадскім судзе. А рашэнне суда ўжо будзе канчатковым.
Як праходзіць сам сход?

За 10 дзён да сходу ініцыятары пісьмова паведамляюць пра яго свайму дэпутату, а таксама перадаюць інфармацыю ў Палату прадстаўнікоў аб даце і месцы правядзення сходу выбаршчыкаў і матывах, якія сталі падставай для ўзняцця пытання аб адкліканні дэпутата.
На сходзе павінны прысутнічаць не менш за 300 выбаршчыкаў акругі. Прычым, як вынікае з артыкула 132 Выбарчага кодэкса, кожны выбаршчык рэгіструецца, паказваючы свае дадзеныя і пакідаючы подпіс, пацвярджаючы тым самым свой удзел.
На сходзе, як вынікае з мэты яго правядзення, разглядаюцца прапановы аб узбуджэнні пытання аб адкліканні дэпутата, аб правядзенні збору подпісаў выбаршчыкаў акругі ў падтрымку гэтай прапановы і аб утварэнні ініцыятыўнай групы па зборы подпісаў у падтрымку прапановы аб узбуджэнні пытання аб адкліканні дэпутата. Пры гэтым сам дэпутат мае права выступіць перад прысутнымі выбаршчыкамі.
Па выніку складаецца пратакол, які ў выпадку калі больш за палову прысутных на сходзе прагаласавалі за адкліканне дэпутата, разам з іншымі дакументамі перадаецца ў Цэнтральную камісію, якая на працягу 15 дзён прымае рашэнне аб рэгістрацыі ініцыятыўнай групы.
Далей — збор подпісаў і галасаванне

Атрымаўшы адпаведныя пасведчанні, на працягу 45 дзён ініцыятыўная група збірае подпісы выбаршчыкаў сваёй акругі аб адкліканні дэпутата. Па законе такіх подпісаў выбаршчыкаў трэба будзе сабраць не менш чым 20% ад спісачнага складу выбаршчыкаў акругі.
Калі подпісы сабраныя, ЦВК у тэрмін да 15 дзён іх правярае, пасля чаго прымае рашэнне аб прызначэнні галасавання аб адкліканні дэпутата Палаты прадстаўнікоў. Пасля гэтага вызначаецца дата галасавання аб адкліканні дэпутата. Прызначаецца яно не раней аднаго месяца і не пазней двух месяцаў пасля такога рашэння.
Галасаванне лічыцца адбыўшымся, калі ў ім прыняло ўдзел больш за палову выбаршчыкаў. І калі больш за палову прагаласаваўшых выказваецца за адкліканне, то дэпутат адклікаецца і прызначаюцца новыя я выбары па канкрэтнай выбарчай акрузе.

Паводле tut.by/