Пад Жабінкай пачалі будаваць другую «лінію Хрэніна»
У ваколіцах вёскі Сакі (Жабінкаўскі раён Брэсцкай вобласці) пачаліся работы па інжынерным абсталяванні агнявых пазіцый, якія ўключаюць у сябе будаўніцтва сістэмы акопаў, траншэй і бліндажоў. Зыходзячы з маштабаў будаўніцтва, пакуль размова ідзе аб будоўлі апорнага пункта, які можа быць элементам умацаванага раёна.
Схема элементаў умацаванага раёна ў Гомельскім раёне / Фота: ВоенТВ
Апорны пункт — гэта ўчастак мясцовасці, частка раёна абароны, абсталяваныя ў інжынерных адносінах, прыстасаваныя да кругавой абароны і абароненыя ўзводам / ротай. Складаецца з асноўных і запасных пазіцый аддзяленняў, агнявых пазіцый для бронетэхнікі (БМП, БТР, танкаў) і пасаг агнявых сродкаў.
Умацаваны раён — гэта раён мясцовасці, абсталяваны ў інжынерным стаўленні для абароны, лінія абароны ў выглядзе вузлоў супраціву доўгачасовых умацаваных пазіцый, якія знаходзяцца ва ўзаемадзеянні і ўтвараюць агульную групу.
На будаўніцтве апорнага пункта задзейнічаная, у тым ліку і цяжкая будаўнічая тэхніка (экскаватары, аўтакраны). Для абсталявання апорнага пункта плануюць выкарыстоўваць «зубы дракона», аўтамабільныя покрыўкі, дошкі, бярвёны, а таксама бетонныя блокі. У працах бяруць удзел як «грамадзянскія» будаўнікі, так і беларускія вайскоўцы.
«Зубы дракона» (або бетонны тэтраэдр) — гэта квадратна-пірамідальныя ўмацаванні з жалезабетону. Вышыня аднаго «зуба» — ад 90 да 120 см. Падобныя ўмацаванні ўпершыню выкарыстоўвалі падчас Другой сусветнай вайны, каб перашкаджаць руху танкаў і пяхоты. Галоўная іх задача — запаволіць і накіраваць бронетэхніку ў зоны паразы. Вядомасць «зубы дракона» атрымалі дзякуючы іх выкарыстанню для збудавання так званай «засечнай рысы» на акупаваных тэрыторыях Украіны і ў прымежных абласцях Расіі. Паводле нашых дадзеных, у Беларусі «зубы дракона» вырабляюць мінімум 6 кампаній, якія пастаўляюць іх у РФ.
Адзначым, што адлегласць ад месца будаўніцтва да горада Жабінка складае 5 кіламетраў, да мяжы з Польшчай — 28 кіламетраў, а да мяжы з Украінай — 47 кіламетраў адпаведна.
Раней мы ўжо паведамлялі пра будаўніцтва ўмацаванага раёна каля пасёлка Калініна ў Гомельскім раёне, за 20 кіламетраў ад мяжы з Украінай. Ён складаўся з сістэмы траншэй, акопаў, абсталяваных пазіцый для вядзення агню бронетэхнікай. Пры абсталяванні ўмацаванага раёна выкарыстоўваліся і «зубы дракона».
Умацаваны раён у Гомельскім раёне будаваўся для дэманстрацыі чыноўнікам на штогадовым зборы «Ваенная бяспека і абарона дзяржавы», які адбыўся 26 траўня. Сярод іншага падчас збору ўдзельнікі навучаліся парадку арганізацыі і вядзення абароны населеных пунктаў з апорай на падрыхтаваныя ўмацаваныя раёны.
Нягледзячы на тое, што збор скончыўся амаль месяц таму, умацаваны раён (афіцыйна — узводны апорны пункт) пад Гомелем не быў дэмантаваны. Прапагандысты пісалі, што цяпер яго займаюць беларускія вайскоўцы.
Тэму ўмацаваных раёнаў развілі і ваенныя прапагандысты. Так, апошнім часам у Беларусі звярнулі ўвагу на эфектыўнасць умацаваных раёнаў. Ужо пачаліся работы па іх стварэнні, каб, напрыклад, у выпадку прарыву дыверсантаў або іншага суперніка падраздзяленні аператыўна маглі заняць пазіцыі, нават для танкаў, і даць адпор.
Як адзначыў Юры Бурнашоў, начальнік аддзела Галоўнага ўпраўлення баявой падрыхтоўкі УС, «пытанням інжынернага абсталявання мясцовасці для вядзення баявых дзеянняў у УС РБ надавалася належная ўвага і да пачатку вайны ва Украіне. Але аналізуючы ход баёў на тэрыторыі Украіны, мы прыйшлі да высновы, што апорныя пункты для прыкрыцця мяжы, важных сацыяльных абʼектаў і прамысловых прадпрыемстваў неабходна рыхтаваць загадзя. Умацаванні, узведзеныя з падручных сродкаў, супраць сучасных сродкаў агнявой паразы проста неэфектыўныя».
З чым звязана будаўніцтва апорнага пункта ў Жабінкаўскім раёне з выкарыстаннем «зубоў дракона» — дакладна невядома. Адзначым, што цяпер у Жабінкаўскім раёне не праходзяць вучэнні тэрытарыяльнай абароны. Прыкмет падрыхтоўкі да правядзення такіх вучэнняў у раёне таксама не выяўлена. Якія-небудзь мерапрыемствы баявой падрыхтоўкі ў раёне таксама пакуль не анансавалася.
Адзначым, што вучэнні з тэрытарыяльнай абаронай зараз праходзяць у Лунінецкім раёне Брэсцкай вобласці, за 220 кіламетраў ад месца абсталявання апорнага пункта. Таксама можна адзначыць, што ў снежні 2015 года мясцовае выданне «Сельская праўда» пісала, што каля вёскі Сакі (дзе зараз ідзе будаўніцтва апорнага пункта) на базе электрападстанцыі 330 кВт праходзіў занятак па арганізацыі аховы і абароны аб’ектаў тэрытарыяльнай абароны.
Можна меркаваць, што стварэнне апорнага пункта ў Жабінкаўскім раёне можа быць звязана:
1) З падрыхтоўкай да правядзення вучэння з тэрытарыяльнай абаронай. Адзначым, што ў бюджэце Жабінкаўскага раёна на 2023 год запланаваныя выдаткі на нацыянальную абарону ў памеры 16 000 BYN ($5360). Усяго з пачатку года было праведзеныя ўжо 4 вучэнні з тэрытарыяльнымі войскамі ў розных рэгіёнах Беларусі. У іх прынялі ўдзел не менш як 530 рэзервістаў.
2) З падрыхтоўкай да абароны ад патэнцыйнай знешняй ваеннай агрэсіі. Можна адзначыць, што лейтматывам збору «Ваенная бяспека і абарона дзяржавы», які адбыўся 26 мая ў Гомелі, стала абарона населеных пунктаў з апорай на падрыхтаваныя ўмацаваныя раёны. Ключавыя словы — падрыхтаваныя ўмацаваныя раёны. Для іх збудавання неабходны час і грошы, якіх у выпадку пачатку знешняй агрэсіі проста не будзе. Як адзначалася на інфармацыйных матэрыялах, каштарысны кошт элемента ўмацаванага раёна (апорнага пункта ўзмоцненага ўзвода) у Гомельскім раёне склаў 1 мільён BYN ($335 000). Магчыма, таму мясцовыя чыноўнікі вырашылі загадзя заклапаціцца будаўніцтвам умацаванага раёна на сваёй тэрыторыі. Асабліва ўлічваючы блізкасць рэгіёну да мяжы з «ляскаючай гусеніцамі» Польшчай.
Агулам менавіта другая прычына будаўніцтва апорнага пункта ў Жабінкаўскім раёне выглядае найбольш верагоднай. А на падставе заявы прадстаўніка Галоўнага ўпраўлення баявой падрыхтоўкі УС, якая згадвалася вышэй, можна зрабіць выснову, што ад мясцовых уладаў запатрабавалі (ці яшчэ запатрабуюць?) будаваць умацаваныя раёны і апорныя пункты на самых небяспечных напрамках. Размова ў гэтым выпадку ідзе пра заходнія і паўднёвыя рэгіёны Беларусі, якія мяжуюць з краінамі НАТА і Украінай. А збор, які прайшоў у Гомелі 26 мая, як раз і служыў (у тым ліку) мэты мультыплікавання гомельскага вопыту збудавання ўмацаваных раёнаў на іншыя рэгіёны Беларусі.
Верагодней за ўсё, канцэптуальна «Лінія Хрэніна» будзе ўяўляць сабой сукупнасць узаемазвязаных апорных пунктаў і ўмацаваных раёнаў, якія будуць прыкрываць абʼекты крытычнай інфраструктуры і найбольш верагодныя напрамкі патэнцыйнай ваеннай агрэсіі. Трымаць абарону ва ўмацаваных раёнах будуць як тэрытарыяльная абарона, так і армія.
Па ўсёй бачнасці, у Беларусі ўлічылі вопыт будаўніцтва Расіяй «засечнай рысы». Гэта выяўляецца, напрыклад, ва ўжыванні «зубоў дракона».