Паротнікаў: «Ці ёсць у нас на вёсцы столькі непітушчых мужчын, якім можна даць у рукі зброю?»

Ці можна рэалізаваць на практыцы ідэю ўзброіць «у кожным сельсавеце» дзясяткі людзей? І яшчэ некалькі пытанняў аб «умацаванні абараназдольнасці» Беларусі.

У Беларусі дадаткова да тэрытарыяльнай абароны плануецца стварыць «народнае апалчэнне». Нядаўна Аляксандр Лукашэнка расказаў, якімі і для чаго бачыць гэтыя фарміраванні. Па словах кіраўніка РБ, гэта павінны быць групы з прыкладна 50 чалавек пры кожным сельсавеце, навучаныя валоданню асноўнай зброяй.

Некаторыя аналітыкі мяркуюць, што абараняцца рэжым плануе, перш за ўсё, ад Крамля. Іншыя лічаць, што такія публічныя заявы — не рэальны пасыл да дзеяння, а сігнал «і нашым і вашым» ва ўлюбёнай стылістыцы беларускага кіраўніка.

Але агулам задума ўзброіць «у кожным сельсавеце» дзясяткі людзей, хай нават пагалоўна правераных і мясцовымі ўладамі, выглядае даволі сумнеўнай. Наколькі яе можна рэалізаваць на практыцы?

— Вельмі дзіўная сама структура «народнага апалчэння» пры сельсаветах, — адзначыў у экспрэс-каментары «Салідарнасці» эксперт па бяспецы, кіраўнік праекта Belarus Security Blog Андрэй Паротнікаў. — Па сутнасці, гэта нагадвае існуючыя ў некаторых азіяцкіх краінах вясковыя апалчэнні. У прыватнасці, такая з'ява ёсць у Бангладэш, у Тайландзе — так званыя «вясковыя скаўты», але там была свая спецыфіка, чаму і для чаго гэта ўзнікла.

Нават на першы погляд, кажа эксперт, да агучанай беларускімі ўладамі ініцыятывы ўзнікаюць два пытанні.

— Па-першае, які сэнс ствараць асобную структуру, прывязаную да тэрытарыяльных адзінак, калі ў нас ужо ёсць тэрытарыяльная абарона? Па-другое, выключна дэмаграфічны момант. Сельскае насельніцтва ў Беларусі скарачаецца з хуткасцю больш за 30 тысяч чалавек у год, вельмі высокая ўдзельная вага пажылых людзей. Плюс ёсць праблемы з алкагалізмам.

Плюс трэба разумець, што рэальнае сельскае насельніцтва менш, чым тое, якое зарэгістравана: у многіх людзей рэгістрацыя ў вёсцы, але жывуць і працуюць яны ў гарадах.

І тут узнікае пытанне: з каго набіраць народнае апалчэнне? Па 50 чалавек у кожным сельсавеце, з улікам таго, што ў нас больш за 1100 сельсаветаў — гэта 55 тысяч чалавек. Ці ёсць у нас на вёсцы столькі непітушчых мужчын, якім можна даць у рукі зброю?..

Зрэшты, мяркуе Андрэй Паротнікаў, ініцыятыва цалкам укладваецца ў светапогляд беларускага кіраўніка, які жыве савецкім мінулым. Лукашэнка перакананы, што ў прыступе патрыятызму сельскія жыхары будуць абараняць са зброяй свой сельсавет ад чужынцаў, а калі спатрэбіцца, то і сыдуць у лясы і, як ён выказаўся, трансфармуюцца ў партызанскія атрады.

Пры гэтым пытанні арганізацыі і лагістыкі — адкуль узяць добраахвотнікаў (а «народнае апалчэнне», падкрэслівае эксперт, абавязкова павінна насіць добраахвотніцкі, а не «добраахвотна-прымусовы» характар), дзе захоўваць іх зброю, хто і як будзе навучаць людзей —кіраўніка хвалююць мала.

— Звярніце ўвагу: першым аб стварэнні «народнага апалчэння» сказаў не Лукашэнка, а міністр абароны Хрэнін, які агучыў вынікі закрытай часткі нарады па карэкціроўцы дзяржабаронзаказу 2021, — нагадвае эксперт, — і агучыў, што «была пастаўлена задача павялічыць колькасць абаронцаў у разы», гэта значыць, што гэта ідэя Лукашэнкі. Той даручыў прапрацаваць пытанне адпаведным службовым асобам, цяпер яны гэтым займаюцца, і я больш чым упэўнены, што знойдуць абгрунтаванне і заявяць у выніку, маўляў, стварэнне «народнага апалчэння» вельмі патрэбная і актуальная ідэя.

Натхнілі Лукашэнку на стварэнне народнага апалчэння, лічыць эксперт па бяспецы, падзеі ва Украіне:

— Ён паглядзеў на Украіну, як там лёгкая пяхота ўзбраеннем за тысячы долараў знішчае тэхніку за мільёны долараў, і вырашыў, што гэта добры і, галоўнае, танны варыянт умацавання абараназдольнасці. Як у выніку будзе рэалізавана ідэя «апалчэння» — вялікае пытанне. Бо ў нас больш за 1100 сельсаветаў. Арганізацыя, падрыхтоўка і выбудоўванне сістэмы забеспячэння такой колькасці падраздзяленняў — нетрывіяльная задача.

Паводле gazetaby.com