Здавайце кроў. Здавайце яе зараз. Здавайце яе часта
Гэтыя людзі — у грамадстве незаўважныя. Яны ходзяць навокал,
ездзяць з намі ў адным транспарце, ходзяць у адныя і тыя ж крамы. Аднак за імі
— не адно выратаванае жыццё. Яны — донары. 14 чэрвеня — Сусветны дзень донара
крыві.
Чалавечая думка з самых старажытных часоў імкнулася абгрунтаваць спосабы падаўжэння жыцця з дапамогай крыві жывёл і здаровых людзей. Падобныя прадстаўленні прайшлі шлях ад «цемрашальства» да афармлення ў самастойную галіну біямедыцынскіх ведаў.
Аднак, нягледзячы на развіццё медыцыны, рэвалюцыйныя тэхналагічныя перамены і навуковыя веды, донарская кроў і яе кампаненты ўсё яшчэ застаюцца практычна незаменнымі рэсурсамі аховы здароўя. Донарства крыві па-ранейшаму — адзін з самых значных фактараў развіцця высокатэхналагічнай медыцынскай дапамогі. Многія захады медыцынскай дапамогі заснаваныя на агрэсіўных умяшаннях ў біялагічныя працэсы арганізма. І ў пераважнай колькасці выпадкаў такія метады маюць на ўвазе прыпыненне або падаўленне механізмаў крыватвору. Ва ўсіх гэтых сітуацыях у якасці замяшчальнай тэрапіі выкарыстоўваюцца выключна кампаненты донарскай крыві.
Таму праблема донарства крыві, яе кампанентаў, мае, без перабольшвання, паўсюдную значнасць і патрабуе пастаяннай увагі. Донарская кроў, па сутнасці, ва ўсім свеце разглядаецца як стратэгічны, адзін з найбольш важных рэсурсаў.
Ніхто не ведае, што здарыцца заўтра. Катастрофы, канфлікты, тэракты — адным з наступстваў гэтых падзей амаль заўсёды з’яўляецца недахоп крыві. Пасля тэракту ў мінскім метро тысячы людзей выправіліся ў медычныя ўстановы, каб здаць кроў для пацярпелых.
Нельга казаць, што ў краіне крыві не хапае. Па рэкамендацыях СААЗ для нацыянальных службаў аховы здароўя, у краіне павінна быць 20 літраў назапашанай крыві на 1000 жыхароў. У нас ён перавышае рэкамендаваны паказчык — на сёння назапашанай крыві 23,2 літра на 1000 насельніцтва.
Між тым, усе ведаюць, што кроў бывае розная: групы крыві. Рэзус-фактар. І невядома, што спатрэбіцца ў гэты ці наступны раз. Можа стацца так, што адной крыві будзе лішак, а вось «рэдкай» можа і не хапіць. Таму пастаяннае донарства называюць неад’емным элементам нацыянальнай бяспекі любога сучаснага грамадства.
Па стане на 1 студзеня 2017 года ў краіне налічваецца каля 85 тысяч донараў суцэльнай крыві і 11 тысяч донараў кампанентаў крыві. Арганізацыямі пералівання крыві краіны штогод збираецца больш за 200 тысяч літраў донарскай крыві і 100 тысяч літраў плазмы крыві чалавека. Але гэта не азначае, што трэба супакоіцца і больш кроў не здаваць.
З 2013 года сістэма аховы здароўя Беларусі скіраваная на адраджэнне добраахвотнага бязвыплатнага донарства ў нашай краіне. З таго часу колькасць бязвыплатных данацый крыві павялічылася ў 8 разоў: з 2818 — у 2013 годзе да 22196 — у 2016-м. У 2017 годзе ўжо кожная пятая данацыя крыві — гэта данацыя на бязвыплатнай аснове.
І гэта вельмі важна, таму што, як паказвае практыка, менавіта добраахвотная бязвыплатная здача крыві і яе кампанентаў адзначаецца значна больш нізкімі паказчыкамі наяўнасці інфекцый, якія могуць перадавацца пры пераліванні крыві.
Такім чынам, добраахвотная здача крыві наўпрост карэлюецца са здароўем нацыі.
Сёння медыкі выказваюць велізарную ўдзячнасць і падзяку ўсім добраахвотным бязвыплатным донарам крыві, яе кампанентаў. Ваша асабісты ўдзел у донарскім руху з'яўляецца яркім выразам гуманізму і дабрыні, патрыятызму і глыбокага разумення сучасных праблем грамадства.
Дэвіз Сусветнага дня донара крыві 2017 года — «Чым вы можаце дапамагчы? Здавайце кроў. Здавайце яе зараз. Здавайце яе часта». Але тычыцца гэта не толькі сённяшняга, а кожнага дня.
Падрыхтавана паводле інфармацыі РНПЦ трансфузіялогіі і медыцынскіх біятэхналогій і служба крыві Рэспублікі Беларусь