СМАЧНА З «НОВЫМ ЧАСАМ». Верашчака тое ж, што і мачанка?
Гэтым разам мы пазнаёмім вас з верашчакай — яшчэ адной традыцыйнай стравай, якую любілі і каралі, і сяляне. Магчыма, сённяшнім марозным вечарам вы збярэцеся за сямейным сталом, каб частавацца гэтай смачнючай стравай, як кажуць, прама з печы. Ну і канечне ж, спадзяемся на вашы каментары і падказкі.
Верашчака — гэта традыцыйная беларуская, польская і літоўская страва, адзін з відаў мачанкі. Памылкай будзе лічыць, што верашчака і мачанка — адно і тое ж. Верашчака — гэта абавязкова гарачы мясны соус, а мачанка можа быць і цёплай, і халоднай, з мяса, з тварагу, з ягад, са смятаны, салодкая і салёная. Мачанка — гэта хутчэй не страва, а спосаб ужывання ежы.
Розныя рэгіёны Беларусі маюць свае асабістыя рэцэпты верашчакі. Напрыклад, на паўночным захадзе нашай краіны гэтую страву робяць на хлебным альбо бураковым квасе. У вёсках, якія тэрытарыяльна бліжэй да Польшчы, верашчаку гатуюць на піве.
Дарэчы, у верашчакі цікавая гісторыя. Яна вядомая з саксонскіх часоў, ад сярэдзіны ХVIII стагоддзя. Страва трапіла да простых людзей з каралеўскага стала. Кухмістр Верашчака служыў пры двары караля Аўгуста ІІІ. Лічыцца, што менавіта ён — аўтар адмысловага спосабу падавання каўбасы. Каўбаска наразалася ў талерцы, перакладвалася кавалкамі сала і палівалася вострай падлівай. Есці яе трэба было лыжкай, адсюль і прымаўка: «За караля Саса лыжкай каўбаса».
Ёсць яшчэ меркаванне, што назва стравы «верашчака» этымалагічна звязаная са шкварчэннем, якое зыходзіць ад каўбасы падчас смажання. Чуеце, як у мяне каўбаска верашчыць?
Адной з магчымых дадатковых падстаў пашырэння своеасаблівага «культу верашчакі» ў XIX ст. была асоба Марылі Верашчакі, каханай Адама Міцкевіча.
Верашчаку часцей за ўсё гатавалі зімой — бо страва са свежага мяса. Халадзільнікаў раней жа не было, таму ўлетку елі мяса рэдка і выключна вялілі, сушылі на сонцы і вэндзілі ў спецыяльных вяндлярнях, а пры іх адсутнасці — у лазнях. Саліць мяса сталі наогул толькі ў канцы ХІХ стагоддзя.
Ну і якая ж верашчака без бліноў? Бліны — адна з самых любімых страў беларусаў. Іх пякуць паўсюдна, у будні і на святы. Ведаеце, чым адрозніваюцца нашы бліны ад блінцоў у іншых краінах? Традыцыйныя беларускія бліны гатуюцца з розных відаў мукі.
Лепш за ўсё грачаная мука, таму што яна — чэмпіён па мікраэлементах, а таксама раслінных бялках і клятчатцы. Бліны атрымліваюцца не толькі смачнымі, але і карыснымі для здароўя.
Наогул «грачанікамі» называюць не толькі бліны. У розных мясцовасцях Беларусі гэта і розныя стравы з грэцкай мукі альбо крупы: піражкі, аладкі, смажаныя катлеты і нават хлеб.
Грачаная мука не такая распаўсюджаная як, напрыклад, пшанічная. Але ж яе з лёгкасцю можна зрабіць самастойна. Для гэтага трэба прасушыць крупу на патэльні, астудзіць і перамалоць, прасеяць праз сіта. Якасны прадукт за 15 хвілін.
ІНГРЭДЫЕНТЫ:
Верашчака
4 белыя каўбаскі;
150 г грудзінкі;
100 г цыбулі;
50 г мукі;
0,5 л піва;
½ ч. л. кмену;
3-4 шт. лаўровага ліста;
6 гарошын чорнага перцу;
соль — на смак.
Верашчака стане яшчэ смачнейшай, калі падаць яе з тонкімі
грачанымі блінамі.
Грачаныя бліны
Для цеста спатрэбіцца:
150 г грачанай мукі;
50 г пшанічнай мукі;
2 яйкі;
220 мл. малака;
соль — на смак;
цукар — на смак;
алей для смажання.
ГАТАВАННЕ:
Грудзінку пакроім саломкай і падсмажым на патэльні. У вытаплены тлушч дакінем пакроеную цыбулю і падсмажым да залацістага колеру.
Тым часам каўбаскі адварым у піве з вадой і спецыямі. Гатовыя пакроім кавалачкамі.
На сухой патэльні падсмажым муку да крэмавага колеру. Астудзім, а потым развядзём да аднароднай кансістэнцыі паловай шклянкі халоднага булёну, які застаўся ад каўбасак (разведзеная на вадзе мука мае назву «закалот»). Гэтую сумесь тонкім струменьчыкам, увесь час памешваючы, уліваем да каўбасак з грудзінкай. На павольным агні гатуем да загушчэння.
Выпякаем бліны.
Узбіваем 2 яйкі. Дадаем соль і цукар, потым малако (абавязкова пакаёвай тэмпературы). Праз сіта паступова дадаем грачаную і пшанічную муку. Перамешваем, каб не было камячкоў.
Ну а пакуль верашчака яшчэ верашчыць, трэба проста з патэльні каштаваць.