Андрэй Гнёт распавёў, што яго можа чакаць пасля апеляцыйнага суда. «Зноў вяртаюся пад хатні арышт і пачынаецца цяжкае чаканне»

Сёння, 27 жніўня, у апеляцыйным судзе Сербіі завяршылася паседжанне па справе беларускага актывіста, сузаснавальніка аб'яднання незалежных спартоўцаў SOS by Андрэя Гнёта. Андрэй распавёў «Новаму Часу», як будуць разгортвацца падзеі пасля суда. 

Андрэй Гнёт у інтэрв'ю : «Пасля апеляцыйнага суда пачнецца вельмі цяжкі і страшны этап, які я называю «руская рулетка». 27 жніўня апеляцыйны суд не вынесе рашэння.

Працэсуальна сербскія суды працуюць наступным чынам: спачатку суд выслухоўвае бок абвінавачвання. На баку абвінавачвання – прызначаны сербскі пракурор, які будзе казаць голасам дыктатуры. То бок ён агучыць тыя патрабаванні, якія высоўвае рэжым Лукашэнкі. Мінулым разам пракурор прамовіў наступнае: «Мы згодныя з патрабаваннямі, якія высоўвае Беларусь. Мы не бачым ніякіх перашкодаў для таго, каб яго экстрадыраваць. Мы падтрымліваем запыт Беларусі аб экстрадыцыі». Суд у сваю чаргу кажа: «Добра, а што гэтаму можа супрацьпаставіць лінія абароны?» Лінія абароны кажа: «Мы не згодныя, таму што ... ». А далей суд кажа: «Дзякуй, мы выслухалі вашыя аргументы. Цягам 30 дзён вы атрымаеце па пошце наш адказ».

Пасля гэтага я зноў вяртаюся пад хатні арышт і пачынаецца цяжкае чаканне – калі прыйдзе адказ? Якім ён будзе? Адказ прыйдзе ў два бакі – у мой бок, і ў бок міністаркі юстыцыі.

Да мяне і адвакатаў адказ будзе ісці звычайнай поштай, гэта займае два тыдні ад моманту, калі суд вынесе рашэнне. А міністарцы юстыцыі гэтае рашэнне прыйдзе ўрадавай поштай, па ўнутраным каналам, дзень у дзень. Далей ёй застанецца толькі паставіць подпіс на гэтай паперцы, альбо не паставіць. Такім чынам ніхто не можа паўплываць на рашэнне міністаркі Маі Паповіч.

Экстрадыцыйны працэс, я нагадаю, ужо запушчаны – сам факт таго, што мяне арыштавалі і змясцілі ў турму, і быў пачаткам гэтага працэса, унутры якога я знаходжуся ўжо10 месяцаў. Скаргамі і судовымі працэсамі мы проста яго зацягваем.

Дык вось, калі міністарка сваім подпісам ухваліць маю экстрадыцыю, уласна экстрадыраваць мяне могуць цягам 3-4 гадзін. Прыходзіць паліцыя, цягам 5 хвілін я збіраю свае рэчы, мяне вязуць у аэрапорт. Спыніць у гэты момант паліцэйскую машыну ніхто не зможа. Самалёт таксама ніхто не пасадзіць. А экстрадыраваць мяне могуць нават хутчэй, чым я атрымаю рашэнне суда.

Вось так працуе гэты працэс».

Андрэй Гнёт. Размова перад днём X. «Я ў маленькім кроку ад бездані»

Таксама Андрэй Гнёт нагадаў пра кейс 2017 года, калі грамадзянін Турцыі быў экстрадыраваны менавіта такім чынам (гаворка пра курдскага палітычнага актывіста Джэўдзета Аяза, якога Сербія ў 2017 годзе выдала Турцыі, нягледзячы на перасцярогу Камітэта ААН супраць катаванняў).

«Ён 9 месяцаў змагаўся за тое, каб яго не выдавалі. Ён нават звярнуўся па палітычны прытулак і, вядома ж, Сербія яму адмовіла, — кажа Андрэй. — Агулам гэта даволі наіўна спадзявацца на тое, што краіна, якая змясціла цябе за краты і запусціла экстрадыцыйны працэс, раптам дасць палітычны прытулак. Яго экстрадыравалі ў Турцыю, а рашэнне апеляцыйнага суда ён так і не атрымаў».

Беларускі народ не павінен заставацца сам-насам перад абліччам самавольства і рэпрэсій — Ціханоўская пра справу Андрэя Гнёта

Актывіст адзначае, што ў выпадку, калі суд вынесе рашэнне аб экстрадыцыі, міністарка юстыцыі наўрад ці зможа яго аспрэчваць (хаця насамрэч мае такія паўнамоцтвы).

«Аспрэчваць рашэнне свайго нацыянальнага суда – даволі дзіўная практыка. Атрымліваецца, што міністр юстыцыі як бы падрывае сваё міністэрства. Як гэта будзе выглядаць для сербскага грамадства?» — разважае Андрэй Гнёт. 

«Вядома ж я веру ў тое, што мы пераможам. Я раблю для гэтага ўсё магчымае. Але сто адсоткавай упэўненасці няма ні ў каго», — прызнаецца беларус. 

Нагадаем, у кастрычніку 2023 года Андрэй Гнёт быў затрыманы ў аэрапорце Бялграда, куды прыляцеў на працу. Затрымалі мужчыну па «чырвоным апавяшчэнні» Інтэрпол, на запыт беларускіх уладаў. 7 месяцаў беларускі актывіст правёў у цэнтральнай турме Бялграда. 6 чэрвеня 2024 года ён быў пераведзены пад хатні арышт. Сербскі суд намагаецца выдаць беларуса рэжыму, нягледзячы на тое, што на радзіме яму пагражае палітычны пераслед і катаванні. 27 жніўня 2024 года адбыўся апеляцыйны суд па справе Гнёта. Канчатковае рашэнне будзе прынятае цягам 30 дзён.