Ці зможа Лукашэнка зноў пачаць гандаль з ЕС? Адказвае Валерый Карбалевіч

На мінулым тыдні журналісты апублікавалі ліст за подпісам Уладзіміра Макея, які паступіў у пачатку красавіка ў дыпламатычныя органы ЕС. Кіраўнік МЗС Беларусі прапанаваў Еўрасаюзу адмовіцца ад санкцыйнай палітыкі, аднавіць дыялог і паабяцаў, што Беларусь не ўцягнецца ў вайну.

Як адзначыў у інтэрв'ю «Филину» палітолаг Валерый Карбалевіч, на шляху да далейшага гандлю рэжыму Лукашэнкі з Захадам ёсць вельмі сур'ёзныя перашкоды.

— Першае — самае галоўнае, што, у адрозненне ад падзей 2014-2015 года, пасля Крыма-Данбаса, Беларусь заняла пазіцыю нейтралітэту. Дзякуючы гэтаму Захад падтрымаў ідэю нармалізацыі стасункаў. Сёння сітуацыя прынцыпова іншая, сёння Беларусь — саюзніца Расіі ў канфлікце з Захадам. Яна саўдзельніца агрэсіі супраць Украіны, і гэта прынцыповае адрозненне ад таго, што было пасля Крыма.

Акрамя таго, у 2014 годзе рэжым Лукашэнкі меў пэўную падтрымку ў беларускім грамадстве. Цяпер гэтай падтрымкі няма, і кампенсаваць яе трэба падтрымкай з боку Расіі. Гэта значыць, залежнасць ад Расіі значна больш, чым была тады.

З іншага боку, рэжым не можа спыніць рэпрэсіі, таму што рэпрэсіі — гэта безумоўная ўмова выжывання, таму што калі няма падтрымкі ў грамадстве, то тады трэба ўзмацняць рэпрэсіі. Лібералізацыя немагчымая па гэтай прычыне.

І нарэшце, Расія стала іншай — значна больш агрэсіўнай. Яна перайшла ўсе чырвоныя лініі і гатовая на вельмі сур'ёзны канфлікт з Захадам. РФ не будзе адпускаць Беларусь у аўтаномнае плаванне, гэта значыць будзе сачыць за тым, каб наша краіна не сышла з-пад расійскага ўплыву, пры гэтым будзе дзейнічаць значна больш жорсткімі метадамі, чым гэта было ў 2014 годзе.

— Гэта значыць, вы мяркуеце, што рэжым Лукашэнкі не будзе дэманстраваць Захаду, што гатовы да лібералізацыі?

 — Пакуль я не бачу перадумоў для гэтага.

— З пачаткам вайны ва Украіне беларуская праблематыка — палітвязні, ахвяры рэпрэсій — адышла на другі план. Што можа змяніць сітуацыю?

— Безумоўна, геапалітыка выцесніла ўнутрыпалітычны парадак дня ў Беларусі. Калі раней Беларусь захоўвалася ў парадку дня з-за ўнутраных рэпрэсій, то цяпер з-за свайго саўдзелу ў вайне.

Вайна выцясняе ўсе іншыя пытанні і праблемы. Нічога больш важнага і страшнага, чым вайна, няма, таму на гэтым фоне ўсе іншыя праблемы сыходзяць на іншы план.

Калі ў Беларусі нешта здарыцца зусім незвычайнае, зноў пратэсты ўзнікнуць, канфлікты ўнутры кіруючай эліты, праблемы ў Лукашэнкі, тады зноў унутраны парадак падымецца. Але пакуль перадумоваў для гэтага я не бачу.