Эксперт: Перакрыць пастаўкі расійскіх вуглевадародаў у ЕС — гэта пагроза ў адрас Захаду або Крамля?

Андрэй Паротнікаў — пра патугі беларускіх уладаў дагадзіць Маскве.

Беларусь і Расія зімой правядуць ваенныя вучэнні каля ўкраінскай мяжы. Мерапрыемства пройдзе ў два этапы, першы з якіх чакаецца ў найбліжэйшыя два месяцы.

«Филин» спытаў у кіраўніка аналітычнага цэнтра «Belarus Security Blog» Андрэя Паротнікава, што вядома пра гэтыя вучэнні і з якой мэтай яны плануюцца.

— Міністрам абароны Хрэніным першапачаткова было анансавана правядзенне ў наступным годзе беларуска-расійскіх вучэнняў на паўднёвым кірунку. Што такое паўднёвы кірунак — не вельмі зразумела, лакалізацыя пакуль не вызначана.

Пад Баранавічамі ёсць палігон, які таксама можна тэарэтычна лічыць паўднёвым. Хоць ад Украіны гэта даволі далёка. Акрамя таго, ёсць пляцоўка пад Брэстам, яна блізкая яшчэ і да Польшчы.

Наогул, хутчэй за ўсё, гэтыя вучэнні былі запланаваныя яшчэ ў пачатку гэтага года. Зараз яны набываюць новае гучанне ў сувязі з той палітычнай сітуацыяй, якая ёсць з-за міграцыйнага шантажу і чарговага абвастрэння адносінаў афіцыйнага Мінска і Захаду.

Плюс фактар раскручвання тэматыкі пра нібыта падрыхтоўку Расіі да чарговай вайны супраць Украіны. Гэта значыць, відавочна, рэжым Беларусі спрабуе згуляць на фобіях Кіева і заходніх краін.

З аднаго боку, гэта робіцца з мэтай прымусіць Захад да больш лаяльнага стаўлення і дыялогу з беларускімі ўладамі. З іншага — гэта спроба дагадзіць Маскве, прадэманстраваць ёй сваю лаяльнасць. Для таго, каб таксама нешта атрымаць наўзамен.

— Далейшую падтрымку Крамля?

— Праблема ў тым, што мы не бачым гэтай падтрымкі. Нават на словах не ўсё зразумела: ёсць заявы Пуціна пра тое, што беларускі рэжым павінен весці перамовы з апазіцыяй (праўда, незразумела, пра якую апазіцыю гаворка). З іншага боку, Патрушаў гаварыў, што Масква гатовая падтрымаць Мінск у выпадку канфрантацыі з Захадам. То-бок знакі Крамля рознанакіраваныя і пры гэтым вельмі няпэўныя.

Яшчэ адзін важны момант: мы да гэтага часу не бачым праекта Канстытуцыі, які першапачаткова павінен быў быць прадстаўлены для вынясення на рэферэндум да першага жніўня. Пасля праходжання грамадскага абмеркавання, якое, адпаведна, павінна было адбыцца ў ліпені.

Потым праект нам абяцалі да сёмага лістапада, пазней — канца лістапада – пачатку снежня. І вось зіма наступіла, быццам бы ўжо былі заявы, што праект практычна гатовы, засталося ўзгадніць толькі асобныя дэталі. Аднак мы дагэтуль яго не бачым.

Суразмоўца не выключае, што гэтыя «танцы з шаблямі» афіцыйнага Мінска вакол Масквы — з чарговай порцыяй гатоўнасці ваяваць з Расіяй супраць Захаду ці Украіны — маюць не толькі замежнапалітычнае вымярэнне:

— Акрамя таго, гэта жаданне схіліць Крэмль на свой бок па пытаннях канстытуцыйнай рэформы. Год таму Расія праз сваіх прапагандыстаў адназначна заяўляла, што яны хацелі б бачыць трансфармацыю Беларусі ў парламенцкую рэспубліку. Потым гэтая тэма як бы знікла з публічнай позвы. Але ці знікла яна з парадку двухбаковых адносін? Не вельмі зразумела.

Варта звярнуць увагу на інтэрв'ю, якое Лукашэнка даў Кісялёву. З аднаго боку, яно кампліментарнае з пункту гледжання расійскай знешняй палітыкі. Зноў жа, гэта і пытанні прызнання Крыма, і гатоўнасці прыняць удзел у канфрантацыі з НАТА, калі яна адбудзецца.

Але з іншага боку — прагучала заява, што Мінск наогул гатовы перакрыць пастаўку расійскіх вуглевадародаў у Еўропу. Гэта пагроза ў адрас каго: Захаду або Крамля? Бо «Паўночны паток» не сертыфікаваны, і калі гэта здарыцца, таксама не вельмі зразумела.

Захад схільны да таго, каб разглядаць дзеянні Масквы і Мінска ў звязцы. Таму яны могуць і будуць расцэньваць магчымае перакрыццё як шантаж з мэтай прымусу да хутчэйшага запуску «Патоку».

Рэакцыя можа быць зваротнай, Еўропа не пойдзе на гэта. Яны лепш перазімуе дорага, але не дадуць сябе шантажаваць. Тут вельмі сур'ёзная гульня, якая мае адразу некалькі вымярэнняў і накіраваная адразу і вонкі, і ўнутр, — заключае Андрэй Паротнікаў.