Суздальцаў: Гэта яго апошні гандаль

Расійскі палітолаг Андрэй Суздальцаў, які ў свой час быў дэпартаваны з Беларусі, разважае пра тое, якія цяпер варыянты ў Лукашэнкі ў гандлі з Масквой.

«Лукашэнка, выступаючы на сваёй прэс-канферэнцыі ад 9 жніўня 2021 года зрабіў цэлы шэраг па-свойму сенсацыйных заяў. Але сусветныя агенцтвы з вядомым сарказмам выбралі з іх толькі дзве: абвяшчэнне разам з Расіяй Трэцяй сусветнай вайны і абяцанне сысці з пасады кіраўніка беларускай дзяржавы», — піша Суздальцаў у сваім блогу на echo.msk.ru.

Масква толькі з выпуску навін даведалася пра сваю гатоўнасць выступіць у абарону рэжыму Лукашэнкі і з гэтай мэтай пачаць ядзерны канфлікт з усім светам. Тым не менш, Лукашэнка пратрымаўся ў міжнароднай медыя-прасторы амаль суткі, што з’яўляецца для Мінска амаль рэкордам, бо цяпер усё навіны з рэгіёна Усходняй Еўропы ў той або іншай ступені звязаныя з ініцыяваным беларускімі ўладамі міграцыйным крызісам.

Іншымі словамі, цікавасць да Лукашэнкі падаграваецца мігрантамі, якія штурмуюць літоўскую мяжу.

Зробім здагадку: наўрад ці ў Лукашэнкі з’явіцца магчымасць выслізнуць з канстытуцыйнага «калідора», які рана ці позна абавязкова прывядзе да транзіту ўлады.

Канстытуцыйныя «арэлі»

Нагадаем, што ў верасні 2020 года на сустрэчы ў Сочы Пуцін ухваліў канстытуцыйны фармат выхаду з беларускага палітычнага крызісу. Для Масквы прынцыпова важна, каб транзіт улады ў Беларусі, як часткі хай і шмат у чым віртуальнай Саюзнай дзяржавы, заставаўся ў рамках закона, а не ў руках вуліцы. Расія падтрымала канстытуцыйны праект крэдытам у 1,5 млрд. долараў. Але ад самага пачатку канстытуцыйнага працэсу, які быў зацягнуты на год, было зразумела, што Лукашэнка абавязкова паспрабуе падмануць Маскву і зробіць усё для таго, каб транзіт улады не адбыўся.

У сваю чаргу, Мінск, заклапочаны атрыманнем дадатковай расійскай фінансавай падтрымкі, пачаў разгойдваць «арэлі».

Першы этап: імітацыя нацыянальнага дыялогу і стварэнне «дыялогавых пляцовак» для наменклатуры (кастрычнік 2020-га — студзень 2021-га) — Масква вылучыла першы транш крэдыту ў 500 млн. долараў.

Другі этап: спроба выдаць Усебеларускі народны сход (11-12 лютага 2021-га) за сведчанне вырашэння беларускага палітычнага крызісу. Масква не прыняла гэтую казку і намякнула, што чакае новую Канстытуцыю і новыя выбары.

Трэці этап: сакавік-ліпень 2021 года сышоў на «працу» над новай Канстытуцыяй. Падчас гэтага этапу Мінск, з аднаго боку, атрымаў ад Масквы другі транш крэдыту — 500 млн. долараў, а з другога боку, атрымаў ад Захаду чацвёрты і пяты пакеты санкцый. Фармальна ў ліпені новая Канстытуцыя была гатовая. Масква публічна ніяк не рэагавала — гэта азначае, Канстытуцыя не спадабалася.

Апошні этап

У жніўні 2021 года наступіў чацвёрты і, мабыць, ужо заключны этап блукання Беларусі па канстытуцыйным «калідоры». Фармальна пытанняў да Лукашэнкі з боку Масквы быць не можа: новая Канстытуцыя ёсць. Іншая справа, што новы Асноўны закон стварае ў Беларусі манархію, то-бок Лукашэнка ў любым выпадку застаецца ля ўлады. Тады як быць з транзітам? Гульня ўступіла ў драматычную частку.

На самай справе, Лукашэнка чакаў, што яму ўдасца «праскочыць» і, узначаліўшы Прэзідыум Усебеларускага сходу, ён стане недасягальны ні для беларускага народа, ні для Расіі. Аднак, адчуваючы, што Масква такую манархічную Канстытуцыю (цяпер) не прыме, Лукашэнка на сваёй прэс-канферэнцыі 9 жніўня 2021 года тэкст вярнуў на «дапрацоўку». Мінску трэба пацягнуць час, новая Канстытуцыя павінна «даспець» да стадыі гандлю з Масквой, але грошы патрэбныя цяпер — і тэрмінова.

Тады Лукашэнка проста падчас прэс-канферэнцыі згуляў як дасведчаны картачны шулер. Скінуўшы са стала «Канстытуцыю», А. Лукашэнка выкінуў галоўны «козыр»: ён сыдзе са сваёй пасады «вельмі хутка»! Гэта было паўторана два разы і стала інфармацыйнай сенсацыяй. Атрымліваецца, што фармальна Лукашэнка «выставіў на таргі» сваю ўладу. Няўжо Масква не дзяўбне?

Масква не дзяўбне, бо гульня з шулерам сэнсу не мае. Зразумела, што ніколі Лукашэнка па ўласнай волі ад улады не сыдзе. Ён можа сысці з пасады прэзідэнта, каб, згодна з новай Канстытуцыяй, перасунуцца на манархічную і нязменную пасаду старшыні УНС — гэта значыць, фармальна ў Беларусі транзіт улады будзе праведзены, але Лукашэнка застанецца. Без грошай.

Значыць

У любым выпадку, у чарговы раз мы атрымалі, з аднаго боку, пацверджанне таго, што ніякага транзіту ўлады Лукашэнка праводзіць не будзе, ніякіх пераемнікаў ён не выбірае, але з іншага боку — грошай Мінск ад Масквы таксама не атрымае. Гульня не мае сэнсу: Лукашэнку «прапануюць» памяняць уладу на грошы. Але навошта беларускаму кіраўніку грошы, калі ён будзе пазбаўлены ўлады? Ён не зможа імі распарадзіцца. Увогуле, Лукашэнка ператаргаваўся і завёў сітуацыю ў тупік. Гэта яго апошні гандаль.