Ваенны эксперт: Расія сутыкнулася з сур'ёзным супрацівам украінцаў

Як Украіна супрацьстаіць нападу Расіі, якія шанцы ў абаронцаў Кіева, ці пагражае краіне поўная акупацыя — інтэрв'ю DW c Мацье Булегам, вайсковым экспертам цэнтра Chatham House.

Мацье Булег — ваенны эксперт брытанскага аналітычнага цэнтра Chatham House. DW паразмаўляла з ім пра тое, як развіваецца сітуацыя ў ходзе вайны Расіі супраць Украіны, планах Крамля і пра тое, чым можа дапамагчы Кіеву Захад.

— Ваенная сітуацыя выглядае адчайнай для ўкраінскай арміі. Якая ваша ацэнка?

— Сітуацыя не настолькі адчайная. Так, гэта расійская армія, але ў некалькіх месцах Узброеныя Сілы Украіны (УСУ) замарудзілі яе прасоўванне. Войскі РФ спрабуюць здушыць СПА Украіны, украінскія — б'юцца за кожны квадратны метр, спрабуючы стрымаць атаку на першым этапе. Цяпер гаворка ідзе аб змякчэнні наступстваў і падрыхтоўцы магчымага контрнаступлення, калі расійскія войскі пачнуць шырокамаштабнае ўварванне.

— Ці могуць украінскія сілы ўтрымаць Кіеў?

— У Кіеве складаная сітуацыя. Расіяне, верагодна, паспрабуюць акружыць Кіеў з некалькіх стратэгічных напрамкаў, а затым альбо трымаць аблогу, альбо ўваходзіць у горад — у залежнасці ад ступені супраціву. Ёсць пытанне, ці спяшаецца Расія, і вырашаць зайсці ў Кіеў хутка. Ці ж яны могуць дазволіць сабе аблогу. Бой можа быць або вельмі хуткім, або доўгім і вельмі крывавым.

— Ці ёсць у вас разуменне, які ў Расіі план ва Украіне? Якая канчатковая мэта — поўная або частковая акупацыя?

— Цяжка сказаць. У Расіі ёсць карта ваеннай геаграфіі Украіны. Рэалізацыю гэтага плана стрымлівае здольнасць украінскіх сіл супраціўляцца. Гэты план таксама можа стрымаць адказ Захаду, калі мы дадзім сапраўдны адказ, які зменіць суадносіны выдаткаў і выгады для Крамля.

Трэці стрымліваючы фактар — баявы дух і жаданне ваяваць расійскіх сіл. Пакуль можна сказаць, што ў Расіі ёсць план максімум, яны, верагодна, паспрабуюць прасунуцца наперад як мага глыбей унутр ўкраінскай тэрыторыі з выразнай стратэгіяй спынення вайны. Гэта будзе залежаць ад ступені супраціву.

— Гэта значыць, план Расіі — цалкам акупаваць Украіну і змяніць урад?

— Не ўпэўнены, што мэта — цалкам акупаваць. Кошт гэтага, магчыма, будзе занадта высокім. Але, думаю, з улікам супраціву ўкраінскіх сіл яны вырашылі хутчэй узяць Кіеў з мэтай абезгаловіць краіну. Гэта можа цалкам памяняць сітуацыю.

— Дапусцім, Расія акупуе Украіну. Ці зможа яна яе ўтрымаць, ці гэта будзе як у Чачні або Афганістане?

— УСУ, тэрытарыяльная абарона, кожны жыхар будуць змагацца за сваю радзіму. Яны будуць ваяваць і паміраць за сваю краіну. Расійскія генералы ўлічылі гэта. Яны, напэўна, будуць праводзіць больш аперацый па падаўлення супраціву па меры прасоўвання ўглыб краіны. Яны ўжо сутыкнуліся з сур'ёзным супрацівам украінцаў.

— Чым яшчэ Захад можа дапамагчы Украіне? Калі зброяй, то якой?

— Гэта складанае пытанне. З моманту, калі Расія, спрабуючы не дапусціць паставак асабліва наступальнай зброі Украіне, афіцыйна заявіла, што нашы дзеянні могуць быць выкарыстаныя супраць нас і прывесці да эскалацыі. Расія можа выкарыстоўваць гэта супраць нас і сказаць, калі вы пастаўляеце зброю, вы таксама саўдзельнік баявых дзеянняў, вы цяпер у стане вайны з намі. Гэта вельмі небяспечная эскалацыя.

Мяркуючы па рыторыцы Пуціна, які намякаў на парог прымянення ядзернай зброі, гэта надзвычай небяспечны момант. Гэта патрабуе асэнсавання на Захадзе. Але гэта не значыць, што мы бескарысныя. Мы можам і павінны дапамагаць у галіне кібербяспекі, у супрацьдзеянні дэзінфармацыі, што таксама з'яўляецца формай вядзення вайны, аказваць фінансавую дапамогу. Таксама надзвычай важна дапамагаць ахвярам вайны, уцекачам.

— Украіна была гатовая да такога ўварвання або да яго немагчыма падрыхтавацца?

— Да такога немагчыма падрыхтавацца. Я думаю, УСУ падрыхтаваныя настолькі, наколькі гэта магчыма. Яны гатовыя біцца да смерці, чаго не скажаш аб расійскай арміі. Ёсць індыкатары нізкага баявога духу, яны прымушаюць прызыўнікоў падпісваць кантракты на ўдзел у баявых дзеяннях. У нейкай ступені гэта адчайны крок ва ўмовах супрацьстаяння з больш слабой, але надзвычай матываванай арміяй.

— Які ваш прагноз на бліжэйшыя дні і тыдні?

— Думаю, у бліжэйшыя дні мы ўбачым бітву за Кіеў па меры таго, як расійскія войскі будуць прасоўвацца з поўдня і з іншых кірункаў. Затым пачнецца другі этап, шырокамаштабнае ўварванне — гэта пытанне часу. Калі будзе цалкам здушаныя магчымасці ўкраінцаў адбіваць атакі з паветра, калі Расія таксама парушыць сістэму камандавання, пачнецца другі этап. На працягу тыдня будзе зусім іншая ваенная геаграфія Украіны.