Старшыня КНР можа правіць пажыццёва

Апошняя фармальнасць на шляху да пажыццёвага праўлення Сі Цзіньпіна знятая: кітайскі парламент пагадзіўся прыбраць з канстытуцыі абмежаванне на колькасць прэзідэнцкіх тэрмінаў.

Амаль тры тысячы членаў Усекітайскага сходу народных прадстаўнікоў падтрымалі гэтае рашэнне. Супраць выступілі двое. Тры ўстрымаліся.
Адначасова цырыманіяльны орган улады, які замацоўвае рашэнні кіруючай Кампартыі, пагадзіўся ўключыць у канстытуцыю "Думкі Сі Цзіньпіна", паставіўшы яго на адзін узровень з заснавальнікам партыі Мао Цзэдунам.
Правіла, якое абмяжоўваць кітайскіх кіраўнікоў двума пяцігадовымі тэрмінамі, было замацавана ў канстытуцыі ў 1990-я гады пры Дэн Сяопіне, які імкнуўся пазбегнуць паўтарэння выдаткаў неабмежаванага праўлення і культу асобы Мао.
Другі тэрмін Сі заканчваецца ў 2023 годзе. Насуперак традыцыі, на кастрычніцкім з'ездзе партыі Сі не назваў пераемніка, у чым многія ўбачылі жаданне заставацца ва ўладзе пажыццёва.
Сын рэпрэсаванага пры Мао партаппаратчыка Сі ў юнацтве быў сасланы ў вёску, жыў у пячоры і працаваў у поле, перш чым вярнуцца ў Пекін і ўскараскацца па партыйнай лесвіцы на самы верх.
З прыходам да ўлады ён пачаў маштабную антыкарупцыйную кампанію, якая ператварылася ў чыстку партыйных шэрагаў. За першы пяцігадовы тэрмін ён кансалідаваў уладу і ўмацаваў сваю папулярнасць лідара з народа.
Не ў апошнюю чаргу гэтаму спрыяла падаўленне іншадумства і крытыкі: за "Вялікім кітайскім файрволам" забароненыя нават выявы Віні-Пуха, вонкава нагадваючыя Сі.

Сі лічыць, што Кітай даказаў жыццяздольнасць сваёй мадэлі аднапартыйнай камуністычнай дзяржавы, і яна павінна стаць "новым выбарам" для краін, якія развіваюцца.
Пра гэта ён казаў на кастрычніцкім з'ездзе, прадстаўляючы свае "Думкі Сі Цзіньпіна пра сацыялізм кітайскага ўзору ў новай эры".
Цяпер яны замацаваны ў асноўным законе, і любая спрэчка з Сі называецца нападкамі на канстытуцыйны лад Кітая.
Дзеці ў школах, студэнты ў ВНУ і работнікі на партсходах будуць вывучаць філасофію Сі і абмяркоўваць дэталі "новай эры", у якой Кітай павінен стаць сацыялістычным лідарам свету.
Папярэднія кітайскія кіраўнікі таксама мянялі заканадаўства з улікам уласнай ідэалогіі, аднак ніхто акрамя Мао не называў яе "думкі". Да Сі ў канстытуцыю траплялі імёны толькі двух лідараў Кітая — Мао і Дэн Сяопіна, прычым апошні да таго моманту ўжо памёр.

У летазлічэнні Сі першай эрай былі часы Мао, які аб'яднаў спустошаную грамадзянскай вайной краіну, другой эрай — развіццё і рост дабрабыту пры Дэн Сяопіне.
У трэцяй, "новай" эры кітайцы будуць жыць яшчэ больш багатым і згуртаваней, а краіна стане лідарам сусветнай супольнасці і прыкладам для пераймання ў эпоху крызісу заходняй дэмакратыі.

Паводле bbc.com