Чаму брэндавае адзенне ў Беларусі каштуе даражэй?
За кошт чаго сусветна вядомы мас-маркет даражэе па шляху да беларускага пакупніку.
Часта ў размовах жыхароў Беларусі можна пачуць нараканні, што за імпартныя тавары ў айчынных крамах даводзіцца пераплачваць. Некаторыя прынцыпова робяць пакупкі за мяжой.
Карэспандэнт Заўтра тваёй краіны праверыла, наколькі даражэй брэндавых адзенне і абутак у Беларусі, чым у краінах Еўрасаюза, і папрасіла экспертаў растлумачыць, чаму айчынны пакупнік вымушаны пераплачваць.
Мы параўналі па некалькі рэчаў з жаночага, мужчынскага і дзіцячага гардэроба трох вядомых марак і пераканаліся, што большасць з іх сапраўды ў Беларусі каштуюць даражэй. Напрыклад, жаночае паліто ў беларускай краме Mango апынулася ў два разы даражэй, чым яго прапануюць пакупнікам у суседніх краінах ЕС і ў Італіі.
А кошты на мужчынскую вопратку моцна адрозніваюцца нават сярод краін Еўрасаюза. Яе выгадней за ўсё купляць у Польшчы.
Імпартныя тавары па дарозе ад вытворцы да айчыннага пакупніка непазбежна даражэюць, пацвярджае старшыня вышэйшага каардынацыйнай рады Рэспубліканскай канфедэрацыі прадпрымальніцтва Уладзімір Карагін.
- Па-першае, згодна з нашым заканадаўствам патрабуецца перадаплата за тавары. І тое, што бізнесмены ажыццяўляюць жывыя папярэднія выплаты, а не разлічваюцца пасля пастаўкі тавару, павялічвае яго сабекошт, - тлумачыць лідэр прадпрымальнікаў. - Па-другое, закупкі ажыццяўляюцца на маленькі рынак, значыць, паступаюць невялікімі партыямі. Сабекошт дастаўкі адной адзінкі тавару ў буйной аптовай партыі заўсёды ніжэй, чым у невялікай. Адпаведна, будзе адрознівацца і кошт.
Для паставак з краін, якія не ўваходзяць з Еўразійскі эканамічны саюз, даволі высокі кошт уваходу на беларускі рынак. Да прыкладу, ўвазны ПДВ на прадукцыю лёгкай прамысловасці складае 20% ад кошту. Гэтыя выдаткі таксама ўплываюць на канчатковую цану тавару.
- Трэба глядзець на сістэму падаткаабкладання, таму што стаўкі падаткаў могуць адрознівацца, - адзначае аналітык даследчай групы BusinessForecast.by Аляксандр Муха.
Асобна аналітык BusinessForecast.by вылучае выдаткі, звязаныя з арэндай гандлёвых плошчаў.
- Калі мы кажам пра Мінск, то, на мой погляд, стаўкі арэнды тут завышаныя. А кошт арэнды таксама напрамую ўплывае на кошт тавараў, - кажа эканаміст.
Ён лічыць, што з улікам стабілізацыі макраэканамічнага асяроддзя, патаннення кошту крэдытных рэсурсаў, уладальнікі гандлёвых памяшканняў і гандлёва-забаўляльных цэнтраў маглі бы «пасунуцца» у бок зніжэння ставак для арандатараў. Гэта, з аднаго боку, вырашыла б іх праблемы з напаўненнем гандлёвых пляцовак, з другога - гарантавала б працяглыя адносіны з партнёрамі.
Асобна эксперты вылучаюць бюракратычныя працэдуры і адміністрацыйныя бар'еры, такія як сертыфікацыя ўяздной у краіну прадукцыі. Да таго ж нават у крамах аднаго брэнда рэнтабельнасць у розных краінах будзе адрознівацца.
- Не выключана, што пры супастаўных выдатках у Польшчы рэнтабельнасць, умоўна, будзе 10-12%, а ў Беларусі вырашылі выціскаць 25-30%. Такая праблема можа быць таму, што ў Польшчы больш спрыяльнае асяроддзе, ніжэй стаўка арэнды і стаўкі па крэдытах, няма мытных бар'ераў унутры ЕС, - мяркуе Аляксандр Муха.
Атрымліваецца, што ў такіх умовах кампаніі больш актыўна канкуруюць адзін з адным. І гэта падштурхоўвае іх памяншаць узровень рэнтабельнасці, за кошт зніжэння коштаў на свае тавары.
- У Беларусь жа брэнды прыйшлі адносна нядаўна, беларусы імі яшчэ не распешчаны. І пакуль гэтых брэндаў на беларускім рынку не так шмат, узровень канкурэнцыі сярод іх не гэткі высокі. Гэта дае ім магчымасць нават пры іншых роўных умовах трымаць больш высокія цэны, - адзначае Аляксандр Муха.
Тым не менш эканаміст лічыць, што ў Беларусі трэба было б шукаць баланс з пункту гледжання ўвазных ставак мытных пошлін і падтрымкі нацыянальных вытворцаў дзеля выгады спажыўцоў. А ў сярэднетэрміновай перспектыве ён бачыць пераважным паступовае паслядоўнае змяншэнне ставак увазных мытных пошлін у ЕАЭС.