Помнік ахвярам Халакосту можа з'явіцца ля сінагогі ў Гродне

Каля сінагогі ў Гродне неабходна ўсталяваць помнік гродзенскім габрэям, якія сталі ахвярамі Халакоста. Такое меркаванне ў гутарцы з карэспандэнтам БЕЛТА выказаў галоўны рабін рэлігійнага аб'яднання абшчын прагрэсіўнага іудаізму ў Беларусі Рыгор Абрамовіч.



Ён распавёў, што ў Беларусі, акрамя Гродна, застаюцца каля 300 месцаў, дзе ў гады Другой сусветнай вайны знаходзіліся месцы масавага знішчэння габрэяў і да гэтага часу не маюць ніякага помніка.

За 11 гадоў працы ў Беларусі камісіі па ушанаванні ахвяраў Халакоста зроблена вельмі шмат для ўшанавання памяці аб загінулых у гады вайны габрэях, пастаўлена не меншым за 80 помнікаў, але ў будучыні яшчэ шмат чаго трэба зрабіць.

"Нам бы вельмі хацелася увекавечыць ўсе месцы вялікіх трагедый, асабліва ў буйных гарадах. Для Гродна стварэнне мемарыяла асабліва актуальна, бо тут знішчаныя практычна ўсе вязні гета, каля 40 тысяч чалавек. Уяўляецца разумным стварыць такі мемарыял каля сінагогі, якая была месцам збору габрэяў і адкуль іх вывозілі ў "Трэблінку" і іншыя канцлагера для знішчэння. Трэба заканчваць аднаўленне сінагогі, каб гродзенскія яўрэі мелі магчымасць выконваць запаведзі сваёй рэлігіі, праводзіць заняткі, сустрэчы, і адразу ж пасля гэтага ўшчыльную займацца пытаннем ушанавання памяці ахвяр Халакосту ", — сказаў Рыгор Абрамовіч.
 

Па яго словах, у Беларусі габрэйская дыяспара налічвае прыкладна 40 тысяч чалавек. У краіне ажыццяўляюць дзейнасць каля дзесяці рабінаў, дзейнічаюць 8 сінагог. Габрэі з задавальненнем удзельнічаюць у рэспубліканскім фестывалі нацыянальных культур. "Вялікі плюс фестывалю ў тым, што яго ўдзельнікі і госці могуць ненадоўга, але літаральна з галавой акунуцца ў атмасферу культур розных нацыянальнасцяў, паспрабаваўшы нацыянальныя стравы, убачыўшы танцы, паслухаўшы песні. Мы не можам зрабіць гэта, калі проста чытаем кнігу, глядзім або слухаем перадачы. На фестывалі ёсць шанец атрымаць уяўленне аб тым, наколькі багатая культура аднаго народа і ўсё суквецце культур свету ", — сказаў рабін.
 

У гэтым годзе на габрэйскіх падворак прадстаўлена выстава рэлігійнай атрыбутыкі. Тут можна ўбачыць скруткі Торы, элемент малітоўнага ўборы тфілін, асаблівы рог шафар, малітоўнае покрыва талит, Менора і Ханука і многае іншае. Гродзенцы і госці фестывалю маглі пачуць знаёмыя мелодыі габрэйскіх песень у выкананні габрэйскіх калектываў з розных гарадоў Беларусі, паспрабаваць мацу. Для гараджан былі прыгатаваныя стравы з птушкі і рыбы, шматлікія прысмакі, луковые булачкі.
 

Сёння ў Вялікай харальнай сінагозе фестывальны настрой працягнецца святкаваннем 625-годдзя ўтварэння Гродзенскай габрэйскай абшчыны. У сінагозе адкрыецца выстава жывапісу, якую прадставіць пасольства Ізраіля ў Беларусі. Будзе экспанавацца больш за 50 карцін ізраільскіх мастакоў. Адбудзецца таксама канцэрт габрэйскага ансамбля з Польшчы.