Суд, ад'езд дырэктара і канфіскаваны апарат ШВЛ. Што зараз адбываецца ў гарадзенскім дзіцячым хоспісе

Пачаўся суд па справе скасавання дамовы арэнды памяшканняў, якія належаць камбінату школьнага харчавання (КШП) Кастрычніцкага раёна і былі перададзеныя грамадскай арганізацыі для творчых майстэрняў. Тут некалі валанцёры шылі СІЗы, якія бясплатна перадаваліся Гродзенскім урачам. TUT.BY даведаўся, што цяпер адбываецца з дзіцячым хоспісам.

Грамадская дабрачынная арганізацыя «Гродзенскі дзіцячы хоспіс» была заснавана 19 верасня 2008 года для дапамогі цяжка і безнадзейна хворым дзецям, якія маюць множныя парушэнні развіцця, і іх сем'ям. Сёння пад апекай арганізацыі знаходзяцца больш за 50 сем'яў. Заняткі з дзецьмі праходзяць у памяшканнях на вуліцы Гагарына, а таксама на вуліцы Ігната Дамейкі пры праваслаўнай царкве, дзе ў ліпені быў адкрыты паліятыўны цэнтр.

«Гродзенскі дзіцячы хоспіс» — грамадская дабрачынная арганізацыя, у якой ёсць спецыялісты, што працуюць з падапечнымі сем'ямі ў розных напрамках. Гэта падтрымка цяжкахворых дзяцей і іх бацькоў і ў псіхалагічным, і ў юрыдычным плане, а таксама тут праходзяць розныя рэабілітацыйныя мерапрыемствы. Дзіцячы хоспіс не можа аказваць медыцынскія паслугі, аднак можа ініцыяваць збор ахвяраванняў на патрэбы дзіцяці, таксама тут займаюцца сацыялізацыяй дзяцей — у хоспісе арганізаваны творчыя майстэрні і праходзяць розныя мерапрыемствы.

Напрыклад, у мінулым годзе ў Гродне прайшоў Калядны дабрачынны баль, дзе арганізатары аб'ядналі дабрачыннасць і свецкае мерапрыемства: гэта быў не проста званы вечар, а магчымасць сабраць для маючых патрэбу пэўную суму. Напрыклад, прысутным прапаноўвалі купіць (а дакладней, пералічыць грошы на спецыяльны рахунак) карціны, якія малявалі прадстаўнікі дыпмісій Польшчы і Літвы сумесна з падапечнымі хоспіса і вядомымі гродзенскімі мастакамі. Тады было прададзена 10 карцін.

Самы дарагі лот быў набыты за 2100 рублёў. Усе выручаныя грошы паступілі на рахунак хоспіса. За гэтыя сродкі было набыта спецыяльнае абсталяванне.

Падчас адкрыцця паліятыўнага цэнтра ў Гродне на вуліцы Дамейкі прадстаўнікі хоспіса гаварылі, што адна з галоўных місій арганізацыі — паляпшэнне якасці сацыяльных паслуг, а гэта магчыма толькі пры ўмове павышэння кампетэнцый спецыялістаў і развіцці сучасных тэхналогій у сацыяльнай сферы.

— Мы імкнемся развіваць паліятыўную дапамогу для цяжкахворых дзяцей, каб як менш гарадзенцаў выязджалі за такой дапамогай за мяжу, а атрымлівалі высакаякасныя паслугі дома, — казала дырэктар хоспіса Вольга Вялічка.

Акрамя ўласна паліятыўнай дапамогі, у хоспісе займаліся і рознымі валанцёрскімі праектамі.

Напрыклад, вясной гэтага года пры Гродзенскім хоспісе стыхійна арганізавалася пляцоўка для пашыву ахоўных касцюмаў, якія бясплатна перадаваліся Гродзенскім медыкам.

Да валанцёрскай працы над СІЗамі падключыліся мамы цяжкахворых дзяцей, валанцёры, прыцягнулі і падапечных. У хоспісе казалі, што дзецям важна адчуваць сябе патрэбнымі грамадству.

Сумяшчаць пашыў СІЗаў і асноўную працу хоспіса ў памяшканні на вуліцы Гагарына было цяжка. Таму летам арганізацыі былі вылучаныя памяшканні ва ўрочышчы Пышкі, куды перабраліся валанцёры і творчыя майстэрні.

Меркавалася, што, калі СІЗы перастануць быць патрэбныя медыкам, тут застануцца толькі майстэрні і спецыялісты працягнуць навучанне дзяцей. Але ўвосень усё выйшла інакш.

15 кастрычніка ў адным з двароў у мікрараёне Альшанка падчас дабрачыннай сустрэчы з прадстаўнікамі Гродзенскага дзіцячага хоспіса дырэктар Вольга Вялічка была затрыманая. Яна правяла суткі ў ІЧУ, а пазней была аштрафаваная на 15 базавых за ўдзел у несанкцыянаваным мітынгу, які праходзіў 6 верасня ў абласным цэнтры. 22 кастрычніка ў хоспіс прыйшлі супрацоўнікі ДФР. У памяшканні, якое размяшчаецца на вуліцы Гагарына, яны запатрабавалі адкрыць усе пакоі.

У пратаколе агляду было напісана, што праводзіцца праверка «ў дачыненні да службовых асоб Гродзенскага дзіцячага хоспіса па фактах заніжэння падаткаабкладальнай базы і ўхілення ад выплаты сум падаткаў». Неабыякавыя гарадзенцы былі абураныя гэтым фактам і сталі адпраўляць скаргі ў пракуратуру. Адтуль прыйшоў адказ: разглядацца яны не будуць, бо скаргі паводле закона могуць быць пададзеныя ў вуснай або пісьмовай форме, а электронныя звароты не ўтрымліваюць асабісты подпіс заяўніка і іх падача ў рамках КПК не прадугледжаная. Разгляд — таксама.

1 снежня ў дзіцячы хоспіс зноў прыйшлі супрацоўнікі ДФР. Аб візіце распавяла дырэктар дабрачыннай арганізацыі, яе словы пацвярджаюць і іншыя супрацоўнікі і валанцёры хоспіса.

— Я прысутнічала пры ўсім тым, што адбывалася. Так, апарат ШВЛ забралі супрацоўнікі ДФР. На просьбу нашага псіхолага Ірыны паказаць нейкія дакументы было сказана літаральна: «Выйдзіце вон». У выніку ніякія паперы нам не паказалі, а апарат проста забралі. На якой падставе — невядома, — кажа прадстаўніца хоспіса Аляксандра.

Дырэктар жа распавядае яшчэ адну дзіўную гісторыю, якая адбылася 25 кастрычніка.

— У гэты дзень у хоспіс даслалі нібыта новага дырэктара, які быў прызначаны ў гарвыканкаме. Мясцовая ўлада бачыць на гэтай пасадзе галоўнага пазаштатнага спецыяліста паліятыўнай дапамогі ўпраўлення аховы здароўя Гродзенскага аблвыканкама па паліятыўнай дапамозе. Аднак ніякіх дакументаў спецыяліст не дала. Тым больш, мы з'яўляемся недзяржаўнай грамадскай арганізацыяй, дзе дырэктар выбіраецца сходам заснавальнікаў і гэтак жа здымаецца, — распавядае Вольга.

Пасля гэтага спробаў «змяніць дырэктара» ў арганізацыі пакуль не было.

Памяшканне на вуліцы Гагарына, якое знаходзіцца пры дзіцячай паліклініцы № 2, дзе ў фае калісьці быў зроблены ўнікальны безбар'ерны кінатэатр і дзе пастаянна збіраліся і валанцёры, і падапечныя хоспіса, цяпер выглядае няўтульна.

Тут, у фае, якое з'яўляецца месцам грамадскага карыстання, не так даўно зрабілі так званую чыстую зону для лекараў.

Аднак у хоспісе сцвярджаюць, што такой неабходнасці не было, бо ва ўстанове аховы здароўя ёсць яшчэ некалькі уваходаў, таксама тут не зроблены спецыяльны шлюз. Таму, лічаць у арганізацыі, гэта было арганізавана для таго, каб у фае прадстаўнікі хоспіса нічога не праводзілі. Цяпер тут дзяжурыць вахцёр і пытаецца ў кожнага які ўвайшоў, што яму тут трэба і куды ён накіроўваецца.

— Памяшканні на базе дзіцячай паліклінікі доўгі час знаходзіліся ў нас у арэндзе. У адным з кабінетаў мы стварылі ўнікальную сэнсарную пакой. У фае быў кінатэатр, потым там валанцёры да пераезду ў Пышкі шылі СІЗы, таксама тут праходзілі розныя мерапрыемствы. 22 кастрычніка мы атрымалі ліст ад адміністрацыі паліклінікі, што да 23 снежня мы павінны пакінуць памяшканні і арэнду з намі падаўжаць не будуць, — кажа Вольга Вялічка.

Што тычыцца памяшкання ва ўрочышчы Пышкі, то 1 снежня ў Эканамічным судзе Гродна адбылося першае пасяджэнне суда, на якім дзіцячы хоспіс з'яўляецца адказчыкам. Камбінат школьнага харчавання Кастрычніцкага раёна мае намер выселіць майстэрні са сваіх памяшканняў, а таксама патрабуе выплаціць штраф за выкарыстанне памяшкання не па прызначэнні (1681 рубель) і пагасіць пратэрмінаваную арэнду — 2978 рублёў.

КШП настойвае, што іх памяшканні дзіцячы хоспіс выкарыстоўваў не па прызначэнні. Прадстаўнікі хоспіса кажуць, што ўсё рабілася ў адпаведнасці з статутам арганізацыі.

— Нашы дзеці сумесна з валанцёрамі шылі СІЗы для лекараў горада. Зноў-такі, гэта ўнікальны праект, калі людзі з інваліднасцю ўдзельнічаюць у сацыяльным жыцці. Для іх важна бачыць, што яны карысныя грамадству, гэта добрая сацыялізацыя. Ніякіх камерцыйных праектаў мы там не арганізоўвалі, — кажуць у дзіцячым хоспісе.

Наступнае пасяджэнне па справе адбудзецца 14 снежня. Суд даў час бакам на прымірэнчую працэдуру.

Што тычыцца дырэктара арганізацыі, то яна была вымушаная часова з'ехаць за мяжу. Аб гэтым Вольга распавяла ў сваім інтэрв'ю «Радыё Свабода».

Паводле яе слоў, штуршком да пераезду стаў званок са школы, у якім ёй сказалі, што рыхтуецца сацыяльнае расследаванне, пасля якога могуць забраць дзяцей з сям'і.

— У той жа дзень мне сказалі, што нейкая структура мною цікавіцца. Тады стала нясмешна. Мы пераначавалі дома, сабралі невялікую сумку, забралі дзяцей і раніцай з'ехалі. У чацвер у хоспіс прыйшоў ДФР з заявай, што арганізацыя не плаціць падаткі. Казалі, што і ў дачыненні да мяне распачалі крымінальную справу. Аднак ці так гэта — невядома, таму што адвакату не даюць з ім азнаёміцца.

Зараз Вольга, як і раней, кіруе дабрачыннай арганізацыяй. Праўда, дыстанцыйна.

У інтэрв'ю яна распавяла, што ў дзіцячым хоспісе так выбудаваная структура, што нават дыстанцыйна можна аказваць дапамогу дзецям. У Вільні Вольга супрацоўнічае з калегамі з мясцовага хоспіса.

— Тут мы ствараем такую сістэму для літоўскіх дзяцей, якую не атрымліваецца стварыць у Беларусі, — распавядала Вольга.

Што тычыцца працы Гродзенскага дзіцячага хоспіса, то тут імкнуцца ўсё рабіць у штатным рэжыме, займацца з дзецьмі як і раней, нягледзячы на складанасці.

Пасля таго як скончыцца арэнда памяшкання на вуліцы Гагарына, у арганізацыі застанецца толькі адно — цэнтр паліятыўнай дапамогі на вуліцы Ігната Дамейкі.

Па інфармацыі газеты «Гродзенская праўда», у вобласці 155 дзяцей, якія маюць патрэбу ў паліятыўнай дапамогі і атрымліваюць яе. З іх 62 жывуць у Гродне, 14 малых знаходзяцца ў абласным спецыялізаваным доме дзіцяці. 55,5% паліятыўных маленькіх пацыентаў пакутуюць ад захворванняў нервовай сістэмы, 23,5% — ад прыроджаных заганаў і спадчынных захворванняў, 9,1% — хворыя на анкалогію.