Што чакае беларускую журналістыку ў гэтым годзе?

Мінулы год быў вельмі складаным для недзяржаўных СМІ. Штрафы ў агульнай колькасці на дзясяткі тысяч даляраў, крымінальныя справы, ціск з боку сілавікоў.

Аліна Суравец

Аліна Суравец

Чаго чакаць незалежным журналістам у новым годзе? На гэта і іншыя пытанні Заўтра тваёй краіны адказала намеснік старшыні Беларускай асацыяцыі журналістаў Аліна Суравец.
— Якія самыя вялікія праблемы стаяць цяпер перад недзяржаўнымі журналістамі?
— Гэта дзяржаўны ціск, у першую чаргу, на журналістаў-фрылансераў. Гэта стварэнне роўных эканамічных умоваў для СМІ, якія функцыянуюць на беларускім медыйным полі. І трэцяе, што вельмі важна, каб прэстыж прафесіі журналіста павышаўся, а не быў такім нізкім, як цяпер.
— Набліжаюцца парламенцкія і прэзідэнцкія выбары. Што можа змяніцца ў гэты перыяд для медыя?
— Вопыт паказвае, што ў такі час узмацняюцца ўмовы існавання незалежных СМІ, праяўляюцца спробы ўзмацнення жорсткасці рэгулявання інтэрнэту, і гэта рэгуляванне інтэрнэт-прасторы будзе толькі ўзмацняцца. Для таго і былі запачаткаваныя папраўкі ў закон аб СМІ.
Прыкметна, што інтэрнэт стаў той пляцоўкай, дзе гучыць альтэрнатыўнае меркаванне, таму ўлады будуць рабіць усё, каб абмежаваць гэты канал інфармацыі для беларусаў.
— Як сёння выглядае сітуацыя з рэгіянальнай прэсай?
— З рэгіянальнай прэсай сёння складаная сітуацыя. Медыя сыходзяць, скарачаюцца тыражы, прысутнасць рэгіянальных СМІ ў сетцы ёсць, але яна не такая глабальная. Хоць за апошнія два-тры гады рэгіянальныя медыі зрабілі вельмі шмат для таго, каб стаць шырокоплатформенымі.
Але над гэтым прыйдзецца яшчэ шмат працаваць. А сама сітуацыя даволі складаная. Гэта і скарачэнне рэкламы, і невялікая колькасць супрацоўнікаў, якія перагружаны (таму што працаваць для друкаванага выдання і для інтэрнэту, несці падвойную нагрузку — гэта складана), і часам журналісты проста не вытрымліваюць такога напружання. Пашырэнне штата часам немагчыма па прычыне абмежаванасці сродкаў.
Так, у рэгіянальных СМІ сёння шмат праблем. Але яны выгадавалі вельмі добрую аўдыторыю ў інтэрнэце. Прынт скарачаецца, а аўдыторыя ў інтэрнэце павялічваецца. І цяпер для рэгіянальных медыя вельмі важна манетызаваць гэтыя аўдыторыі, зрабіць прыбытковымі рэгіянальныя сайты, паколькі іх уплыў у рэгіёнах досыць высокі.
— Ці ідуць сёння ў журналістыку маладыя людзі?
— Да журналістыцы ёсць цікавасць, але з тых груп маладых людзей, якія прыходзяць да нас у Школу маладога журналіста, вельмі шмат хто сыходзіць у піяр. Паспрабаваўшы журналісцкі хлеб, яны разумеюць, што журналістыка — гэта вельмі складаная прафесія на сённяшні дзень.
У піяры можна хутка падрасці, зрабіць сабе кар’еру. У журналістыцы гэта досыць доўгі шлях: трэба час, цярпенне, смеласць ... І ўлады вельмі негатыўна ставяцца асабліва да незалежнай прэсы.
— Як сёння можна ўтрымаць чалавека ў прафесіі журналіста?
— Ёсць людзі, якія адчуваюць патрэбу працаваць з інфармацыяй, здабываць яе і несці чытачу. Ёсць людзі, у якіх ёсць азарт, і яны застаюцца ў прафесіі. А ёсць тыя, хто любяць цёплыя і ўтульныя месцы, цішыню і спакой, мернасць жыцця, і для такіх журналісцкая прафесія — нонсэнс.
Але мне здаецца, ва ўсе часы існавалі людзі — трошкі авантурысты, якія верылі ў дабро, паўсюднасці справядлівасць. І вось такія, як яны, застаюцца ў прафесіі. І дзякуй Богу, што яны ўсё яшчэ ёсць.